Wikipedysta:Sfu/brudnopis
Z Wikipedii
Burmistrzowie i właściciele Żelechowa. Zgodnie z prawem na którym lokowany był Żelechów (na pewno jakaś pochodna prawa niemieckiego), posiadał on wójta. Z czasem, (kiedy?) wraz ze zmianami w prawie polskim dającymi szlachcie i arystokratom coraz więcej swobód, urząd ten zniknął. Do końca 1816 r. miasto było więc administrowane przez dwór. Od 1817 r. wprowadzono urząd burmistrza opłacanego początkowo ze składek mieszkańców. Trwał on do 1939 roku. Po II wojnie światowej miastem zarządzali naczelnicy miasta i gminy, od 1990 r. są to ponownie burmistrzowie.
Spis treści |
[edytuj] Właściciele dóbr żelechowskich
- Żelisław (Żelech) Ciołek - legendarny założyciel miasta, brak jest źródeł historycznych potwierdzających istnienie tej osoby.
- Andrzej Ciołek (Andreas Czolek de Zelechow) - właściciel Żelechowa w latach 1428-1456. W 1328 r. za zasługi dla Władysława Łokietka otrzymał w dzierżawę dobra sandomierskie, z których dochód miał przeznaczyć na budowę zamku i murów tamże. Prawdopodobnie pomylony z późniejszym właścicielem Żelechowa z XV wieku. zm. 1448 r. Dowodził chorągwią w bitwie pod Grunwaldem. Za panowania Jagiełły zdobywał kolejno wiele tytułów, m.in. starosty generalnego Wielkopolski. Możliwe, że to on zdobył prawa miejskie dla Żelechowa, wystawione na jego synów Andrzeja i Mikołaja.
- synowie Andrzeja: Klemens, Jan, Mikołaj i Andrzej, podzielili się majątkiem w 1458 r., Żelechów przypadł Andrzejowi
- Andrzej Ciołek (1420??-1485) lub Stanisław (?), a po jego śmierci w 1491 r. Andrzej. W spisie z roku 1508 Andrzej Ciołek jest wymieniony jako właściciel Żelechowa wraz z Janem, właścicielem Wilczysk. W 1516 r. król wystawia dokument dla Andrzeja Ciołka przenoszący targi z wtorku na poniedziałek i dający drugi jarmark.
- Jan Ciołek odziedziczył po bracie Andrzeju miasto, po czym zostaje ono zajęte przez nieznanych napastników (mogło chodzić o sprawy spadkowe). Król wysyła listy z prośbą o pomoc w tej sprawie 11 kwietnia i 14 kwietnia 1523 r. (dwókrotnie?) do kasztelana sandomierskiego i starosty radomskiego. Umiera bezpotomnie.
- Wojciech Ciołek - syn Stanisława, ostatni znany właściciel miasta z roku Ciołków.
- Jan Gostomski - początek XVII w., w 1617 r. podejmował na zamku w Wilczyskach królewicza Władysława
- Mikołaj i Marcin/Remigian Leżeńscy - połowa XVII wieku
- Jan Leżeński (1644-1659)
- Eufrozyna i Anna Leżeńskie wraz z Janem i Heleną Dobrzynieckimi (1659-1670)
[edytuj] w
- Jan Linkhauz (1676-1682)
- Stanisław Linkhauz (1682-1722)
- Stanisław Mateusz Rzewuski (1722-1728)
- Wacław Rzewuski (1728-1752)
- Jerzy Lubomirski (1752-1762)?
- Joanna Lubomirska (1762-1782)
- Fabian Sebastian Roman (1782-1786)
- Franciszek Placyd Roman (1786-1792)
- Ignacy Wyssogota Zakrzewski (1792-1802)
- Tadeusz Wyssogota Zakrzewski, zarząd za małoletniego początkowo sprawowany był przez jego matkę Konstancję i administratora (1802-1826)
- Jan Ordęga (1826-1871), dostaje majątek w posagu od Karoliny Dangel
- Jan II Ordęga (1871-1897)
- Zygmunt Ordęga (1897-1930)
- Jan III Ordęga (1930-1934)
- Janina z Ordęgów Szustrowa i Franciszek Szuster (1934-1944)
[edytuj] Burmistrzowie miasta Żelechów (1817-1944)
- Mikołaj Dębiński (1817-1826)? (1836-jest jego autograf z tego roku w archiwum parafialnym), uczestniczył w powstaniu listopadowym
- Józef Dymowski (1820)?
- Konstanty Tretczewski (1841-?) jeszcze jako miasto powiatowe
- Jan Reymont (1857)
- Hipolit Poznański (1861-?)
- Zuchmantowicz (1866-autograf w archiwum parafialnym)
- Albin Dobrzyński (1889)
- ...
- Jan Kaliszek (1919)
- Ludwik Pudło (koniec lat 20.-1939)
- Bogdan Domański (1939-1944) - burmistrz komisaryczny
[edytuj] Naczelnicy miasta i gminy Żelechów (PRL)
...
[edytuj] Burmistrzowie miasta i gminy Żelechów
- Jan Osowiecki (1990-1996)
- Leonard Gula (1996-obecnie)
[edytuj] Bibliografia
- Zdzisław Wojtowicz, Historia Żelechowa ISBN 83-915626-5-4, Żelechów 1977
- Grzegorz Szymczak, 1000 dat z historii Żelechowa i okolic
