Sigurimi
Z Wikipedii
Dyrektoriat Bezpieczeństwa Państwa (alb. Drejtoria e Sigurimit të Shtetit), określany potocznie jako Sigurimi (Bezpieczeństwo) – albańska policja polityczna, działająca w okresie rządów Envera Hodży.
Spis treści |
[edytuj] Historia
20 marca 1943 r. powstały w albańskim ruchu oporu pierwsze struktury odpowiedzialne za bezpieczeństwo wewnętrzne (Służba Wywiadu Armii Narodowo-Wyzwoleńczej). W 1944 r. utworzono Departament Obrony Ludu (Drejtoria e Mbrojtjes së Popullit), którym kierował Haxhi Lleshi. Do pracy w Departamencie skierowano 5000 osób, selekcjonując je z grona b.partyzantów. Początkowo była to formacja podlegająca ministrowi spraw wewnętrznych. Nazwa Sigurimi pojawiła się w 1948 r., kiedy bezpośredni nadzór nad policją polityczną przejęło Biuro Polityczne APP. W latach 80. podlegało Sigurimi także pięć wielkich jednostek piechoty zmotoryzowanej, które zamierzano wykorzystać w przypadku realnego zagrożenia dla kierownictwa partii komunistycznej. W tym czasie liczebność Sigurimi przekraczała 10 000 osób. Formalne zakończenie działalności Sigurimi miało miejsce w lipcu 1991. Zastąpiła ją Narodowa Służbą Wywiadowcza ShIK (Shërbimi Informativ Kombëtar). W jej szeregach znalazło się wielu byłych funkcjonariuszy Sigurimi.
[edytuj] Struktura
W obrębie Sigurimi działały trzy odrębne piony (dyrektoriaty)
- Dyrektoriat I – kontrwywiadu
- Dyrektoriat II – bezpieczeństwa przywódców państwa
- Dyrektoriat III – wywiadu
Dyrektoriat III mieścił się na czwartym piętrze Ministerstwa Spraw Zagranicznych, a jego funkcjonariusze występowali oficjalnie jako pracownicy służb dyplomatycznych.
Na rzecz Sigurimi pracowali: rezydenci (organizujący sieć agenturalną), agenci (odpowiednik tajnego współpracownika) i dysponenci lokali, które wykorzystywała Sigurimi (alb. strehues). Członek APP nie mógł być współpracownikiem Sigurimi, bez zgody władz partii.
[edytuj] Działalność
Głównym celem działalności Sigurimi było zapobieganie jakimkolwiek próbom obalenia ustroju komunistycznego czy też przewrotu, zmierzającego do zmiany elity rządzącej. Poważnym wyzwaniem dla Sigurimi były próby destabilizacji Albanii na przełomie lat 40. i 50. XX w., kiedy to w ramach operacji Valuable kierowano do Albanii grupy dywersyjne, złożone z emigrantów politycznych. Fiasko tej akcji było możliwe dzięki współpracy z wywiadem sowieckim, w ramach operacji o kryptonimie "Jezioro Bajkał". Działalność Sigurimi była skierowana przeciwko jakiejkolwiek opozycji politycznej, która mogła zagrozić stabilności reżimu. Większość funkcjonariuszy Sigurimi stanowili ludzie rekomendowani przez funkcjonariuszy partyjnych, podlegających drobiazgowej selekcji i szkoleniu.
W ramach Sigurimi działały wyspecjalizowane struktury zajmujące się cenzurą, organizowaniem obozów pracy, kontrwywiadem i zabezpieczeniem osobistym przywódców partii i państwa. Regionalne struktury Sigurimi działały na poziomie każdego okręgu (rreth), a także w każdym zakładzie pracy. Pod nadzorem Sigurimi znajdowały się także placówki dyplomatyczne, jak również przedstawicielstwa handlowe i kulturalne Albanii, działające poza granicami kraju.
[edytuj] Sigurimi w filmie albańskim
[edytuj] Bibliografia
- T.Czekalski, Albania, Warszawa 2003.
- E.Jacques, The Albanians. An Ethnic History from Pre-Historic Times to the Present, New York 1995.
- A.Musta, The prisons of Albania-Prison, Tirana 2000.
- P.Prifti, Socialist Albania since 1944. Domestic and Foreign Developments, Cambridge 1978.
