SN 2005ap
Z Wikipedii
SN 2005ap - wybuch supernowej odkryty został 3 marca 2005 roku przez Roberta Quimby pracownika naukowego instytutu Caltech w Pasadenie. Supernowa zaobserwowana była w konstelacji Warkocz Bereniki i była do niedawna najjaśniejszym zaobserwowanym w historii astronomii rozbłyskiem promieniowania gamma (obecnie "rekordzistą" jest GRB 080319B).
Supernowa należy do tzw. typu II i znajduje się w odległości 4,7 miliarda lat świetlnych od Ziemi. Istnieją dwie hipotezy tłumaczące tak wielką eksplozję. Według pierwszej hipotezy supernowa musi być bardzo dużym obiektem, być może z wielką otoczką złożoną z materiału, który gwiazda odrzuciła przed samą eksplozją. Fala uderzeniowa, powstała na skutek eksplozji, rozgrzała otoczkę do bardzo wysokiej temperatury i spowodowała intensywne promieniowanie. Innym wyjaśnieniem może być to, że eksplozja była rozbłyskiem promieniowania gamma, zwykle oznaczającym powstanie czarnej dziury lub gwiazdy neutronowej. W przypadku takiej eksplozji obiekt emituje jednak dżety, czyli strumienie materii, która pędzi z prędkością bliską prędkości światła. Takich dżetów w przypadku SN 2005 ap nie zaobserwowano – nie znaczy to jednak, że ich nie było. Po prostu mogły być „wycelowane” w inną stronę.
Poprzednia rekordzistka także została odkryta przez niego: w 2006 roku zaobserwował supernową SN 2006gy, która do czasu opublikowania danych na temat eksplozji w Warkoczu Bereniki dzierżyła palmę pierwszeństwa wśród najjaśniejszych supernowych.
