Traktat międzyamerykański o pomocy wzajemnej
Z Wikipedii
Traktat międzyamerykański o pomocy wzajemnej zwany także Paktem Rio lub TIAR. Akt końcowy konferencji państw amerykańskich odbywającej się w dniach 15 sierpania – 2 września 1947 r. w Petropolis. Podpisany 2 września 1947 r. w Rio de Janeiro przez wysłanników 21 państw. Wszedł w życie 3 grudnia 1948 r. Pierwszy, podstawowy filar systemu międzyamerykańskiego.
Spis treści |
[edytuj] Zawartość traktatu
[edytuj] Podstawowe cechy traktatu
- każdy atak zbrojny ze strony któregokolwiek państwa przeciwko jakiemukolwiek państwu amerykańskiemu uznawany jest za atak wymierzony we wszystkie państwa amerykańskie
- każda ze stron zobowiązuje się do pomocy zaatakowanemu (powołuje się tutaj na art. 51 Karty Narodów Zjednoczonych)
- terytorium, na którym miał obowiązywać przekraczało zasięg granic państw członkowskich
- nie powołuje sił zbrojnych ani jakiejś instytucjonalnej organizacji
[edytuj] Typy zagrożeń uwzględnione w traktacie
- atak zbrojny
- agresja nie będąca aktem zbrojnym
- konflikt pozakontynentalny lub powstały na kontynecnie
- każde zagrożenie pokoju w Ameryce
[edytuj] Typy sankcji uwzględnione w traktacie
- odwołanie szefów misji dyplomatycznych
- zerwanie stosunków dyplomatycznych lub konsularnych z agresorem
- zaprzestanie stosunków gospodarczych z agresorem
- przerwanie komunikacji z agresorem
- użycie sił zbrojnych przeciwko agresorowi
[edytuj] Znaczenie
Do lat 60. traktat odegrał dużą rolę w rozwiązywaniu konfliktów na zachodniej półkuli, jednak po interwencji USA w Dominikanie pojawiły się głosy, że trzeba go zmodyfkować. W 1973 r. Zgromadzenia Ogólne OPA powołało specjalną komisję, której zdaniem było przygotowanie zmian w tekście paktu Rio. Po 2 latach, w lipcu 1975 r. na konferencji w San José przyjęto Protokół Reform. Został on przekazany do ratyfikacji rządom państw człokowksich, lecz nie uzyskał wymaganej większości 2/3 głosów. Świadczyło to o narastającym wówczas kryzysie systemu międzyamerykańskiego.
