Votum separatum
Z Wikipedii
Votum separatum (z łaciny: zdanie odrębne) – opinia inna niż głoszone przez większość, opinia nie mieszcząca się w proponowanych rozwiązaniach bądź zbiorach głosów.
Oficjalnie wyrażona opinia członka gremium, odmienna od decyzji tego gremium.
Przykładowo w Polsce votum separatum zgłasza sędzia w zdaniu odrębnym w sprawie wyroku od reszty składu orzekającego (dotyczy to tak sądów powszechnych orzekających w składzie więcej niż jednoosobowym, np. sądy karne, jak i Sądu Najwyższego czy Trybunału Stanu. Podobnie, instytucja votum separatum istnieje w szeregu sądów międzynarodowych, np. w Międzynarodowym Trybunale Sprawiedliwości, Europejskim Trybunale Praw Człowieka, itd.