Wielki Brat

Z Wikipedii

Ten artykuł dotyczy ksiązki. Zobacz też: Big Brother - program telewizyjny o tej nazwie..

Lord Kitchener, prawdopodobny pierwowzór twarzy Wielkiego Brata.

Wielki Brat (ang. Big Brother) - postać stworzona przez George'a Orwella w jednej z najsłynniejszych antyutopii Rok 1984. A także jedna z ikon popkultury.

Uwaga! W dalszej części artykułu znajdują się szczegóły fabuły lub zakończenia utworu.

W powieści jest najwyższym wodzem Partii, rządzącej fikcyjnym państwem Oceania. W rzeczywistości prawdopodobnie nie istnieje i jest jej personifikacją. Oficjalnie nigdy nie umrze. Przedstawiany jako głowa około czterdziestoletniego mężczyzny z czarnym wąsem, zazwyczaj wielkich gabarytów. Oczy stylizowane tak, że wydawały się podążać za każdym, kto je oglądał, nawet na monetach. Pod jego wizerunkiem zawsze umieszczany jest napis:

Wielki Brat patrzy

Nazwa własna Wielkiego Brata nawiązuje do totalitarnej propagandy: naród jest jak rodzina, przywódca to wybitny kolos stojący na straży. Jego nazwa jest bardziej uniwersalna niż imię i nazwisko lub pseudonim. Sama postać symbolizuje Stalina, totalną kontrolę wszystkiego, atmosferę strachu o własne życie, dyscypliny i wszechobecną inwigilację oraz pragnienie bycia bogiem. Wygląd prawdopodobnie nawiązuje do plakatu Horatio Kitchenera, gdyż opis twarzy w książce jest podobny.

W popkulturze wyrażenie Wielki Brat przyjęło się jako pejoratywne określenie totalnego monitoringu internetu i telefonii przez służby specjalne, a także postulatów, by każdy człowiek w chwili narodzin otrzymywał rodzaj teczki policyjnej z odciskami palców, próbką materiału genetycznego, obrazem siatkówki itp. Termin ten jest rzadziej utożsamiany z telewizją przemysłową na ulicach. Ostatnio jest przywoływany w kontekście bezgranicznego podsłuchiwania każdego bez zezwolenia w imię "wojny z terroryzmem" przez tajne służby. Wielki Brat jest częstym tematem teorii spiskowych.

Wielki Brat to również nazwa telewizyjnego programu Big Brother, emitowanego w około 20 krajach.