Zarząd rzeczą wspólną
Z Wikipedii
Zarząd rzeczą to ogół czynności faktycznych i prawnych mających za przedmiot rzecz stanowiącą przedmiot współwłasności i dotyczących jej utrzymania w należytym stanie, dokonywania ulepszeń, pobierania z niej pożytków i korzyści, a także rozporządzania nią.
Zarząd rzeczą wspólną może być realizowany w trojaki sposób - na zasadach opisanych wprost w kodeksie cywilnym, zawartych w umowie współwłaścicieli lub na podstawie orzeczenia sądowego.
Spis treści |
[edytuj] Zarząd ustawowy
Przepisy kodeksu cywilnego o zarządzie ustawowym znajdują zastosowanie w braku umowy o zarząd rzeczą wspólną pomiędzy współwłaścicielami za wyjątkiem współwłasności nieruchomości w ramach tzw. dużej wspólnoty mieszkaniowej. Podstawowym wyróżnikiem tej postaci zarządu jest podział czynności na dokonywane w ramach zwykłego zarządu, przekraczające zwykły zarząd oraz zachowawcze.
[edytuj] Czynności zwykłego zarządu
W zakres czynności zwykłego zarządu wchodzą te działania faktyczne i prawne, które mają na celu utrzymanie rzeczy w dotychczasowym stanie, związanych z jej bieżącym wykorzystywaniem. Do dokonania czynności zwykłego zarządu konieczna jest zgoda współwłaścicieli mających większość udziałów. W braku takiej zgody każdy ze współwłaścicieli może żądać sądowego upoważnienia do samodzielnego dokonania poszczególnej czynności. Z kolei, gdyby większość współwłaścicieli postanowiła dokonać czynności rażąco sprzecznej z zasadami prawidłowego zarządu rzeczą wspólną, każdy ze współwłaścicieli ma prawo żądać rozstrzygnięcia sporu przez sąd.
[edytuj] Czynności przekraczająće zwykły zarząd
Do czynności przekraczających zwykły zarząd zalicza się czynności mające na celu zmianę przeznaczenia rzeczy wspólnej, a także rozporządzenie nią. Dla dokonania takiej czynności konieczna jest zgoda wszystkich współwłaścicieli.
[edytuj] Czynności zachowawcze
Do tej kategorii czynności należą wszelkie działania mające na celu zachowanie wspólnego prawa np. zlecenie pilnej naprawy dachu, uszkodzonej kanalizacji wodnej. Czynnością zachowawczą jest także wytoczenie powództwa o wydanie rzeczy wspólnej przeciwko władającej nią osobie, która nie jest współwłaścicielem. Do dokonywania czynności zachowawczych upoważniony jest każdy ze współwłaścicieli.
[edytuj] Zarząd umowny
W ramach umowy współwłaściciele mogą swobodnie ustalić zasady zarządu rzeczą wspólną, powierzyć zarząd jednemu z nich, osobie trzeciej lub wykonywać go kolektywnie. Sposób zarządu określony w umowie wiąże każdego kolejnego nabywcę udziału we współwłasności jeżeli umowa została ujawniona w księdze wieczystej, albo gdy nabywca o tej umowie wiedział lub z łatwością mógł się dowiedzieć.
[edytuj] Zarząd sądowy
Zarząd sądowy jest ustanawiony na wniosek każdego ze współwłaścicieli, gdy większość współwłaścicieli nie może dojść do porozumienia w istotnych sprawach z zakresu zwykłego zarządu albo jeżeli większość współwłaścicieli narusza zasady prawidłowego zarządu rzeczą lub krzywdzi mniejszość. Zarząd sprawuje wyznaczony przez sąd zarządca rzeczy, który obowiązany jest dokonywać wszelkich czynności potrzebnych do prowadzenia prawidłowej gospodarki, pobierać i spieniężać pożytki z rzeczy na potrzeby jej zarządu oraz prowadzić sprawy, które przy wykonywaniu zarządu okażą się potrzebne. Zarządca może dokonać czynności przekraczającej zwykły zarząd tylko za zgodą wszystkich współwłaścicieli albo za zezwoleniem sądu.
Zarządca obowiązany jest do składania sądowi sprawozdań z wykonywanego zarządu. Może równocześnie żądać zapłaty wynagrodzenia oraz zwrotu wydatków, jakie osobiście poniósł w związku ze sprawowanym zarządem.