Zurwan
Z Wikipedii
Zurwan to bóstwo nieskończonego czasu czczone w starożytności na terenie Persji (okres przedzoroastryjski).
Podejrzewa się, że Zurwan był czczony przez ludy osiadłe (w przeciwieństwie do ludów koczowniczych czczących Waju), gdyż był symbolem przemian zachodzących w przyrodzie (pory roku, fazy Księżyca).
W Persji, za panowania Partów, stał się najwyższym bóstwem religii zwanej zurwanizmem, popularnej przede wszystkim w kręgach intelektualistów. Połączył w sobie dotychczasowy aspekt nieskończonego czasu z aspektem nieskończonej przestrzeni (zob. Waju). Z tego okresu pochodzi mit o narodzinach Ahury i Arymana z łona Zurwana (świadectwo transformacji religii monistycznej w dualistyczną). Zgodnie z tym mitem, Zurwan czuł się samotny w pustym świecie, więc złożył z siebie trwającą wiecznie ofiarę. Gdy trwała ofiara, Zurwan cierpliwie czekał, ale w końcu, po bardzo długim czasie, zwątpił. Wtedy narodziło mu się dwóch synów- Ormuzd miał się narodzić jako owoc ofiary, a Aryman jako owoc zwątpienia.
W zoroastryzmie jest geniuszem czasu podległym Ahurze.