Zwój

Z Wikipedii

Zwój - pierwotna postać książki w formie długiej wstęgi nawiniętej na dwa drążki (umbilicus). Drążki te (wykonane najczęściej z drewna lub kości słoniowej) były dłuższe niż szerokość zwoju i nie były do niego przymocowane. Przed rozpoczęciem czytania drążki te wysuwano ze zwoju. Tekst zapisywany był w układzie kolumnowym, tzn. zwój przewijano w poziomie. Zwój czytano rozwijając sukcesywnie jego kolejne partie z jednej strony, zwijając je jednocześnie z drugiej strony (najczęściej już wtedy był to układ od lewej do prawej).

Pierwsze zwoje datują się na IV tysiąclecie p.n.e. Od II w. n.e. zwój zaczął być wypierany przez współczesną postać książki, czyli kodeks. Masowe stosowanie kodeksu, a tym samym zanik zwoju, przypada na V w.

Zwoje wykonywane były z materiałów pisarskich dostępnych w konkretnych epokach, były to papirus, tkanina, pergamin, a także papier.

Tekst, a także często stosowane iluminacje pokrywały tylko jedną powierzchnię zwoju - wewnętrzną. Ponieważ początkowa część zwoju była najbardziej narażona na uszkodzenie, znajdowała się tam tylko skrócona postać tytułu, natomiast jego pełna postać wraz z dodatkowymi informacjami znajdowała się na końcu zwoju (czyli najbliżej drugiego drążka).