44 tezy
Z Wikipedii
44 tezy były pierwszym zarysem Strategii dla Polski. Grzegorz Kołodko przedstawił je ówczesnemu premierowi Waldemarowi Pawlakowi 21 października 1993 r.
[edytuj] Treść 44 tez
Pierwszy punkt 44 tez mówi o tym, że główną ideą polityki gospodarczej powinna być ucieczka do przodu. Musi się ona jednak odbywać w sposób akceptowalny i przyjazny dla społeczeństwa, a nie jego kosztem. Punkt pierwszy postuluje obniżenie społecznych kosztów reform. Społeczeństwo polskie znajdujące się w fazie transformacji ustrojowej powinno mieć stałe perspektywy rozwoju i mieć zagwarantowane przez państwo granice regresu społecznego. Młode i starsze pokolenie chce bowiem żyć w państwie stabilnym, w którym zewnętrzne siły nie mają decydującego wpływu na ich dotychczasowy dorobek życia.
Celami nowej polityki gospodarczej miały być:
- komunikacja i porozumienie społeczne;
- silna orientacja na wzrost gospodarczy;
- klimat umożliwiający spokojne prowadzenie uczciwych interesów;
- równoprawne traktowanie wszystkich sektorów własności (prywatnego,
spółdzielczego, państwowego, mieszanego, zagranicznego, joint ventures);
- aktywna rola państwa w restrukturyzacji mikroekonomicznej;
- inwestowanie w kapitał ludzki;
- stabilizacja makroekonomiczna;
- szerokie przyciąganie prywatnego kapitału zagranicznego itd.
W ramach 44 tez postulowano także reformę i zrównoważenie finansów publicznych w ramach długofalowej strategii dla Polski. Wszystkie sektory gospodarki miały być równo traktowane. Reformy gospodarczej nie powinno się przeprowadzać doprowadzając do likwidacji przedsiębiorstw państwowych i masowych zwolnień, lecz dążąc do restrukturyzacji mikroekonomicznej i przekwalifikowania pracowników. Wzrost gospodarczy miałby być osiągnięty w oparciu o eksport i inwestycje. Bardzo ważnym punktem w drodze do rozwoju kraju miał być kapitał ludzki. Wydatki na oświatę, kulturę, ochronę zdrowia i naukę powinno się traktować jako inwestycję na przyszłość.
Najwyższym priorytetem miała być produkcja eksportowa, która miała rozwijać się najszybciej ze wszystkich stref polskiej gospodarki. Przyspieszenie jej rozwoju miało mieć miejsce w oparciu o specjalnie dostosowaną politykę monetarną i fiskalną, m.in. przez system gwarancji kredytowych i ulg eksportowych. Polska polityka gospodarcza miała koncentrować się na rozwoju wymiany handlowej ze wschodem. Postulowano tworzenie stref wolnocłowych np. z Kazachstanem, Malezją czy Tajwanem oraz dążenie do członkostwa w strukturach zachodnioeuropejskich (integracja z EWG).
Wśród 44 tez znalazła się także walka z bezrobociem. Bezrobociu, które miało charakter strukturalny, należy przeciwdziałać przez inwestycje tworzące nowe miejsca pracy, głównie w sektorze eksportowym oraz w otoczeniu rolnictwa. Należy także stymulować drobną przedsiębiorczość, a także tworzyć specjalne strefy ekonomiczne w miejscach, w których problem wysokiego bezrobocia jest szczególnie dotkliwy.
Poprawa funkcjonowania infrastruktury miała być rozwiązana przez włączenie Polski do wielkiego programu EWG - Growth Initiative. W latach 1994-97 sytuacja miała ulec znacznej poprawie tak, aby można było uzyskać efekty mnożnikowe w produkcji.
Miał zostać wprowadzony program taniego budownictwa mieszkaniowego. Podkreślano znaczenie budowy osiedli domów jednorodzinnych. Budownictwo miało zyskać rozmach poprzez rozpowszechnienie kredytu hipotecznego oraz stworzenie instytucji oszczędnościowej obsługującej transakcje kupna-sprzedaży domów (na wzór British Building Societies). Wspomniane wyżej reformy mogą mieć miejsce jedynie dzięki zapewnieniu zwiększonych nakładów finansowych. Miałoby się to odbyć przez zapewnienie dopływu kapitału zagranicznego z prywatnych źródeł. Wyceniano go na 1,5 do 2 mld $ rocznie w latach 1994-1997. Niezbędne miało być jednak porozumienie się z Klubem Londyńskim w sprawie redukcji części długu, a następnie jego restrukturyzacja.
Reformy, które zostały dotychczas wspomniane, zostały zawarte w pierwszych 10 punktach 44 tez, których autorem był Grzegorz Kołodko. Pozostałe 34 tezy odnosiły się do:
- stabilizacji prawnej i bezpieczeństwa obrotu gospodarczego
- reformy systemu ubezpieczeń społecznych
- powołanie pełnomocnika ds. reformy systemu ubezpieczeń społecznych
- absorpcję tzw. szarej strefy do regularnego obiegu ekonomicznego
- poszerzenie bazy podatkowej
- zastąpienie inflacyjnego indeksowania i waloryzacji dochodów przez wypłaty w formie obligacji skarbu państwa
- podniesienie niektórych opłat akcyzowych (papierosy i alkohol)
- opodatkowanie dochodów kapitałowych, w tym także tych z obrotów giełdowych
- przeznaczenie dodatkowych wpływów budżetowych zasadniczo na cele rozwojowe, a tylko wyjątkowo na konsumpcyjne
- emisję specjalnych obligacji skarbu państwa z opcją prywatyzacyjną
- wyznaczenie maksymalnego pułapu deficytu budżetowego na rok 1994
- określenie marginesu fonetyzacji deficytu budżetowego
- wyeliminowanie pierwotnego deficytu budżetowego
- uzyskanie większych wpływów budżetowych pochodzących z prywatyzacji
- utworzenie urzędu skarbu państwa i powołania ministra skarbu
- utworzenia Ministerstwa Gospodarki i Handlu
- zagwarantowanie niezależności bankowi centralnemu
- współpraca Ministerstwa Finansów z Narodowym Bankiem Polski
- przeprowadzenie w 1994 r. denominacji złotego w relacji 1:10 000
- reaktywowanie Konsultacyjnej Rady Gospodarczej
- utworzenie elitarnego ośrodka badawczego – Polskiego Instytutu Rozwoju Gospodarczego
- podtrzymać dobrą współpracę z międzynarodowymi ośrodkami finansowymi
- zachowaniu odpowiednich tendencji w zakresie makroproporcji gospodarczych (m.in. wzrost inwestycji szybszy niż dochodu narodowego)
- doprowadzenie do odczuwalnej poprawy sytuacji materialnej społeczeństwa
Celem 44 tez miał być ...wydatny wzrost gospodarczy przy równoczesnym obniżaniu tak stopy inflacji, jak i stopy bezrobocia oraz stopniowe równoważenie finansów publicznych i bilansu płatniczego.
[edytuj] Bibliografia:
Grzegorz Kołodko W., Strategia dla Polski, wyd. Poltext, Warszawa 1994