Adelajda Biała Knegini

Z Wikipedii

Adelajda Biała Knegini – rzekoma siostra lub córka Mieszka I, żona węgierskiego księcia Gejzy. Po raz pierwszy wspomina o niej bałamutna Kronika polsko-węgierska z XIII wieku. Postać obecna w dawniejszej historiografii oraz po dziś dzień w literaturze popularnonaukowej. Badania przeprowadzone pod koniec XIX wieku wykazały, że Adelajda Biała Knegini to postać fikcyjna, a jedyną żoną Gejzy była Sarolta, nosząca przydomek Beleknegini.

Spis treści 1 Adelajda Biała Knegini w przekazach kronikarskich 2 Adelajda Biała Knegini w historiografii 3 Bibliografia 4 Przypisy

[edytuj] Adelajda Biała Knegini w przekazach kronikarskich

Jako pierwsza wspomina o niej Kronika polsko-węgierska z XIII wieku. Podaje ona, że książę Gejza (Jesse) poślubił Adelajdę, siostrę Mieszka I, która nawróciła męża na chrześcijaństwo, a później urodziła mu syna Stefana, późniejszego świętego.

[edytuj] Adelajda Biała Knegini w historiografii

Adelajda obecna w dawniejszej historiografii piastowskiej (zob. Oswald Balzer, 1895) oraz w literaturze popularnonaukowej (np. autorstwa Pawła Jasienicy) i legendach. Najczęściej podawana za młodszą córkę Siemomysła, księcia Polan i siostrę Mieszka I, która miała poślubić w 972 lub 973 Gejzę. Jako księżna Węgier nazwana zostać miała Białą Kneginią i przyczynić się do chrystianizacji Węgier oraz małżeństwa swojego bratanka Bolesława ze swoją pasierbicą Judytą w 985.

Szereg hipotez odnośnie Adelajdy wysunął Stanisław Zakrzewski. Według niego Adelajda była córką Mieszka I i Dobrawy. Urodziła się w 968 lub 969 roku. W nieznanym roku poślubiła Gejzę; była jednak jego drugą żoną i macochą, a nie matką Stefana I. Później miała zostać oddalona przez męża, a po śmierci Gejzy poślubić jego młodszego brata Michała, którego polski badacz identyfikował z Koppánym. Z tego małżeństwa mieli pochodzić Vazula i Władysław Łysy^[1]. Hipotezy te nie spotkały się jednak z uznaniem literatury.

Wiadomości te oparte są jednak głównie na legendach lub nieweryfikowalnych wczesnych przekazach historycznych, teza o jej istnieniu zdaje się być dzisiaj już jednoznacznie porzucona przez historyków.

[edytuj] Bibliografia

• Balzer O., Genealogia Piastów, Kraków 1895.
• Györffy G., Święty Stefan I. Król Węgier i jego dzieło, Warszawa 2003, s. 76-77.
• Jasiński K., Rodowód pierwszych Piastów, Wrocław-Warszawa (1992).
• Sroka S. A., Historia Węgier do 1526 roku, Bydgoszcz 2000, s. 19.
• Zakrzewski S., Bolesław Chrobry Wielki, wyd. 2, Kraków 2000, s. 237-240.

Przypisy