Aleksy Piotrowicz Romanow

Z Wikipedii

Aleksy Piotrowicz Romanow (ros. Алексей Петрович; ur. 18 (28) lutego 1690, zm. 26 czerwca (7 lipca) 1718) – pierworodny syn Piotra I Aleksiejewicza i Eudoksji Łopuchiny, przedostatni potomek dynastii Romanow w linii męskiej.

Aleksy Piotrowicz był jedynym dowodem zainteresowania jego ojca matką. Miał osiem lat, gdy Eudoksja popadła w niełaskę cara i została usunięta z pałacu, a następnie osadzona w klasztorze. Mały carewicz wychowywany był przez siostrę cara – Natalię. Różnił się bardzo od swojego ojca i chociaż otrzymał staranne wykształcenie, władał kilkoma językami, nie dorównywał carowi i nie spełniał jego oczekiwań. Duży wpływ miał na carewicza jeden z jego wychowawców z lat młodzieńczych, protopop soboru Wierchospaskiego w Moskwie, Jakub Ignatiew. To za jego namową Aleksy spotkał się potajemnie z matką, czym sprowadził na siebie gniew ojca.

W 1709 wyjechał za granicę, dla zaznajomienia się ze sztuką budowy fortyfikacji, ugruntowania nauki języków i obycia w świecie. W 1711 w Torgau poślubił księżniczkę Zofię Szarlottę Brunszwik-Wolfenbüttel; to zaplanowane przez ojca małżeństwo nie było jednak udane. Wkrótce po ślubie, na polecenie cara, Aleksy Piotrowicz wrócił do zajęć natury wojskowej, przygotowywał aprowizację dla armii mającej zająć Pomorze, potem brał udział w kampanii fińskiej.

Aleksy Piotrowicz żony nie cenił (w przeciwieństwie do swojego ojca i macochy), zdradzał ją ze swoją faworytą Eufrozyną. Małżonkowie widywali się rzadko, ale pomimo tego doczekali się dwojga dzieci: Natalii Aleksiejewny (ur. 1714) i Piotra Aleksiejewicza (ur. 1715), który zasiadał później na tronie Rosji jako Piotr II. Wkrótce po urodzeniu drugiego dziecka Zofia Charlotta zmarła. W tym samym czasie carowi urodził się syn, kolejny pretendent do korony. Aleksy poczuł się zagrożony, więc postanowił dobrowolnie zrzec się pretensji do tronu. Swoją decyzję przekazał ojcu listownie w 1715, jednak gniew ojca okazał się jeszcze większy. Car postawił synowi ultimatum: albo zostanie godnym następcą tronu, albo mnichem. Carewicz wybrał stan duchowny, jednak zanim została spełniona groźba osadzenia go w klasztorze, nadarzyła się okazja do wyjazdu z kraju. W 1716 car przebywający w Kopenhadze wezwał syna do siebie w nadziei, że ten zmienił zdanie i już nie myśli o stanie duchownym. Pod pretekstem wyjazdu do ojca Aleksy uciekł do Austrii. Myślał, że szwagier, cesarz Karol VI udzieli mu schronienia. Tak się jednak nie stało, ponieważ Karol nie chciał się mieszać w wewnętrzne konflikty Romanowów. Oficjalnie, jako więźnia stanu, umieszczono go w Ehrenbergu w Tyrolu, a następnie przewieziono do Neapolu.

Tymczasem car rozpoczął akcję poszukiwania syna i wspólników tej ucieczki. Ostatecznie Aleksy wrócił do Moskwy pod koniec stycznia 1718 roku. Padł na kolana przed carem, otrzymał przebaczenie, pod warunkiem wydania wszystkich współwinnych, ale nie uniknął osądzenia przez specjalnie utworzoną Tajną Kancelarię Spraw Śledczych.

W lutym 1718 został pozbawiony prawa następstwa tronu, oddany pod sąd, torturowany i za zdradę skazany na śmierć. Zmarł w Twierdzy Pietropawłowskiej 7 lipca 1718. Bezpośrednia przyczyna śmierci pozostaje jednak nieznana, mogło nią być zarówno zamęczenie na torturach, jak i otrucie czy uduszenie.

[edytuj] Bibliografia

• Aleksiej Pietrowicz, (w:) Russkij Biograficzeskij Słowar
• Władysław A. Serczyk, Piotr I Wielki, Zakład Narodowy im. Ossolińskich Wydawnictwo, ISBN 83-04-04483-8