Artefakt (histologia)
Z Wikipedii
Artefakt (łac. ars - sztuka, technika) to struktura tkanki lub komórki, która powstała w procesie przygotowywania danego preparatu, nieistniejąca faktycznie w żywym organizmie (biofakt).
Powstawanie artefaktów wynika z potrzeby przygotowania preparatu przed jego oceną mikroskopową. Standardowo w mikroskopii świetlnej preparaty cyto- i histologiczne traktuje się etanolem (odwadniacz), utrwalaczami i barwnikami w wyniku czego struktury komórkowe/tkankowe ulegają zmianie kształtu, położenia i składu chemicznego. Wpływ procedury na preparat nie zależy tylko od użytych w niej substancji, ale także rodzaju tkanek i ich topografii. Różne tkanki różnie zachowują się traktowane tym samym związkiem chemicznym - i tak, jeśli dana substancja powoduje obkurczanie tkanek zależnie od ich składu, to sąsiadujące ze sobą tkanki będę od siebie oddalały się w wyniku większego obkurczania się jednej z nich. Między nimi powstanie przestrzeń, która może błędnie sugerować istnienie takiej przerwy także w żywym organizmie.
Sytuacja taka miała miejsce w przypadku przestrzeni Grunhagena-Mingazziniego[1] naskórka.
Ocena, czy uzyskany obraz jest zgodny ze stanem naturalnym jest najczęściej niemożliwa. Stąd Franz Nissl[2] wprowadził pojęcie obrazu ekwiwalentnego, to jest takiego, który niekoniecznie odpowiada stanowi in vivo, ale zawiera wszystkie charakterystyczne cechy danej struktury.
[edytuj] Bibliografia
- Jolanta Godlewska-Jędrzejczyk, Stanisław Moskalewski [red.], 2006, Podstawy histologii i wybranych technik laboratoryjnych, ISBN 83-89517-96-5.
- Hans Christian Burck, 1975, Technika histologiczna, [PZWL, Warszawa], ISBN nie nadano.