Artur Văitoianu
Z Wikipedii
Artur lub Arthur Văitoianu (1864-1957) był rumuńskim generałem, który pełnił funcję premiera przez trzy miesiące (29 września - 4 grudnia) w 1919 roku. W tym czasie odbyły się pierwsze wybory na terenie tzw. Wielkiej Rumunii (România Mare).
[edytuj] Kariera
W czasie bitwy pod Mărăşti dowodził Drugim Korpusem armii rumuńskiej.
Był ministrem wojny w rządzie Iona I. C. Brătianu. Zrezygnował jednak z tej posady w wyniku poczynań aliantów (nie dotrzymali oni słowa i nie przekazali Rumunii ziem obiecanych w zamian za przystąpienie do wojny w 1916 roku). Z tego też powou podczas podpisywania traktatu w Saint-Germain z Austrią, nie był obecny żaden przedstawiciel strony rumuńskiej.
Văitoianu został premierem w czasie gdy rumuńscy żołnierze brali udział w ekspedycji na Węgry, podczas której walczyli z siłami nowo powstałej Węgierskiej Republiki Rad. Najwyższa Rada Wojenna sił alianckich wystosowała pod adresem Rumunii 8-dniowe ultimatum, w którym zażądała wycofania żołnierzy z Budapesztu na prowizoryczną granicę ustaloną na konferencji w Paryżu i zaprzestania konfisacji węgierskiej własności. Alianci pragęli także podpisania przez Rumunię układu pokojowego z Austrią i zagwarantowanie praw mniejszości narodowych w Wielkiej Rumunii. Rząd Văitoianu odmówił podorządkowania się tym wytycznymi i złożył rezygnację 30 listopada. W odpowiedzi uformował się parlamentarny blok łączący Rumuńską Partię Narodową z Transylwanii i Partię Chłopską, który utworzył rząd Alexandru Vaida-Voevoda. Gabinet ten wkrótce potem zgodził się na żądania alianckie.
Przez większość swojej politycznej kariery Văitoianu był członkiem Partii Narodowo-Liberalnej.
Pochowany został w krypcie kryjącej szczątki bohaterów I wojny światowej w Mărăşeşti.
[edytuj] Źródła
- Hitchins Keith, Rumania, 1866-1947, Oxford University Press, USA, 1994
| Poprzednik Ion I. C. Brătianu |
 |
Premier Rumunii 1919 |
|
Następca Alexandru Vaida-Voevod |
