Babizm

Z Wikipedii

Babizm (po persku: بابی ها Bâbihâ) - ruch religijny wywodzący się ze skrajnego imamizmu (szajkizm), powstały ok. 1844 w Persji.

Założycielem babizmu był Ali Muhammad z Szirazu (1819–1850), który nadał sobie tytuł "Bab" ( "Brama") i ogłosił się 12. imamem oraz reformatorem islamu w duchu nowoczesności. Ruch zapowiadał szereg reform społecznych i politycznych, za co był ostro prześladowany w rodzimej Persji, mimo bardzo wielu wyznawców z najwyższych warstw i elity politycznej. Kilkakrotnie wzniecali bunty przeciw szachowi, które kończyły się zwykle rzeziami babistów. Próbowali tworzyć również małe samodzielne państwa na terytorium Persji. Po jednym z takich buntów Ali Muhammad został aresztowany i rozstrzelany na zboczach cytadeli. Ciało pochowano w fosie, skąd po latach zostało wykradzione przez bahaistów i pochowane z honorami w Mauzoleum Baba w centrum bahaistycznym w Hajfie.

Babizm zakładał, że co pewien czas pojawiają się na świecie boskie emanacje (prorocy), które zakładają religie i pokazują ludziom drogę do Boga. Postulował również równouprawnienie obu płci - mężczyzna w odróżnieniu od zasad islamu może mieć tylko dwie żony, co jednak czasem nie było przez niektórych babistów przestrzegane. Zakładał także tolerancję religijna, co w owym czasie było dużą rzadkością, szczególnie w krajach muzułmańskich.

Po śmierci Baba ruch wciąż się rozwijał, lecz w 1863 (a ostatecznie w 1866, po publicznym ogłoszeniu swych objawień przez Bahá'u'lláha) rozpadł się w wyniku sporu o sukcesję po założycielu na 2 główne gałęzie:

• Azalityzm (obecnie głównie na Cyprze i w Iranie) - kontynuacja babizmu
• Bahaizm (który stał się samodzielną religią)