Ballada o Botany Bay
Z Wikipedii
"Ballada o Botany Bay" - popularna pieśń, w wielu krajach, również w Polsce, zaliczana do klasyki pieśni szantowych. W wersji angielskiej spotyka się kilka odpowiadających "Balladzie o Botany Bay" piosenek o praktycznie tej samej treści i linii melodycznej, są to m.in. "Bold Jack Donahue", "Prisoner from Botany Bay" oraz "Wild Colonial Boy".
Zarówno oryginalne wersje utworu jak i jego polski przekład opowiadają dzieje Irlandczyka Jacka Donahue, zesłanego w 1823 do koloni karnej w Australii pod zarzutem "zamiaru popełnienia zbrodni". Niesprawiedliwie potraktowany przez władze mężczyzna zbiegł po dotarciu na miejsce, i przez kilka lat skutecznie ukrywał się przed swoimi oprawcami w australijskim buszu. Skutecznie prowadził również walkę partyzancką z reprezentantami władzy brytyjskiej: dokonywał licznych napadów na plantatorów, pomagał więźniom w ucieczkach, przemycał na plantacje tytoń oraz rum. W 1830 Jack Donahue został w końcu osaczony przez sprowadzony oddział policji konnej - po bohaterskiej walce (zabił połowę z dziesięciu atakujących go policjantów) poległ.
Opowiadające o wyczynach Irlandczyka pieśni zostały zakazane w Australii, szybko jednak zdobyły wielką popularność w Stanach Zjednoczonych, wykraczając poza kręgi ludzi związanych z morzem - śpiewali ją również, m.in., wykorzystywani przez pracodawców górnicy oraz drwale. Polskiego przekładu historii dokonała Anna Peszkowska. Pierwszym i najpopularniejszym polskim wykonawcą tego utworu był zespół Cztery Refy. Autorka dokonała zmiany jedynie w ostatniej, szóstej, zwrotce utworu: wykreśliła z niej wzmiankę o śmierci Donahue, zastępując ją butną wypowiedzią bohatera zapowiadającego srogą zemstę swoim ciemiężycielom.