Bernard Freyberg, 1. baron Freyberg

Z Wikipedii

Generał Bernard Freyberg, 1. baron Freyberg (ur. 21 marca 1889 w Londynie - zm. 4 lipca 1963 w Windsorze) - brytyjski stomatolog, wojskowy, sportowiec i polityk, przez całe życie związany z Nową Zelandią. Był dowódcą sił nowozelandzkich biorących udział w II wojnie światowej, a w latach 1946-1952 gubernatorem generalnym tego państwa.

Choć urodził się w brytyjskiej stolicy, jego rodzice przenieśli się do Nowej Zelandii, gdy miał zaledwie dwa lata. Tam też zdobył wykształcenie, uwieńczone uzyskaniem prawa wykonywania zawodu lekarza stomatologa w 1911. Jako młodzieniec rozwijał także karierę sportową i dwukrotnie - w 1906 i 1910 - był mistrzem Nowej Zelandii w pływaniu na 100 jardów.

W 1914 wyjechał do Ameryki Północnej, gdzie brał udział w wojnie domowej w Meksyku. Po wybuchu I wojny światowej wstąpił do armii brytyjskiej. Brał udział m.in. w bitwach o Gallipoli i nad Sommą. Był dziewięciokrotnie ranny, ale za każdym razem wracał do służby. Jeden z jego towarzyszy broni miał później stwierdzić, iż Freyberg nie posiadał części ciała, na której nie byłoby blizn. W 1917 został najmłodszym generałem w całym brytyjskim wojsku (miał wówczas 28 lat). Po wojnie służył w armii do 1937, kiedy to przeniesiono go w stan spoczynku ze względu na stan zdrowia.

W 1939 rząd Nowej Zelandii poprosił go, aby objął dowództwo nad kontyngentem ekspedycyjnym wysyłanym przez to państwo do udziału w II wojnie światowej. Był ceniony jako dowódca, czego wyrazem było m.in. powierzenie mu komendy nad całością sił alianckich podczas walk na Krecie. Z drugiej strony regularnie iskrzyło między nim a jego bezpośrednim przełożonym, głównodowodzącym sił Imperium Brytyjskiego, generałem Auchinleckiem. Freyberg uważał, że jako dowódca kontyngentu suwerennego państwa (którym na mocy statutu westminsterskiego Nowa Zelandia była od 1931) ma prawo odmówić wykonania rozkazu, który nie leży w interesie tego państwa.

Gdy w 1945 ostatecznie rozstawał się z mundurem, był w Nowej Zelandii osobą niezwykle popularną. Już rok później objął formalnie najwyższe stanowisko w państwie - gubernatora generalnego. W 1951 został podniesiony do dziedzicznej godności barona. Po powrocie do Anglii w 1952 zamieszkał na terenie Zamku Windsor, piastując honorowy urząd jego wicegubernatora. Zmarł w 1963, po tym jak odnowiła się jedna z jego wojennych ran.