Białoruska Partia Narodowo-Socjalistyczna
Z Wikipedii
Białoruska Partia Narodowo-Socjalistyczna (biał. Беларуская Нацыянал-Сацыялiстычная Партыя, BNSP) – białoruskie emigracyjne ugrupowanie polityczne o charakterze nacjonalistycznym istniejące w latach 1933-1943
Ugrupowanie zostało założone w 1933 r. w Polsce. Na jego czele stanął Fabian Akińczyc, a wśród głównych działaczy byli Uładzisłau Kazłouski, Albin Stepowicz, Pawiał Arciszewski, Lawon Dubiejkowski, Kanstanty Jużniewicz, Alojzy Piecukiewicz, Anton Sapko. Organem prasowym była gazeta "Новы шлях", której redaktorem był U. Kazłouski. Ugrupowanie nie miało jednak – wbrew nazwie – charakteru faszystowskiego, lecz nacjonalistyczny. Nadzieje na odbudowę niepodległej Białorusi wiązało z hitlerowskimi Niemcami. Za głównych wrogów uważało bolszewików i Żydów, którzy narzucili Białorusinom i reszcie b. Rosji władzę komunistyczną. BNSP oprócz haseł odrodzenia narodowego, zjednoczenia wszystkich białoruskich ziem etnicznych oraz przekazania ziemi obszarniczej i kołchozowej dla białoruskich chłopów zapowiadała także upaństwowienie lasów i bogactw naturalnych oraz walkę o uwzględnienie białoruskich racji narodowych przez prawosławny i katolicki kler. Nie miała ona jednak prawie żadnego zaplecza społecznego. W 1937 r. polskie władze zakazały jej działalności. W tej sytuacji w 1938 r. część działaczy wraz z F. Akińczycem wyjechała do Niemiec, gdzie wkrótce powstało białoruskie biuro przy Ministerstwie Propagandy. W 1940 r. BNSP próbowało rozwinąć działalność w rejonie Wilna, które znalazło się na terytorium Litwy. Natychmiast po ataku wojsk niemieckich na ZSRR 22 czerwca 1941 r., U. Kazłouski wystąpił do władz III Rzeszy o zalegalizowanie jej istnienia, ale spotkał się ze sprzeciwem Alfreda Rosenberga. Działalność pół-jawnego ugrupowania ograniczyła się do wysłania na okupowane obszary białoruskie ok. 70 agitatorów, prowadzących antykomunistyczną i pro-niemiecką propagandę. W marcu 1943 r. został zabity F. Akińczyc, zaś w listopadzie tego roku U. Kazłouski. Doprowadziło to rozpadu BNSP.
