Bitwa w zatoce Matapan
Z Wikipedii
Bitwa morska w Zatoce Matapan miała miejsce 19 lipca 1717 podczas wojny turecko-weneckiej 1714-1718.
Bitwa stoczona została w Zatoce Matapan na południu od Grecji między flotą sprzymierzonych (Wenecja, Portugalia, Malta, Toskania i Państwo Kościelne) dowodzoną przez weneckiego wodza Diedo, a flotą turecką pod wodzą Kapudana Paszy (główny admirał) Ibrahima Paszy. Bitwa była nierozstrzygnięta, choć Turcy nie ponieśli żadnych strat, podczas gdy flota sprzymierzonych straciła dwa okręty, a reszta została bardzo uszkodzona.
[edytuj] Bitwa
Koło przylądka Matapan dnia 2 lipca Diedo mając ze sobą 24 żaglowce i ponad 1500 dział spotkał się z Pisanim (24 galery, w tym 13 weneckich, 5 maltańskich, 4 papieskie i 2 toskańskie) i z eskadrą maltańskiego wodza Belle Fontaine'a mającego 7 żaglowców portugalskich (blisko 500 dział) i 2 żaglowce maltańskie (łącznie 116 dział). Po dwutygodniowych próbach znalezienia korzystnej pozycji ze względu na Turków, od czasu do czasu organizując desanty lądowe z nie najlepszym skutkiem próbujące zdobyć zapasy wody, siły sprzymierzonych ruszyły do ujścia zatoki Matapan, licząc że tam właśnie uda się uzupełnić kończącą się wodę. Próbowano wpłynąć głębiej do zatoki, jednak wiatr był niekorzystny i ryzykowano, że Turcy zdołają ich tu przyłapać.
Liczba galer, które holowały żaglowce na południe, okazała się niewystarczająca, natomiast Turcy, mający 52 żaglowce, w tym 44 liniowce oraz 4 galery, pokazali się 19 lipca na południu, na zachodniej stronie wejścia do zatoki. Płynęli z lekkim wiatrem wiejącym z południowego-południowego-wschodu, co oznaczało, że mieli przewagę. Diedo, nie mogąc żeglować na zachód od Turków, zdecydował się żeglować wolno na wschód, w poprzek zatoki.
Flota podzielona była na cztery eskadry: Diedo był w awangardzie, którą dowodził jego zastępca Correr. Ariergardą dowodził Dolfin, a eskadrą złożoną z okrętów sprzymierzonych - Belle Fontaine.
Ibrahim z 6 okrętami zaatakował ariergardę około godziny 6:00, podczas gdy reszta floty szła na czoło, atakując awangardę i centrum floty sprzymierzonych. Około godziny 12:00 floty zbliżały się do zachodniej strony zatoki, po czym przednie okręty zawróciły. W tym czasie wiatr zmienił się na południowo-wschodni, ustawiając weneckie okręty od strony nawietrznej części floty tureckiej. Korzystając z tego, Diedo zaatakował. Doszło do zażartej bitwy. Około godziny 15:00 Turcy wycofali się, żeglując do przesmyku Cervi-Cerigo, podczas gdy flota sprzymierzonych żeglowała w kierunku przylądka Matapan. Żadna ze stron nie chciała kontynuować walki.
Wenecjanie stracili jeden liniowiec i jeden brander, a wiele innych okrętów zostało ciężko uszkodzonych. Ponadto było wśród nich 223 zabitych oraz 357 rannych. Turcy nie stracili żadnego okrętu.
[edytuj] Literatura
- Naval battles in the Levant 1559-1853 (1952) - R. C. Anderson