Biuro Odbudowy Stolicy
Z Wikipedii
Biuro Odbudowy Stolicy (BOS) - biuro powołane 14 lutego 1945 na mocy dekretu Krajowej Rady Narodowej w celu odbudowy zniszczonej w czasie II wojny światowej Warszawy. Kierownikiem biura był Roman Piotrowski (oraz Józef Sigalin), a wykorzystano także szereg propozycji urbanistycznych zawartych w przedwojennym projekcie generalnym rozwoju Warszawy, który w 1936 r. otrzymał złoty medal na wystawie światowej w Paryżu. Biuro zajmowało się także zabezpieczaniem istniejącej zabudowy miasta, w tym trzykrotną szczegółową inwentaryzacją stanu zabudowy.
W latach 1947-1949 zrealizowano Trasę W-Z z tunelem przebitym pod ul. Miodową i Krakowskim Przedmieściem. Do 1952 r. odbudowano Stare Miasto, Krakowskie Przedmieście i Nowy Świat, a także części ulic Miodowej, Długiej i Senatorskiej oraz placów Teatralnego i Bankowego – jednak niekonsekwentnie, częściowo i w luźny sposób nawiązując do przedwojennej zabudowy, czasami nawet w dość poważnym stopniu zmieniając ich przedwojenny charakter.
Szczególnie kontrowersyjne wydają się dziś działania Wydziału Urbanistyki BOS - wiele kamienic, które przetrwały wojnę została z nakazu BOSu zniszczona (choć często wymiany wymagały tylko spalone dachy i stropy) - w ten sposób zniszczona została zabudowa m.in. ulic Chłodnej, Elektoralnej, Ogrodowej, Białej, Leszna. Przygotowanie miejsca pod Pałac Kultury i Nauki w postaci zniszczenia całych kwartałów ocalałych domów w rejonie ulicy Złotej to jedna z kontrowersyjnych zasług tego biura. Znane są też przykłady ideologicznego niszczenia elewacji budynków (żeliwne balkoniki) i skuwania zabytkowych tynków pod pretekstem katastrofy technicznej.
W ramach BOS funkcjonował też Wydział Architektury Zabytkowej, któremu należy zawdzięczać odbudowę Starówki, Łazienek. Przy odbudowie miasta kierowano się także zachowanymi panoramami miasta i pejzażami (m.in.: Canaletta).
Odbudowę wspierał (nie zawsze dobrowolnie) cały kraj - do końca 1948 roku na Społeczny Fundusz Odbudowy Stolicy wpłynęło 3,4 mld zł, a cegła na budowy warszawskie pochodziła m.in. z wrocławskich i szczecińskich gruzowisk.
