BMW IIIa

Z Wikipedii

BMW IIIa jest sześciocylindrowym, rzędowym, chłodzonym wodą silnikiem lotniczym i zarazem pierwszym produktem BMW GmbH. Jego sukces zapewnił założenie BMW.

20 maja 1917, Rapp Motorenwerke GmbH (niem. Zakłady Silnikowe Rapp sp. z o.o.) (wcześniejsze BMW GmbH) opatentowało konstrukcję nowego silnika, ochrzczonego "BMW III". Na podstawie silnika "Rapp III" Max Friz opracował rzędowy silnik sześciocylindrowy, który zapewniał optymalne wyważenie, a przez to niewielkie wibracje. Jego konstrukcja znosiła wysoki, jak na te czasy, stopień sprężania wynoszący 6,4:1.

Odpowiedzialnymi za oznaczenie silnika liczbą rzymską "III" zamiast "I" były wysoko postawione osoby w wojsku. Mianowicie na początku 1917 inspekcja ds. jednostek latających wprowadziła powszechny sposób oznaczania silników lotniczych. Rzymska liczba odnosiła się do klasy mocy silnika. Klasa I była zarezerwowana dla silników od 100 do 105 KM. Silnik BMW osiągał moc 185 KM, więc przypisano go do kategorii III.

Silnik był udany, ale prawdziwy przełom nastąpił w 1917, kiedy Friz zastosował prostą przepustnicę w "wysokościowym gaźniku", pozwalając silnikowi na rozwinięcie pełnej mocy wysoko ponad ziemią. Jednostka napędowa spalała wysokooktanowa benzynę rozcieńczoną benzolem. Gaźnik dostosowywał bogatość mieszanki paliwowo-powietrznej w zależności od wysokości na jakiej znajdował się samolot. Pozwalał silnikowi, nazwanemu teraz BMW IIIa, rozwinąć stałą moc 185 KM do pułapu 2000 metrów, co było decydującą przewagą nad konkurencyjnymi silnikami.

Pierwsze rysunki projektowe silnika były dostępne w maju, a już 17 września testowano go na platformie testowej. W wyniku udanego lotu dziewiczego, w grudniu 1917, rozpoczęto serię produkcyjną na początku 1918. Rzadko zdarzało się, żeby osiągnięto przewagę w bitwach powietrznych, w wyniku zdolności do latania na wyższych pułapach, co właśnie umożliwiał sinik BMW IIIa

Po raz pierwszy silnik użyto w samolotach Fokker D VII oraz Junkers (wytwórnia lotnicza) model Ju A 20 i Ju F 13. Samoloty Fokker D VII wyposażone w ten silnik mogły oblecieć każdego napotkanego przeciwnika, którego napotkały w walce. Jego szybka reakcja na wszystkich wysokościach i szybkościach lotu, udowodniła że był czymś więcej niż tylko odpowiednikiem brytyjskich lub francuskich myśliwców 1918 roku. Reputacja silnika szybko wzrosła po tym jak udowodnił swoje własności w walkach powietrznych "Jasta 11", szwadronu "Red Barona". Ernst Udet, dowódca tego szwadronu podczas Pierwszej Wojny Światowej, przyznał, że silniki mają niepospolite osiągi:

"Nie ma wątpliwości, że silnik BMW był główną atrakcją w dziedzinie rozwoju jednostek napędowych w końcu wojny. Jedyną jego wadą było to, że pojawił się za późno." ^[1]

BMW wybudowało około 700 silników, jednak wysoki popyt na niego w Monachium wraz z niemożnością spełnienia wszystkich zamówień, spowodował przeniesienie części produkcji do fabryki Opla w Rüsselsheim. 13. września 1919 Franz Zeno Diemer ustanowił światowy rekord wysokości dla samolotu pasażerskiego (8 ludzi na pokładzie, 6750m) w Ju F-13 napędzanym silnikiem lotniczym BMW IIIa.

[edytuj] Dane techniczne

typ silnika: tłokowy

ilość cylindrów: 6

układ cylindrów: rzędowy

średnica cylindra: 150 mm

skok tłoka: 180 mm

stopień sprężania: 6.4:1

pojemność skokowa: 19.1 litrów

układ chłodzenia: wodny

moc: 185KM przy 1.400 obr. / min.

zasilanie: gaźnik

Przypisy

[edytuj] Źródła

• Archiwum koncernu BMW (de)