Dyskusja:Boguszowice Stare
Z Wikipedii
[edytuj] Nowoczesna dzielnica?
Wielkim zaskoczeniem jest dla mnie, jako dla mieszkańca jednej z największych dzielnic Rybnika określenie Boguszowic Starych jako nowoczesnej dzielnicy prężnie rozwijającego się miasta Rybnika. O ile Rybnik rzeczywiście prężnie się rozwija to na pewno nie można tego powiedzieć o Boguszowicach, które w opinii większości ludzi naprawdę z miasta pozostaną peryferyjną zaściankową pod żorską wioską, która przeciętnemu rybniczaninowi, takiemu jak ja zawsze kojarzyć się będzie z wąskimi krętymi drogami, średnio zadbanymi domkami, wysypiskiem śmieci oraz bardzo dziwnymi poglądami mieszkańców, którzy dają upust zlości na swoje miejsce zamieszkania, tak dalekie od prawdziwego miasta poprzez protest przeciwko wycince drzew, mającej ulatwić życie im samym oraz kierowcom, którzy chcąc nie chcąc muszą czasami pojechać do tego zaścianka.
Boguszowice Stare Historia:
Z historii Boguszowic Boguszowice, nazwane tak po swoim domniemanym założycielu Boguszu, istniały już w 13 wieku. Założone były na prawie polskim. Nie wiemy, kiedy przeszły na prawo niemieckie. Doku-menty z XVII w. mówią o wsi na prawie niemieckim. Wieś była siedzibą parafii. Już na początku XIV w. stał tu kościół. Parafia należała do archiprezbiteriatu żorskiego.
Miejscowość była w r. 1345 świadkiem walk Kazimierza W. z Janem Luksemburskim. W XV grasowali po okolicy husyci, w czasie wojny trzydziestoletniej wojska Mansfelda. Od XVI w. Boguszowice są częścią państwa rybnickiego. Połowa miejscowości (z folwarkiem) stanowiła do 1725 r. własność klasztoru cysterskiego z Rud. W latach 1725 – 1788 Boguszowice należały do hrabiów Węgierskich, a od 1788 r. były własnością króla pruskiego. Od r. 1818 stały się częścią nowego powiatu rybnickiego.
Wieś, ze względu na słabe gleby, była mała i biedna. Pod koniec XVI wieku liczyła 14 chłopów, na początku wieku XVII – 20, a w r. 1791 - 26 gospodarstw chłopskich. W początkach istnienia wsi był w niej sołtys, o czym świadczy nazwa części dzielnicy: „Sołtystwo”. Jednak w dokumentach z pocz. XVII w. sołtys już nie występuje. Istniały także – młyn i karczma. Chłopi byli zobowiązani do różnych świadczeń na rzecz pana, głównie pańszczyzny, z której wykupili się w latach 1822 – 1834. Mieli także obowiązki wobec proboszcza (dziesięcina, meszne i ofertoria), z których się również wykupili w r. 1871. W latach 1847 – 1848 wielu biedniejszych mieszkańców osady zmarło na tyfus głodowy, z nimi proboszcz Markefka. Wpływ na życie mieszkańców miał folwark, który do r. 1788 był w posiadaniu Wengerskich, do r. 1834 w r. w rękach fiskusa państwowego a od tej daty w rękach prywatnych właścicieli. W r. 1988 stał się własnością ks. v. Donnersmarcka, który w r. 1916 uruchomił w lesie Judasza kopalnię, która na przestrzeni lat różnie się nazywała: „Feldmarschall Blücherschächte”, „Szyby Blüchera”, „Szyby Jankowice” i „Kopalnia Jankowice”), a zabudowania folwarczne przeznaczył na mieszkania dla robotników.
Boguszowice swój wzrost zawdzięczają rozwojowi przemysłu hutniczego i górniczego. Ilustrują to liczby. W r. 1906 Boguszowice liczyły 1028 mieszkańców, w r. 1930 - 2502, w r. 1937 – 2750, w r. 1945 – 2404, w r. 1975 wraz Kłokocinem i Gotartowicami ponad 19 tys. Pod względem administracyjnym Boguszowice były gminą wiejską, przy czym folwark stanowił do r. 1922 odrębny obszar dworski. Od 1 stycznia 1946 do r. 1950 Boguszowice były siedzibą gmi-ny zbiorczej. W r. 1954 nadano im status Osiedla. W r 1962 otrzymały prawa miejskie. W r. 1975 zostały włączone do miasta Rybnika, stając się jego dzielnicą.
Znane nazwiska wójtów, naczelników i przewodniczących Boguszowic: Walentyn Kula, Bartek Kula, Jan Kula, Franciszek Oleś, Antoni Garbocz, Franciszek Rojek, Franciszek Konik, Adolf Bu-chalik, Konstanty Rojek, Józef Śmieja, Franciszek Węgrzyk, Franciszek Kula, Fryderyk (Walenty) Garbocz, Paweł Grzesica, Władysław Kuczera, Józef Tralewski i Teofil Szejna, po r. 1975 prze-wodniczący zarządu dzielnicy: Paweł Grzesica, Eugeniusz Żak i Jan Mura.
W Boguszowicach będących siedzibą parafii już pod koniec XIII w. stał drewniany kościół. Z dokumentów wizytacyjnych wynika, że była to budowla ozdobna, miała dzwonnicę z dwoma dzwonami, i była otoczona gankiem. Kościół był poświęcony św. Wawrzyńcowi i św. Marcinowi. W r. 1688 określano jego stan jako starego budynku ze zmurszałymi fundamentami. W r. 1717 zo-stał on zastąpiony nową drewnianą budowlą. W XX wieku kościół ten okazał się za mały. Wybu-dowano więc w r. 1935 za staraniem ówczesnego proboszcza, ks. Karola Długaja nową neobaroko-wą świątynię pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa,. Stary kościół przeniesiono w r. 1975 do Li-gockiej Kuźni.
Najbardziej znani proboszczowie boguszowiccy to: Wilhelm Siedlaczek – proboszcz z lat 1799 – 18 44. Leczył on równocześnie ludzi i był nazywany samarytaninem. Inny znany proboszcz to Antoni Pendziałek (1889 – 1909), który był polskim działaczem narodowym, i zachował się w pa-mięci parafian jako przyjaciel prostych ludzi. Długoletnim, zasłużonym kapłanem był ks. Edward Tobola, który funkcję proboszcza sprawował w latach 1942 – 1990.
W Boguszowicach istniała także szkoła po raz pierwszy ukazana źródłowo w r. 1652. Nauczy-ciele byli równocześnie organistami. Nauka była prowadzona w języku polskim, a od r. 1872 wy-łącznie języku niemieckim. Początkowo nauka odbywała się w tzw. organistówce. W r. 1914 odda-no do użytku nowy budynek szkolny (dzisiejsze przedszkole), a w r. 1937 otwarto nowoczesną wtedy szkołę. Po II wojnie światowej wybudowano jeszcze 2 szkoły podstawowe (dzisiaj SP 18 i Gimnazjum nr 5) oraz 3 przedszkola. By przygotować kadry dla rozwijającej się kopalni, zorgani-zowano w r. 1945 szkołę dokształcającą, przekształconą później w zasadniczą szkołę górniczą, dla której wybudowano w r. 1951 budynek szkolny. Po przekształceniach ustrojowych po r. 1989 szko-ła górnicza zakończyła swoją działalność. Aktualnie (2006) w budynku szkolnym mieści się Li-ceum Ogólnokształcące Nr VI i Gimnazjum Nr 8. W związku z budową Osiedla Północ oddano w r. 1997 do użytku nowy budynek szkolny, w którym początkowo mieściła się Szkoła Podstawowa nr 36 a aktualnie (2006) Gimnazjum nr 7. Zgodnie z uchwałą Miejskiej Rady Narodowej w Rybniku docelowy model szkolnictwa w Boguszowicach to: 4 przedszkola, 2 szkoły podstawowe, 2 gimna-zja i 1 szkoła ponadgimnazjalna.
W roku 1922 ukończono budowę drogi Boguszowice – Ligota, w r. 1937 - drogę Boguszowice – kopalnia „Szyby Jankowice”, w r. 1938 – Boguszowice – Gotartowice. Utwardzenia drogi do Świerklan dokonano w r. 1946 a do Kłokocina w r. w latach sześćdziesiątych XX w. W okresie powojennym zmodernizowano także drogi przez nałożenie nawierzchni asfaltowej.
Wieś została zelektryfikowana w r. 1929. W latach powojennych założono wodociągi, w części dzielnicy zainstalowano gaz przewodowy.
Dokonała się także rewolucja budowlana. Prawie wszystkie stare domy zostały rozebrane lub zmodernizowane. Wybudowano także wiele budynków mieszkalnych, w tym osiedle domków jed-norodzinnych i Osiedle Północ.
Boguszowice stanowią nowoczesną dzielnicę rozwijającego się prężnie miasta Rybnika. Natomiast utrudnieniem życia mieszkańców stało się wysypisko śmieci założone w płd. zach. części dzielnicy.
