Boksyt
Z Wikipedii
Boksyt - ilasta skała osadowa składająca się głównie z wodorotlenków glinu (hydrargilitu, bemitu lub diasporu). Zawiera też minerały ilaste, krzemionkę, tlenki i wodorotlenki żelaza. Nazwa boksyt pochodzi od francuskiego miasta Les Beaux-de-Provence w południowej Francji, gdzie w 1821 roku po raz pierwszy odkryto złoża.
Boksyt jest najczęściej koloru czerwonego lub brunatnego, drobnoziarnisty, miękki, słabo spojony lub zwięzły i twardy. W największych ilościach powstaje na miejscu wietrzenia skał glinokrzemianowych w klimacie gorącym. Jest podstawową rudą glinu. Używany też w metalurgii (jako topnik) oraz do wyrobu materiałów ogniotrwałych i szybko twardniejących cementów. Odmianą boksytu jest lateryt.
Górnictwo boksytów jest najlepiej rozwinięte w Australii - jej udział w 1995 roku w światowej produkcji sięgał aż 39%. Największe złoża, o dużej zawartości tlenku glinu (do 60%), są eksploatowane w rejonie Weipa nad Zatoką Karpentaria, a mniejsze w rejonie Perth. Ponad 30% światowej produkcji boksytów przypada na kraje Ameryki Łacińskiej, zwłaszcza na Jamajkę (9,9%) i Brazylię (8%), a także na Wenezuelę, Surinam i Gujanę. W Afryce wielkim ich producentem jest Gwinea (12% światowego wydobycia). Udział pozostałych państw wynosi poniżej 20%, a są wśród nich - między innymi - Chiny, Indie, Rosja, Kazachstan. W Europie najwięcej boksytów wydobywa się w Grecji (1,7%) i na Węgrzech (1%). Znikomą produkcją charakteryzuje się obecnie Francja, która jeszcze 10 lat temu należała do liczących się producentów tego surowca. W Polsce boksyt występuje m.in. koło Nowej Rudy na Dolnym Śląsku.
[edytuj] Światowe wydobycie i zasoby boksytów
(dane szacunkowe z 2001)
| Kraj | Wydobycie | Zasoby | Baza zasobów | |
| 2000 | 2001 | |||
| Australia | 53 800 | 53 500 | 3 800 000 | 7 400 000 |
| Brazylia | 14 000 | 14 000 | 3 900 000 | 4 900 000 |
| Chiny | 9 000 | 9 200 | 720 000 | 2 000 000 |
| Gwinea | 15 000 | 15 000 | 7 400 000 | 8 600 000 |
| Gujana | 2 400 | 2 000 | 700 000 | 900 000 |
| Indie | 7 370 | 8 000 | 770 000 | 1 400 000 |
| Jamajka | 11 100 | 13 000 | 2 000 000 | 2 500 000 |
| Rosja | 4 200 | 4 000 | 200 000 | 250 000 |
| Surinam | 3 610 | 4 000 | 580 000 | 600 000 |
| Stany Zjednoczone | NA | NA | 20 000 | 40 000 |
| Wenezuela | 4 200 | 4 400 | 320 000 | 350 000 |
| Inne kraje | 10 800 | 10 200 | 4 100 000 | 4 700 000 |
| Świat - razem | 135 000 | 137 000 | 24 000 000 | 34 000 000 |
