Brudnica mniszka
Z Wikipedii
Brudnica mniszka | |
Samica Brudnicy mniszki, forma atra |
|
Systematyka | |
Domena | eukarioty |
Królestwo | zwierzęta |
Typ | stawonogi |
Gromada | owady |
Podgromada | uskrzydlone |
Rząd | motyle |
Rodzina | brudnicowate |
Gatunek | brudnica mniszka |
Nazwa systematyczna | |
Lymantria monacha | |
(Linnaeus, 1758) | |
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons |
Brudnica mniszka (Lymantria monacha) - owad z rzędu motyli.
Wyraźny dymorfizm płciowy:
- samiec - rozpiętość skrzydeł do 3,5 cm, czułki ma podwójnie grzebykowate, odwłok zakończony pędzelkowato, w pozycji siedzącej samiec przypomina trójkąt równoboczny.
- samica - rozpiętość skrzydeł do 4,5 cm, czułki piłkowane, odwłok z prążkami o różowawym odcieniu, w pozycji siedzącej przypomina zarys trójkąta równoramiennego.
Wyróżnia się trzy formy różniące się ubarwieniem:
- jasna (skrzydła koloru białego),
- eremita (szara),
- atra (czarna).
Na pierwszej parze skrzydeł widoczne są poprzeczne przepaski.
Jajo o średnicy 1 mm, barwy czerwonej (krwawo-czerwonej).
Owłosiona larwa, o dużej zmienności ubarwienia może osiągnąć 4 cm długości. Przez grzbiet larwy przebiega ciemna pręga, na 7,8 segmencie znajduje się jasna plama (siodełko).
Poczwarka typu zamkniętego jej ciało pokryte jest kępkami włosków.
Rójka od połowy lipca do września. Samica składa jaja na pniach po kilkadziesiąt sztuk (w złożu około 2000 łącznie). Mała larwa nie opuszcza osłonki jajowej i zimuje w niej. Wylęg natępuje wiosną w końcu kwietnia. W okresie 2-7 dni larwy tworzą tzw. lusterka (skupienia larw), następnie wędrują w korony drzew gdzie zjadają pączki i korę młodych pędów. Larwy przechodza od 4 do 5 wylinek. Przepoczwarczenie następuje w koronach drzew.
[edytuj] Znaczenie gospodarcze
Brudnica jest typowym polifagiem, omija jednak: klon, jesion, gruszę, robinię i topole, preferuje gatunki iglaste głównie sosnę. Może występować gradacyjnie głównie w drzewostanach powyżej 50 roku życia. Gradacje występują co 10-11 lat i obejmują bardzo duże obszary, gołożery w przypadku świerka kończą się zamieraniem, sosny mają szansę przeżycia.
Aby zmniejszyć zagrożenie ze strony brudnicy leśnicy monitorują liczebność lusterek, larw jak i motyli.