Cena minimalna
Z Wikipedii
Cena minimalna to cena urzędowa, poniżej której nie wolno sprzedawać danego towaru. Ustalenie ceny minimalnej następuje na wniosek producentów; jest ona zawsze wyższa od ceny równowagi. Wprowadzenie ceny minimalnej wymaga równoczesnego przeciwdziałania zmniejszeniu popytu na rynku.
Teoretyczny wzór na cenę mininalną to s=c+(f/v), gdzie
- s - minimalna cena jednostkowa
- c - jednostkowy koszt sprzedaży
- v - produkcja
- f - jednostkowe koszty stałe dla całej produkcji
Z praktyki wiadomo, że przedsiębiorstwa często wykorzystują istnienie ceny minimalnej do osiągnięcia nadzwyczajnych zysków, jest to także bodziec zniechęcający do obniżania kosztów, choć z drugiej strony może dać czas na naprawienie przedsiębiorstwa, konsolidację rynku itp.
Szczególnym przykładem ceny minimalnej jest płaca minimalna (płaca - cena pracy), w tym wypadku oprócz równoważenia rynku znacznie ważniejszymi czynnikami wpływającymi na jej wysokość są kwestie socjalne, ochrona przed potencjalnym wyzyskiem pracodawców, siła przetargowa związków zawodowych, zrzeszeń pracodawców – i ostatecznie ideologia i postawa grup rządzącej.
Ceny minimalne są często stosowane jako narzędzie polityki gospodarczej państwa, której celem jest zapewnienie określonego poziomu opłacalności produkcji lub dochodu. Określenie dolnego pułapu ceny dobra dotyczy najczęściej rynku płodów rolnych, cen skupu w rolnictwie i cen produktów spożywczych, a także płac minimalnych oraz cen ropy naftowej ustalonych przez OPEC, które przewyższają poziom ceny równowagi.
Ustalenie ceny minimalnej poniżej ceny równowagi nie wywołuje żadnych skutków na rynku, gdyż w takich warunkach równowaga rynkowa jest osiągalna (jeśli cena minimalna zostanie ustalona powyżej ceny równowagi, to równowaga rynkowa jest nieosiągalna). Przy cenie minimalnej powstanie nadwyżka. W sytuacji nadwyżki podaży nad popytem sprzedawcy będą konkurować ze sobą, w związku z tym może pojawić się dążenie do sprzedaży poniżej ceny minimalnej, wbrew obowiązującym regulacjom prawnym.
W wielu krajach, w tym w Polsce, państwo nie tylko ustala i kontroluje ceny produktów rolnych, ale również skupuje i sprzedaje określoną ilość tych produktów, uzupełniając w ten sposób popyt i podaż podmiotów prywatnych, co jest korzystne zarówno dla producentów, jaki i konsumentów.
Źródło: Leksykon polityki gospodarczej, pod red. Urszuli Kaliny-Prasznic
Twierdzenie, że cena minimalna jest korzystna dla konsumenta, delikatnie mówiąc mija się z prawdą. Konsument przy wprowadzeniu ceny minimalnej trojako dostaje po kieszeni: - po pierwsze: musi kupować dobra drożej niż na wolnym rynku, gdzie cena równowagi byłaby niższa, - po drugie: płaci podatki, z których państwo skupuje od producenta produkty, - po trzecie: konsument skazany jest na dobra niskiej jakości, bo producent, który i tak sprzeda w skupie nie jest zainteresowany podnoszeniem jakości.
