Chreszczatyk
Z Wikipedii
Chreszczatyk (ukr. Хрещатик, Chreszczatyk) - główna aleja Kijowa. Zabudowa alei została zniszczona podczas II wojny światowej, następnie odbudowana w latach 50. XX wieku w stylu socrealistycznym.
Spis treści |
[edytuj] Historia ulicy
Za datę powstania Chreszczatyku przyjmuje się rok 1797, kiedy z Dubna na Wołyniu został przeniesiony do Kijowa tzw. jarmark kontraktowy.
[edytuj] XIX wiek. Okres do 1917 roku
[edytuj] Charakterystyczne budynki
[edytuj] Duma Miejska
W 1876 roku dokonano otwarcia budynku rady miejskiej zaprojektowanego przez O. Schillego. Kształtem przypominał rozciągnięta podkowę, zwróconą wypukłą częścią w stronę ulicy. Na parterze mialy swoją siedzibę małe sklepiki, w beletażu pokoje rady miejskiej wraz z salą posiedzeń. Do budynku nadbudowana była wieża z zegarem i sygnaturką, na której szczycie stał symbol Kijowa Św. Michał Archanioł wg projektu architekt miejskiej Ewy Kulikowskiej.
W roku otwarcia budynku zakwaterowano w ratuszu szkołę artystyczną Nikołaja Muraszki. W 1881 roku rozpoczął tu działalność pierwszy w Europie nocny punkt pomocy lekarskiej.
Za czasów radzieckich w ratuszu mieścił się rejonowy komitet wykonawczy WKP(b), a figurkę Św. Michała zastąpiono czerwoną gwiazdą. Po zniszczeniach II wojny światowej budynku nie odbudowano.
[edytuj] Giełda Miejska
7 stycznia 1873 roku z inicjatywy szefa kijowskiego oddziału Rosyjskiego Banku Państwowego Nikołaja Bungeogo i szefa komitetu na rzecz giełdy kijowskiej M. Chriakowa otwarto giełdę kijowską - w trzynastą rocznicę działalności przeniosła się do nowego budynku powstałego na rogu Chreszczatyka i ul. Instytuckiej.
[edytuj] Hotel Nacional
W 1876 roku na rogu Chreszczatyku i ulicy Besarabskiej zbudowano dwupiętrowy budynek kupca Marra wg projektu architekta Władimira Nikołajewa. Na parterze mieściły się luksusowe sklepy, dwa kolejne piętra zajmowały pomieszczenia hotelu Nacional należącego początkowo do kijowskiego przedsiębiorcy Szulca. Wcześniej na jego miejscu stał jednopiętrowy wyszynk z pokojami hotelowymi należący do architekta Wincentego Berettiego (bywali tu m.in. Nikołaj Kostomarow i Taras Szewczenko).
W 1883 roku gmach wzbogacił się o aptekę, trzecią z kolei na Chreszczatyku, a w 1906 roku otworzyło w nim swoje podwoje kino "Elektrobiograf". Swego czasu był uważany za najpiękniejszą architektonicznie budowlę ulicy. Obecnie na miejscu dawnego hotelu znajduje się kino "Orbita" (adres: Chreszczatyk 29/1).
[edytuj] Dom Kupiecki
Został wzniesiony w 1882 roku dla potrzeb kijowskich kupców, obecnie znajduje się tu Narodowa Filharmonia Ukrainy.
[edytuj] Bruk
[edytuj] Oświetlenie ulic
[edytuj] Okres radziecki
Po wybuchu wojny radziecko-niemieckiej rozpoczęło się ustawianie barykad na ulicy. Wojska radzieckie wycofując się z miasta 19 września 1941 roku zaminowały większość ważnych budynków w Kijowie, w tym prawie cały Chreszczatyk. Pięć dni później po raz pierwszy w historii zastosowano zdalnie sterowane wybuchy, które doprowadziły do pożaru całej ulicy. Niemcom nie udało się opanować sytuacji, w październiku 1941 roku większość budynków przedstawiała sobą opłakany stan.
Po wkroczeniu Armii Czerwonej do Kijowa jesienią 1943 roku rozpoczęła się żywiołowa odbudowa ulicy, powstała towarzysząca jej piosenka autorstwa Pawła Tyczyny:
- Люба сестронька, милий братику,
- Попрацюймо на Хрещатику
- Ти з того кінця, я з цього кінця...