Eduard Limonow
Z Wikipedii
Eduard Limonow (właść. Eduard Sawienko, ros. Эдуард Вениаминович Лимонов, ur. 22 lutego 1943 w Dzierżyńsku, obecnie Cziernoriecze w obwodzie Gorkowskim, obecnie Niżegorodskim) – rosyjski pisarz, poeta, dziennikarz, polityk, przewodniczący Partii Narodowo-Bolszewickiej, redaktor naczelny gazety partyjnej „Limonka”.
Był synem oficera wojsk NKWD. W latach 1943-1974 był obywatelem ZSRR, od 1987 Francji, a od 1992 Rosji.
Spis treści |
[edytuj] Młodość
Młode lata spędził w Charkowie (wschodnia Ukraina).
W 1958 zaczął pisać wiersze, literaturą zajmuje się od 1965.
W latach 1958-1963 figurował w milicyjnym rejestrze, wielokrotnie podlegał administracyjnej karze aresztu. W styczniu 1958 roku obrabował sklep. Pracował m.in. jako hutnik, monter wysokościowy, krawiec i handlarz książek.
W 1966 po raz pierwszy przyjechał do Moskwy, gdzie przebywał bez obowiązkowego pozwolenia na pobyt. Zarabiał na życie szyjąc spodnie. W 1967 przybywa do Moskwy po raz drugi, zaznajamia się z środowiskiem moskiewskiego „undergroundu” literackiego. W latach 1968-1969 zaczął pisać krótkie awangardowe opowiadania. Za pomocą własnych środków udało mu się w niskim nakładzie wydać pięć tomików wierszy.
[edytuj] Okres emigracji
Wiosną 1974 otrzymał pozwolenia na wyjazd z ZSRR.
W USA często zmieniał miejsce pracy, łącznie pracował w 13 zawodach, m.in jako kamieniarz, kelner, guwerner, kelner. W latach 1975-1976 pracował jako pracował jako korektor w nowojorskiej gazecie rosyjskich emigrantów „Nowoje Russkoje Słowo”. W latach 1975–1976 uczestniczył w spotkaniach i pracach amerykańskich trockistów z Socialist Workers Party. W maju 1976 razem z korektorem „Nowego Russkowo Słowa” Walentynem Prusakowym pikietował redakcje „New York Times”.
W 1976 roku moskiewska gazeta „Niedielja” przedrukowała z „Nowego Russkowo Słowa” opublikowany we wrześniu 1974 roku artykuł Limonowa pt. Rozczarowanie. Artykuł był krytycznym spojrzeniem na sytuacje emigrantów z ZSRR w USA. Po publikacji artykułu w ZSRR Limonow został zwolniony z „Nowego Russkowo Słowa”.
W roku 1976 napisał pierwszą powieść To ja – Ediczka, książka została wydrukowana w paryskim emigracyjnym wydawnictwie „Russika” ze zmienioną nazwą wydawnictwa na wymyślone „Indeks – Press”.
W listopadzie 1980 powieść To ja – Ediczka wydana w przekładzie francuskim pod tytułem Rosyjski poeta woli dużych murzynów. Po tym wydaniu książka odniosła międzynarodowy sukces i została przetłumaczona na 15 języków. Limonow został profesjonalnym pisarzem i w ciągu następnych 10 lat napisał około 7 powieści.
Powieść To ja – Ediczka opowiada o losach rosyjskiego poety – emigranta będącego alter ego samego Limonowa, niedocenionego i odtrąconego przez amerykańskie społeczeństwo, opuszczonego przez ukochaną żonę, wiodącego żywot społecznego wyrzutka na ulicach Nowego Jorku.
Aleksander Sołżenicyn określił młodego pisarza Limonowa jako “małego insekta piszącego pornografię”. Limonow w rewanżu zwykle opisuje Sołżenicyna jako zdrajcę ojczyzny, który przyczynił się do upadku ZSRR.
W 1977 opublikował wiersze i prozę w zbiorze Apollo – 77 (Paryż), który był antologią rosyjskiej awangardy lat 70. XX wieku.
W 1982 przeprowadził się do Paryża, gdzie szybko zyskał uznanie tamtejszych kręgów literackich.
W 1987 otrzymał obywatelstwo francuskie. Był członkiem kolegium redakcyjnego tygodnika "L'ldiot International". Udzielał się też na łamach prasy skrajnie prawicowej.
[edytuj] Powrót do Rosji i działalność polityczna
W 1992 odnowił obywatelstwo radzieckie.
Od 1991 uczestniczy w politycznym życiu Rosji. Początkowo pojawiał się w kraju sporadycznie a od połowy lat 90. osiedla się na stałe. Limonow dołączył do radykalnej prawicowej opozycji.
W latach 1992-1993 drukował w gazetach „Dień” i „Zawtra”, miał stałą rubrykę w gazecie „Sowieckaja Rossija”.
W 1992 roku wstąpił do Partii Liberalno–Demokratycznej. 22 czerwca 1992 na konferencji prasowej został przedstawiony Władimirowi Żyrinowskiemu w roli członka „gabinetu cieni” PLD. W listopadzie 1992 wystąpił z PLD.
Podczas wojny w byłej Jugosławii Limonow zwrócił na siebie uwagę swoim demonstrowaniem sympatii dla serbskiej strony konfliktu. Wiosną 1993 r. udał się do byłej Jugosławii gdzie spotykał się z serbskimi partyzantami. Złą sławę uzyskał przyłączając się do patrolu snajperskiego w okolicach Sarajewa; wypowiadał się również o potrzebie użycia „serbskiej taktyki” celem odzyskania terenów byłego Związku Radzieckiego ze znaczną ilością ludności rosyjskiej. W filmie dokumentalnym Serbski epos, nakręconym przez ekipę BBC znajduje się scena, w której Limonow strzela z karabinu, z okopów w okolicach oblężonego miasta.
Wiosną 1993 napisał i wydrukował Program partii nacjonal–bolszewickiej, pod który nie utworzono wtedy jeszcze struktur partyjnych. Przed wyborami do Dumy ponownie próbuje przyłączyć się do Liberalno Demokratycznej Partii Rosji. LDPR jednak nie dała mu poparcia na wyborach, po czym opublikował książkę Limonow przeciw Żyrinowskiemu, w której odsłania kulisy zerwania z dawnym sojusznikiem.
Jesienią 1994 rozpoczął budowę struktur Partii Nacjonal-Bolszewickiej. Ideologię partyjną opracował filozof Aleksandr Dugin. Limonow rozpoczął wydawanie gazety partyjnej – „Limonka”. Do ścisłej współpracy w ramach partii założycielom udało się namówić ważniejsze figury młodzieżowej kontrkultury min. awangardowego kompozytora Siergieja Kuriechina i wokalistę punkowego, lidera zespołu Grażdanskaja Oborona Jegora Letowa.
Program polityczny i wizja państwa według Limonowa są osobliwą mieszanką radziecko-rosyjskiego nacjonalizmu i totalitarnego komunizmu, „w którym prawa człowieka zostaną zastąpione przez prawa narodu”. Program pozostaje pod dużym wpływem niemieckiego nazizmu oraz ideologii eurazjatyckiej.
Chociaż Partia Nacjonal-Bolszewicka nigdy nie starała się o uzyskanie statusu oficjalnej partii, pozostała aktywna na polu społecznego i politycznego protestu. Znana jest zwłaszcza ze szczególnie surowej krytyki rządów Władimira Putina.
W ramach kampanii wyborczej do Dumy, w roku 1995, w kwaterze głównej partii organizuje wystawę pt. „Ekstremizm i erotyka”. Limonow zdobył w swoim okręgu 1,85% głosów.
W kwietniu 2001 Limonow został osadzony w więzieniu za nielegalne posiadanie broni, działalność terrorystyczną, organizowanie nielegalnej grupy zbrojnej i próbę rewolucji w Kazachstanie. Oskarżenie bazowała na artykule w Limonce, na podstawie którego wywnioskowano, że Limonow planuje utworzenie armii celem inwazji na Kazachstan. Został skazany i odsiedział dwa lata w więzieniu po czym został zwolniony za dobre sprawowanie.
Wśród swoich idoli Limonow wymienia Józefa Stalina, Michała Bakunina, Juliusa Evolę i Yukio Mishimę.
Był czterokrotnie żonaty.
[edytuj] Nagrody i osiągnięcia
W 1992 otrzymał nagrodę właścicieli i redaktorów ważniejszych francuskich wydawnictw „Jean Frustie” za powieść Cudzoziemiec w rodzinnym mieście, która opowiada o jego pierwszych po emigracji odwiedzinach w Moskwie i Charkowie.
[edytuj] Bibliografia (ważniejsze pozycje)
Na emigracji napisał powieśći:
- "To ja – Ediczka" (w pierwszym francuskim tłumaczeniu pod tytułem Rosyjski poeta woli dużych murzynów, 1976), wydana po polsku
- tomik wierszy "Rosyjskie" (1979); ponadto dzieła prozatorskie
- "Dziennik nieudacznika"
- "Historia jego sługi" (1982)
- "Wyrostek Sawienko" (1983)
- ""Kat" (1986)
- "Młody Łajdak" (po francusku Autoportret dorastającego bandyty, 1986).
- "Dzika dziewczyna"
Dzieła polityczne:
- "Limonow kontra Żyrinowski"
- "Anatomia Bohatera" – autobiografia
- "Ruskie Psycho"
- "Kontrolny wystrzał"
- "Moja polityczna biografia"
- "Inna Rosja"
- "Limonow vs. Putin"(2006)
- "Śmierć" (2008)
[edytuj] Linki zewnętrzne
- (ru) Eduard Limonow – sylwetka na stronie www.viperson.ru
- Fenomen Eduarda Limonowa i rosyjskiej Partii Narodowo-Bolszewickiej
- Nacjonal Bolszewicka Partia Eduarda Limonowa
- Jan Strzałka, Eto on – Ediczka. Artykuł z czasopisma "Fronda"
- "Tragedia głupoty" – esej Eduarda Limonowa
- "Testament Dżingis-Chana" – esej Eduarda Limonowa
