Wikipedysta:Ejkum/Brudnopis2
Z Wikipedii
Park Branickich - zespół pałacowo-ogrodowy o powierzchni 9,57 ha położony w centrum Białegostoku wokół Pałacu Branickich. Jeden z najcenniejszych ogrodów barokowych w Polsce określany mianem Polskiego Wersalu.
[edytuj] Historia
Swoje powstanie park zawdzięcza Klemensowi Branickiemu, który rozbudowując swoją rezydencję w latach 20-tych XVIII w. otoczył ją ogrodami wzorowanymi na francuskich rozwiązaniach przestrzennych i dekoracyjnych. W roku 1748 prawie sześćdziesięcioletni Branicki, wcześniej dwukrotnie żonaty, poślubił osiemnastoletnią Izabelę Poniatowską, siostrę Stanisława Augusta, przyszłego króla. Wniosła mu w posagu 500 tys. zł - na owe czasy była to suma olbrzymia, umożliwiająca między innymi rozbudowę ogrodów. Wkrótce wzniesiono pomarańczarnię i cztery baseny z fontannami, ażurową altanę, pawilon z galerią obrazów, oranżerię i most nad kanałem. Wzdłuż alei przy fontannach stanęły posągi mitologicznych postaci, sfinksy, dekoracyjne wazony (głównie dłuta Redlera), ogółem park wypełniło ponad 20 rzeźb. Założono klomby i kwietniki, posadzono drzewa i krzewy sprowadzone z Holandii. Bukszpanowe partery wysypano białym i czerwonym piaskiem, ostrzyżono grabowe i lipowe szpalery. Ogrody i zwierzyńce rozciągały się na obszarze 14 ha.
Na krańcu ogrodu dolnego powstała komedialnia (17 lat przed założeniem Teatru Narodowego w Warszawie), uważana za pierwszą stałą scenę na ziemiach polskich. W piętrowym budynku z muru pruskiego były loże i obszerna scena z piękną kurtyną namalowaną przez Augustyna Mirysa. W teatralnej bibliotece znajdowały się zapisy 19 oper, 41 baletów i 122 dramatów. Komedialnia miała własną orkiestrę, balet, a w operach występowały sławy z Rzymu, Wenecji i Wiednia.
Z powodu częstej zmiany właścicieli w XIX i początkach XX zatarła się barokowa kompozycja ogrodu. W czasie II wojny światowej zespół uległ zniszczeniu. Po wojnie pałac odbudowano i przekazano na siedzibę Akademii Medycznej, częściowo zrekonstruowano również ogród.
W latach 1998-1999 zrewaloryzowano 4 bukszpanowe partery haftowe salonu górnego. W latach 2000-2001 wykonano remonty bramy wjazdowej, rzeźb oraz ogrodzenia Parku Branickich.
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Oficjalna strona urzędu miasta dotycząca renowacji Parku Branickich
- Wrota Podlasie - Plan rezydencji Jana Klemensa Branickiego