Izabella Poniatowska

Z Wikipedii

Izabella Elżbieta z domu Poniatowska

Ciołek
Data urodzenia	ok. 1730
Miejsce urodzenia	Warszawa?
Data śmierci	14 lutego 1808
Miejsce śmierci	Białystok

Rodzina	Poniatowscy
Rodzice	Stanisław Poniatowski Konstancja Czartoryska
Małżeństwo	Jan Klemens Branicki, Andrzej Mokronowski

Izabella Elżbieta z domu Poniatowska (ur. ok. 1730, zm. 14 lutego 1808) - polska szlachcianka, siostra króla Stanisława Augusta. W 1748 roku w wieku lat 18 zawarła związek małżeński z Janem Klemensem Branickim i zamieszkała w Białymstoku. Była trzecią żoną, wówczas 59-letniego hetmana.

Izabella Poniatowska

Mimo młodego wieku, jej rola w rozwoju Białegostoku była niemal równie wielka co małżonka. Była niezwykle energiczną i światłą osobą. Jej właśnie miasto zawdzięcza powstanie pierwszych szkół. Otaczała opieką finansową pensję dla córek urzędników dworskich, szkołę parafialną, szkołę paziów, Szkołę Podwydziałową Zgromadzenia Akademickiego założoną w 1777 roku przez Komisję Edukacji Narodowej.

Zatrudniła na dworze lekarza Michała Clementa, z pochodzenia Węgra oraz twórcę podręczników z dziedziny położnictwa Jakuba Feliksa Michelisa, który założył w Białymstoku Instytut Akuszerii.

Była też mecensem kultury i sztuki. Sprowadzała do Białegostoku artystów o światowej sławie z Monachium, Mediolanu czy Londynu.

O erudycji Izabelli świadczy również jej pokaźny, jak na tamte czasy, księgozbiór biblioteczny, obejmujący ponad 200 dzieł literatury polskiej i zagranicznej. Włączywszy w to mapy, ryciny, plany architektoniczne, teleskopy, globusy i albumy liczba pozycji sięgała 600 egzemplarzy. A do tego jeszcze zbiór wszystkich edycji KEN Ksiąg Elementarnych wraz z podręcznikami szkolnymi i czasopismami.

Po śmierci Jana Klemensa odziedziczyła w całości majątek hetmana. Ponownie wyszła za mąż za generała Andrzeja Mokronowskiego, starostę ciechanowskiego, byłego podkomendnego zmarłego męża.

Zmarła w 1808 r. i została pochowana w podziemiach Starego Kościoła Farnego w Białymstoku.