Etniczność
Z Wikipedii
Etniczność (od gr. ethnos oznaczającego rasę) zasadnicza cecha określonej zbiorowości etnicznej, stanowiąca zespół wzajemnie i silnie z sobą powiązanych cech społeczno-kulturowych, określających odmienność i specyfikę konkretnej zbiorowości ("swoich") wobec zbiorowości innych ("obcych"). Termin ten jednak nie jest jednoznacznie ujmowany i ciągle w naukach społecznych trwają próby jego odpowiedniego zdefiniowania.
Anthony D. Smith wyróżnia 6 elementów etniczności:
- wspólnota pochodzenia (legendy i mity o wspólnym pochodzeniu),
- wspólne dzieje,
- wspólne terytorium (nawet, jeżeli jest to przestrzeń, z której członkowie zbiorowości zostali wypędzeni),
- odrębna kultura , w szczególności język i religia. Członkowie grup etnicznych postrzegają siebie samych jako osoby odmienne w porównaniu z członkami pozostałych grup etnicznych, jak również są za takie uważane przez innych.
- nazwa zbiorowości, będąca kryterium wyodrębniania się od społecznego otoczenia,
- poczucie tożsamości i silne więzi społeczne.
Etniczność odnoszona jest do wielu różnorodnych praktyk kulturowych, dzięki którym i poprzez które dochodzi do ustanowienia i manifestowania różnic międzyetnicznych.
Ze względu na dużą wieloznaczność i szeroki zakres tego terminu uznaje się, iż występuje kilka podstawowych podejścia w rozumieniu etniczności. Podejście fundamentalistyczne zakłada, że tożsamość etniczna opiera się na głębokich, pierwotnych i podstawowych związkach jednostki z daną grupą czy kulturą (etniczność jako cecha dana, "wrodzona"), konstruktywistyczne wskazuje na przypadkowość i niestałość tożsamości etnicznej, traktując etniczność raczej jako wypadkową różnorodnych uwarunkowań i wydarzeń historycznych (etniczność jako cecha nabyta), natomiast instrumentalistyczne ujmuje etniczność jako koncepcję ideologiczną wykorzystywaną przez przywódców w celu realizacji własnych celów.
Obecnie pojęcie etniczności rozumie się jako
- grupę etniczną
- identyfikację etniczną - istotna jest świadomość odrębności
- ruch społeczny
- typ więzi społecznej
Według Hyllanda Eriksena o etniczności można mówić wówczas, gdy
- dwie grupy (lub więcej) pozostają w minimalnym kontakcie i
- istotne dla poczucia więzi etnicznej są nie właściwości i cechy grupy jako takie, lecz tylko wówczas, gdy są rozpatrywane w związku z właściwościami grupy sąsiedniej[1]
[edytuj] Bibliografia
- Wojciech Burszta Antropologia kultury, Wyd. Zysk i s-ka, Poznań 1998, ISBN 83-7150-322-9
- Encyklopedia socjologii, T. 1, hasło "Etniczność", Oficyna Naukowa, Warszawa 1998, ISBN 83-85505-71-7
[edytuj] Przypisy
- ↑ Wojciech Burszta Antropologia kultury, Wyd. Zysk i s-ka, Poznań 1998, s. 136.
