Franciszek Giergielewicz
Z Wikipedii
Ks.Franciszek Giergielewicz h. Topór (ur. 26 sierpnia 1886 w Dobrzyniu, zm. 1941) - Kanonik Honorowy Kolegiaty Pułtuskiej Zwiastowania NMP, wikariusz Katedry Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Płocku, proboszcz w Płocku-Radziwiu, zamordowany przez hitlerowców w obozie zagłady w Działdowie.
Ukończył szkołę powszechną w Dobrzyniu i gimnazjum w Płocku. W 1909 wstąpił do Seminarium Duchownego w Płocku; święcenia kapłańskie przyjął z rąk bpa Nowowiejskiego 22 czerwca 1913. Był wikariuszem w Krzynowłodze Małej, w Ostrowi Mazowieckiej, Farze św. Bartłomieja w Płocku, Katedrze w Płocku, w parafii Lipowiec. Od 1920 był proboszczem w Zieluniu, od 1926 w parafii św. Benedykta w Płocku-Radziwiu. W 1933 roku otrzymał godność Kanonika Honorowego Kapituły Pułtuskiej.
11 listopada 1939 został aresztowany wraz z innymi płockimi duchownymi. Po zwolnieniu organizował pomoc dla więźniów i pochówki. W 1941 roku został zaaresztowany i skierowany do Obozu Zagłady w Działdowie, gdzie był uwięziony w odrębnej izolacyjnej w celi nr 12 arcybiskup Nowowiejski i bł. bp Leon Wetmański. W obozie przybywali także bł. Mieczysława Kowalska-Maria Teresa od Dzieciątka Jezus i przyjaciel ks. Franciszka, ks. Antoni Więckowski, (prefekt w Seminarium w Płocku, aresztowany w październiku 1940, zginął w obozie). Straciło tam życie około 10 tys. osób, w tym 50 kapłanów. Podobnie jak i inni duchowni był tam nieludzko torturowany i poniżany za wiarę. Musiał znosić brud, insekty, brak żywności. W obozie w Działdowie kapłanom nie wolno było się myć, golić, jedynie dwa razy dziennie byli pędzeni przez gestapowców do pobliskich latryn pośród bicia kijami, karnych ćwiczeń i przekleństw. Nie ustalono, w jakich okolicznościach i kiedy zmarł. Jako przypuszczalne miejsce pochówku jego wymienia się las w Malinowie, na Górze Komornickiej i w Białutach. Prawdopodobnie został wraz z z bp. Wetmańskim oraz z innymi więźniami, zamordowany w czasach, kiedy likwidowano pozostałych przy życiu, po epidemii tyfusu w lipcu i sierpniu 1941 r. Oficjalne zawiadomienie władz niemieckich podało datę zgonu na dzień 10 września 1941.
[edytuj] Bibliografia
- Akta Archiwum Diecezjalnego w Płocku,
- Akta Komitetu Ochrony Pomników Walki Męczeństwa w Warszawie i w Płocku
- Kartoteki Gestapo w Ciechanowie, (WG niej ks. Franciszek Giergielewicz zmarł na tyfus 10 września 1941)
- M. Grzybowski, Martyrologium duchowieństwa diecezji płockiej w latach II wojny światowej 1939-1945, Wyd. 2, Płock 2002