Głaz narzutowy
Z Wikipedii
Głaz narzutowy (eratyk, z łac. 'errare' - błądzić) - fragment skały przyniesiony przez lądolód.
Obszary północnej i środkowej Polski pokryte są utworami polodowcowym – składają się na nie głazy, żwirowiska, mułki, różne gliny i iły. Obok całkowicie zwietrzałych skał moreny zawierają też materiał grubszy – zaokrąglone bryły i wielkie bloki często o objętości wielu metrów sześciennych. Część z nich uległa zniszczeniu, jednak te utworzone ze skał odporniejszych zachowały się do naszych czasów.
Głazy narzutowe są różnie zachowanym, wyselekcjonowanym materiałem skalnym o dużej wytrzymałości i odporności na działanie czynników klimatycznych. Zbudowane są przeważnie z granitów, amfibolitów, gnejsów, porfirów, kwarcytów.
Głazy narzutowe są zbierane na polach oraz eksploatowane z moren kamienistych np. okolic Suwałk.
[edytuj] Zastosowanie głazów narzutowych:
- wykonuje się z nich kamień łamany i kruszywo,
- służy do wyrobu kostki i krawężników drogowych,
- wykorzystuje się je jako materiał budowlany – na fundamenty i na całe budowle np. na Pomorzu,
- mniejsze głazy są wykorzystywane do brukowania ulic i budowy dróg.
Niektóre głazy narzutowe przyniesione do Polski ze Skandynawii mają status pomników przyrody nieożywionej.
Największym w Polsce głazem narzutowym jest Trygław (zwany też Tychowskim Głazem) w Tychowie, zaś drugim co do wielkości jest Głaz Mszczonowski w Zawadach.
[edytuj] Zobacz też
- Głazy narzutowe na Warmii i Mazurach
- Głazowisko Bachanowo
- Tychowo (powiat białogardzki)
- Flins, głaz narzutowy w gminie Szprotawa
