GAZ
Z Wikipedii
GAZ (ros. ГАЗ, skrót od Горьковский автомобильный завод) - marka rosyjskich samochodów produkowanych przez fabrykę Gorkowskij Awtomobilnyj Zawod (Gorkowska Fabryka Samochodów) w Niżnym Nowogrodzie (w latach 1932-1990 noszącym nazwę Gorki, stąd nazwa fabryki). Pod marką GAZ produkowane były samochody osobowe, ciężarowe i terenowe. Fabryka wytwarzała również pojazdy wojskowe.
Decyzję o budowie dużej fabryki samochodów podjęto w ZSRR w 1929. W tym celu podjęto rozmowy na temat zakupu licencji na kilka modeli pojazdów od amerykańskiego przedsiębiorstwa Ford. Od 1930 r. w fabryce Gudok Oktjabrja w wytwarzano na licencji samochody marki Ford model A. Budowę nowej fabryki koło Niżnego Nowogrodu rozpoczęto w 1930. 29 stycznia 1932 wyprodukowano pierwszy samochód - ciężarówkę na licencji Forda-AA, noszącą jeszcze oznaczenie NAZ-AA. 8 grudnia 1932 ruszyła pełna produkcja już pod marką GAZ. Produkowano głównie samochody osobowe GAZ-A i ciężarowe GAZ-AA i GAZ-AAA.
W 1936 osobowy model A została zastąpiony licencyjną wersją następnego modelu Forda - GAZem M1[1] (tzw. Emką), produkowanym do 1941. W latach 1946-1958 produkowano samochód GAZ M-20 Pobieda[2], wytwarzany też w Polsce jako Warszawa M-20. Później nastała era Wołgi. W międzyczasie przedsiębiorstwo produkowało luksusowe samochody ZIM[3] i Czajka. Produkowano też samochody terenowe, nazywane w Polsce "gazikami": GAZ-64[4], GAZ-67 i GAZ-69. W 1954 r. produkcję GAZ-a 69 przejęła Uljanowska Fabryka Samochodów UAZ.
Drugą istotną gałęzią produkcji przedsiębiorstwa GAZ były samochody ciężarowe. Po licencyjnych amerykańskich modelach, przedsiębiorstwo wypuściło własną średnią ciężarówkę GAZ-51 z 1944 (produkowaną w Polsce na licencji jako Lublin-51), a następnie szereg dalszych modeli, w tym GAZ-52, GAZ-53 i GAZ-66.
Dzisiaj GAZ jest jednym z nielicznych przynoszących zyski producentów samochodów w Rosji. Są one produkowane w ośmiu krajach i eksportowane do 36 innych. W produkcji są samochody osobowe (różne odmiany Wołgi), terenowe i terenowo rekreacyjne (Ataman, Kombat, Tigr) dostawcze (Sobol, Gazel) i wiele modeli samochodów ciężarowych.