Gnomon

Z Wikipedii

Gnomon (gr. γνώμων – wskazówka zegara słonecznego) – jest to jeden z najstarszych i najprostszych przyrządów astronomicznych. Jest to najczęściej odpowiednio osadzony pręt (kolumna lub pionowy słup), którego cień wskazuje położenie Słońca (deklinacja). Długość i kierunek cienia gnomonu wyznaczają wysokość i azymut słońca. Używany często też w zegarach słonecznych. Gnomon był używany przez astronomów starożytnych do oznaczania wysokości i zboczeń ciał niebieskich.

Gnomony budowano w Egipcie, Mezopotamii, Chinach, Indiach, od ok. 3 tys. lat p.n.e. Wznoszone na placach publicznych, stanowiły prawzór zegarów publicznych. Obecnie wiele z nich zdobi place różnych stolic świata, np. Paryża (Place dé la Concorde), Rzymu czy Londynu.