Gubernator Maryland
Z Wikipedii
Gubernator Maryland jest najwyższym urzędnikiem władzy wykonawczej w amerykańskim stanie Maryland i głównodowodzącym stanowych sił zbrojnych.
Spis treści |
[edytuj] Historia i ewolucja urzędu gubernatora Maryland
W czasach kolonialnych, właściciele prowincji Maryland, brytyjscy baroni Baltimore, mianowali jej gubernatora, który zarządzał kolonią w ich imieniu. W latach 1692–1715, gdy Maryland było brytyjską kolonią królewską, gubernatora mianowali królowie Wielkiej Brytanii. Baronowie Baltimore odzyskali kontrolę nad kolonią w 1715 roku i ponownie mianowali gubernatorów aż do czasów rewolucji amerykańskiej.
Zgodnie z zapisem pierwszej konstytucji stanowej z 1776 roku, gubernator stanu Maryland był wybierany corocznie przez wspólne zgromadzenie obu izb stanowego parlamentu. Począwszy od 1838 roku, zgodnie z poprawką do konstytucji, gubernator był wybierany na okres 3 lat w głosowaniu powszechnym w jednym z trzech okręgów wyborczych. W każdych kolejnych wyborach, tylko wyborcy z jednego okręgu uprawnieni byli do głosowania i okegi zmieniały się na zasadzie rotacji. W 1851 roku okres kadencji urzędu gubernatora została przedłużona z trzech do czterech lat. Nowa konstytucja z 1864 roku wyeliminowała rotację trzech okręgów wyborczych i począwszy od 1868 roku gubernator wybierany jest przez wszystkich uprawnionych do głosowania mieszkańców stanu.
[edytuj] Wybory gubernatora Maryland
Współcześnie, wybierany w listopadowych wyborach na czteroletnią kadencję gubernator obejmuje urząd w trzecią środę stycznia. Gubernator może zostać ponownie wybrany tylko raz. Bierne prawo wyborcze przysługuje osobom, które mają ukończone 30 lat i od co najmniej 5 lat posiadają czynne prawo wyborcze i mieszkają na terenie stanu Maryland.
[edytuj] Obowiązki i uprawnienia gubernatora Maryland
Gubernator Maryland przedstawia co roku obu izbom parlamentu stanowego propozycję ustawy budżetowej. Ma on również prawo w dowolnej chwili poinformować parlament o sytuacji w stanie, co zazwyczaj czyni w corocznym orędziu.
Każda ustawa, poza ustawą budżetową, uchwalona przez parlament Maryland musi zostać zaakceptowana przez gubernatora. W przypadku veta parlament musi przegłosować ustawę ponownie większością co najmniej 3/5 głosów w obu izbach.
Gubernator jest głównodowodzącym stanowych sił zbrojnych, wchodzących w skład Gwardii Narodowej Stanów Zjednoczonych, za wyjątkiem okresu, gdy jest ona wezwana to służby przez rząd federalny. W takim przypadku gubernator ma prawo powołania oddzielnej armii stanowej.
Gubernator ma prawo mianowania wielu urzędników stanowych, prawo do ekstradycji osób podejrzanych o przestępstwa w innych stanach oraz występowania o ekstradycję osób podejrzanych o popełnienie przestępstwa w stanie Maryland. Gubernator ma również prawo łaski wobec osób skazanych za złamanie prawa stanowego.
Z racji piastowanego urzędu gubernator również przewodniczy lub zasiada w licznych radach i komisjach stanowych.
[edytuj] Chronologiczna lista gubernatorów
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Governor Maryland State Archives (en)
|