Helena d'Abancourt de Franqueville

Z Wikipedii

Helena d'Abancourt de Franqueville (ur. 26 lutego 1874 w Wiedniu, zm. 16 listopada 1942 w Krakowie), bibliotekarka polska, historyk sztuki.

Urodziła się w 1874, podawana często data 1879 jest błędna. W latach 1897-1902 była wolną słuchaczką Uniwersytetu Jagiellońskiego w zakresie historii sztuki. Pracowała przez rok w krakowskim Muzeum Narodowym, skąd w 1903 przeszła do Biblioteki Akademii Umiejętności. Była tamże kolejno amanuentem, zastępcą bibliotekarza (1915), wreszcie bibliotekarzem (1920). Kierowała działem wymiany wydawnictw z zagranicą oraz oddziałem informacji bibliograficznej. Zajmowała się także opracowywaniem tłumaczeń tekstów zagranicznych na potrzeby Biblioteki (znała biegle kilka języków) oraz prowadziła szkolenia pracowników. Odbyła staże w kilku bibliotekach Europy Zachodniej, ponadto w latach 1920-1921 uczęszczała w Krakowie na wykłady uniwersyteckie z bibliotekoznawstwa. Od 1933 była współpracowniczką Komisji Historii Sztuki Polskiej Akademii Umiejętności. W 1939 przeszła na emeryturę, przez rok mieszkała we Lwowie, ale powróciła do Krakowa w 1940; tamże zmarła w listopadzie 1942. Swoje zbiory — 70 druków — przekazała testamentem Bibliotece PAU.

D'Abancourt de Franqueville działała w krakowskich organizacjach kobiecych oraz organizacjach związanych z bibliotekarstwem i książką. Należała m.in. do Towarzystwa Miłośników Książki oraz Koła Miłośników Exlibrisu w tymże towarzystwie. Z ramienia Krakowskiego Koła Związku Bibliotekarzy Polskich, w którym pełniła funkcję skarbnika w latach 1926-1927, była dwukrotnie delegatką na zjazdy krajowe (1928, 1929). Głosiła odczyty oraz wykładała na kursach dla bibliotekarzy, organizowanych przez Towarzystwo Szkoły Ludowej.

Była autorką artykułów z historii sztuki, literatury, bibliotekarstwa, bibliofilstwa. Ogłaszała je po polsku i po francusku, opracowywała również tłumaczenia z języka francuskiego z wymienionych wyżej dziedzin (m.in. Malarstwo współczesne Anglii Roberta de la Sizeranne, 1901). Opublikowała m.in. Międzynarodowa wymiana wydawnictw ("Przegląd Współczesny", 1927), Grafika książkowa Józefa Mehoffera na tle prądów współczesnych (1929); Mehoffer namalował w 1898 jej portret. W Polskim Słowniku Biograficznym (tom I, 1935) Helena d'Abancourt de Franqueville zamieściła życiorysy członków swojej rodziny — Karola (1811-1849), Franciszka Ksawerego (1815-1892) i Karola (1851-1913).

[edytuj] Źródła

• Anna Treiderowa, Helena d'Abancourt de Franqueville, w: Słownik pracowników książki polskiej (pod redakcją Ireny Treichel), Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa-Łódź 1972