Herb Raciborza

Z Wikipedii

Herb Raciborza według legendy powstał w XIII wieku. Herb przedstawia na czerwonym tle połowę orła piastowskiego, bez korony oraz złoceń dzioba i pazurów, z otwartym dziobem; z połową złotego drewnianego koła o pięciu pełnych szprychach. Pół koła może nawiązywać do niemieckiej nazwy miasta (Rad - koło).

Uchwała nr V/20/90 Rady Miasta Racibórz z dnia 7 września 1990 roku mówi, że herbem miasta jest pół białego orła z otwartym dziobem, bez korony i bez złoceń dzioba i pazurów i połowa żółtego koła z pięcioma pełnymi szczeblami + dwie połówki na czerwonym tle.

Spis treści 1 Historia 2 Legenda 3 Przypisy 4 Bibliografia

[edytuj] Historia

Według Augustina Weltzla^[1] herbem miasta jest przedzielona tarcza herbowa, gdzie po prawej stronie znajduje się połowa białego orła na czerwonym polu, a po lewej stronie połowa białego koła z pięcioma szprychami także na czerwonym tle. Potwierdza, to herb, który znajdował się na dokumencie z 1296 roku. Można wywnioskować stąd, że herb miasta został w zasadzie niezmieniony przez ponad 700 lat. Zagadką pozostaje kolorystyka herbu, bowiem na wyżej wymienionym dokumencie pieczęć z herbem była odciśnięta w laku. Natomiast Otto Hupp^[2] pisze, że herb jest dzielony, z przodu w czerwieni pół srebrnego orła z tyłu w czerwieni pół srebrnego koła. W swoim opisie uściśla, że chodzi o orła górnośląskiego, natomiast połowa koła (po niemiecku Rad) ma wskazywać na niemieckie brzmienie miasta Ratibor. Kolejna osoba, G. Hyckel^[3] powołuje się na Huppa, jednak pisze, że orzeł jest biały, a kolor ten łączy z herbem opawskich Przemyślidów. Antoni Polański^[4] uważa, że orzeł jest piastowski, a pół koła pochodzi od pierwszego wójta miasta, którego było godłem. Według Niny Kracherowej^[5] Racibórz jako dziedzictwo książąt piastowskich ma w herbie pół koła, bowiem Piast był kołodziejem.

[edytuj] Legenda

Wedle legendy, książę Bolesław Krzywousty dokonując podziału terytorium Polski między swych pięciu synów, postanowił każdemu z nich przekazać do herbu zaledwie połowę piastowskiego orła. Herb Raciborza bardzo długo pozostawał niepełny, posiadał tylko pół orła. Uzupełnił go dopiero Mieszko Plątonogi, który ze względu na kalectwo nóg, zmuszony był posługiwać się specjalnie dla niego zrobionym wozem, na którym widniał piastowski znak rodowy - pół orła. Pewnego razu wybrał się książę do pobliskiej Opawy. W drodze powrotnej między Lekartowem a Wojnowicami pędzący pojazd wpadł na wielki kamień. Jedno z kół rozpadło się na dwie równe połowy. Jedną z nich oparto o wóz w pobliżu namalowanego na nim herbu. Siedzącemu w pobliżu księciu czekającemu na naprawę pojazdu bardzo spodobała się ta kompozycja i połówka orła z połową koła stała się herbem grodu.

[edytuj] Przypisy

1. ↑ Augustin Weltzel, Geschichte der Stadt und Herrschaft Ratibor, Zweite, umgearbeitete und vermehrte Auflage, Ratibor 1881, s. 129.
2. ↑ Otto Hupp, Die Wappen und Siegel der deutschen Staedte, Flecken und Doerfer, Erster Band - Koenigreich Preussen, Zweites Heft, enthaltend die Wappen und Siegel der Staedte, Flecken und Doerfer der preussischen Provinzen: Pommern, Posen und Schlesien, Frankfurt am Main 1989, s. 175.
3. ↑ G Hyckel, Geschichte der Stadt Ratibor, I Teil - Früzeit bis 1336, Ratibor b.r., s. 27.
4. ↑ Antoni Polański, Racibórz i okolice, Warszawa 1955, s. 3
5. ↑ Nina Kracherowa, Ziemia Raciborska, Polska, Ziemia, Ludzie, Katowice 1972, s.34.

[edytuj] Bibliografia

• Paweł Newrela, Opowieści o dawnym Raciborzu, wyd. Towarzystwo Miłośników Ziemi Raciborskiej, Racibórz 1996, ISBN 83-903389-004-1
• Augustin Weltzel, Geschichte der Stadt und Herrschaft Ratibor, Zweite, umgearbeitete und vermehrte Auflage, Ratibor 1881.
• Otto Hupp, Die Wappen und Siegel der deutschen Staedte, Flecken und Doerfer, Erster Band - Koenigreich Preussen, Zweites Heft, enthaltend die Wappen und Siegel der Staedte, Flecken und Doerfer der preussischen Provinzen: Pommern, Posen und Schlesien, Frankfurt am Main 1989, s. 175.
• G Hyckel, Geschichte der Stadt Ratibor, I Teil - Früzeit bis 1336, Ratibor b.r.
• Antoni Polański, Racibórz i okolice, Warszawa 1955.
• Nina Kracherowa, Ziemia Raciborska, Polska, Ziemia, Ludzie, Katowice 1972.