Racibórz

Z Wikipedii

Współrzędne: 50°05' N 18°14' E50.0833333 18.2333333 (Racibórz)

Racibórz
Herb Raciborza
Województwo	śląskie
Powiat	raciborski
Gmina  - rodzaj	Racibórz miejska
Prawa miejskie	1217
Prezydent miasta	Mirosław Lenk
Powierzchnia	74,96 km²
Położenie	50° 05' N 18° 14' E
Liczba mieszkańców (2006)  - liczba ludności  - gęstość  - aglomeracja	60 218 777,9 os./km² 115 164 (powiat raciborski)
Strefa numeracyjna (do 2005)	32
Kod pocztowy	47-400 do 47-445
Tablice rejestracyjne	SRC
Położenie na mapie Polski Racibórz
TERC10 (TERYT)	2244511011
Miasta partnerskie	Opawa Leverkusen Roth Kaliningrad Tyśmienica Kędzierzyn-Koźle Villeneuve d'Ascq
Urząd miejski3 ul. Batorego 6 47-400 Racibórz tel. 32 415-45-25; faks 32 415-49-21 (e-mail)
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons
Strona internetowa miasta

Racibórz (czes. Ratiboř, niem. Ratibor) – miasto i gmina położone w południowo-zachodniej Polsce, w województwie śląskim, w powiecie raciborskim. W latach 1950-1975 miasto administracyjnie należało do województwa opolskiego, natomiast w latach 1975-1998 do województwa katowickiego. Według danych z 28 lutego 2006², miasto miało 60 218 mieszkańców.

Racibórz jest jedną z historycznych stolic Górnego Śląska, gdzie rezydowali książęta opolsko-raciborscy. Do dzisiaj zachowało się wiele cennych zabytków, m.in. kaplica zamkowa pw. św. Tomasza Kantuaryjskiego, którą zwą perłą gotyku śląskiego. Miasto jako pierwsze w Polsce i Europie otrzymało certyfikat ISO 14001.

Spis treści 1 Geografia 1.1 Położenie 1.2 Geomorfologia 1.3 Geologia 1.4 Odra 1.5 Środowisko przyrodnicze 1.6 Podział administracyjny 1.7 Struktura demograficzna 1.8 Struktura powierzchni 2 Historia 2.1 Nazwa miasta 2.2 Najważniejsze daty 3 Wyznania 3.1 Katolicy 3.2 Żydzi 3.3 Protestanci 3.3.1 Ewangelicy 3.3.2 Ewangeliczni chrześcijanie 4 Gospodarka 4.1 Rolnictwo 4.2 Handel 4.3 Firmy i przedsiębiorstwa 4.4 Przemysł 5 Edukacja 6 Transport 6.1 Komunikacja miejska 6.2 Transport kolejowy 6.3 Tranzyt 7 Kultura 7.1 Cykliczne imprezy kulturalne 8 Media 9 Ekologia 10 Sport 10.1 Kluby sportowe 11 Zabytki i atrakcje turystyczne 11.1 Zabytki 11.2 Szlaki turystyczne 11.3 Trasy rowerowe 11.4 Noclegi 12 Polityka 12.1 Urzędy i instytucje 12.2 Prezydent 12.3 Rada Miasta 13 Znani ludzie 13.1 Znane osoby urodzone w Raciborzu 13.2 Znane osoby związane z Raciborzem 14 Miasta partnerskie 15 Sąsiednie gminy 16 Bibliografia 17 Zobacz też 18 Linki zewnętrzne

[edytuj] Geografia

[edytuj] Położenie

Ziemia raciborska leży w dolinie górnej Odry. Sąsiaduje ona z Kotliną Raciborską, która otoczona jest od południa przez Pogórze Karpackie, od zachodu przez Góry Opawskie, należące do Sudetów Wschodnich, a od północy przez próg Wyżyny Śląskiej. Między tymi wzniesieniami istnieją naturalne obniżenia terenu zwane bramami. I tak na południe w kierunku Czech prowadzi Brama Morawska, stanowiąca przejście pomiędzy Sudetami Wschodnimi i Pogórzem Karpackim, na północny zachód otwiera się Brama Krapkowicka, prowadząca do Kotliny Śląskiej, a na wschód wiedzie Brama Krakowska. Przez te obniżenia terenu prowadziły najstarsze szlaki handlowe. Wysokość terenu na poziomie rynku wynosi 182 m n.p.m., najwyższy punkt – 212 m n.p.m., najniższy – 164 m n.p.m.

Racibórz i ziemia raciborska stanowią najdalej wysunięty na południe obszar tzw. Równin Środkowopolskich i należą do makroregionu Niziny Śląskiej, będąc jej najdalej na południowy wschód wysuniętą częścią.

Pod względem administracyjnym Racibórz leży w południowo-zachodniej części województwa śląskiego. Racibórz jest centralnym miastem powiatu, który tworzą obok Raciborza miasta Kuźnia Raciborska i Krzanowice, jak również duże gminy wiejskie Krzyżanowice, Nędza, Rudnik, Kornowac i Pietrowice Wielkie.

[edytuj] Geomorfologia

Obszar miasta pod względem morfologicznym podzielony jest na dwie odrębne struktury. Pod względem powierzchni zdecydowanie dominuje podprowincja Niziny Śląskiej, która obejmuje całą zachodnią i środkową część gminy wraz z doliną Odry, a składają się na nią dwa mezoregiony – Płaskowyż Głubczycki i Kotlina Raciborska. Znacznie mniejsza, zachodnia część gminy leży na terenie podprowincji Wyżyny Śląsko-Krakowskiej, której najdalej na południe wysuniętym mezoregionem obejmującym fragment gminy jest Płaskowyż Rybnicki.

[edytuj] Geologia

Kotlina Raciborska jest zapadliskiem tektonicznym, które powstało na północnym przedpolu Karpat podczas orogonezy hercyńskiej (karbon). Ogólnie budowa geologiczna ziemi raciborskiej powiązana jest w dużej mierze z historią geologiczną takich gór jak Sudety, Karpaty, a także Wyżyny Śląskiej. Obszar ziemi raciborskiej uległ wypiętrzeniu wraz z Sudetami w okresie karbonu, a później ulegał zjawisku erozji. Podczas kenozoiku teren ziemi raciborskiej uległ obniżeniu, a następnie został zalany. Po wycofaniu się wody na terenie ziemi raciborskiej pozostały duże pokłady piasków, wapieni, iłu. Zlodowacenia spowodowały, że obszar jest bardzo urozmaicony pod względem ukształtowania powierzchni.

Karbon

Utwory karbońskie są fundamentem sedymentacyjnym w obrębie miasta i należą one do serii nieprodukcyjnej, tzw. kulm. Są to m.in.: piaskowce, zlepieńce szarogłazowe, które są w dolnej części silnie zmetamorfizowane, a zalegają na głębokości od 150 do 200 m w części południowej, a w północnej sięgają do ponad 500 m. Utwory karbońskie charakteryzują liczne deformacje tektoniczne z zachowaniem ciągłości

Trzeciorzęd

Utwory trzeciorzędowe znajdują się na całym terenie powiatu raciborskiego, które wyrównują wysokościowe głębszego podłoża i są to utwory pochodzenia morskiego i lądowego. Skały te wypełniają tzw. rów tektoniczny Kędzierzyna-Koźla, który sięga swymi najgłębszymi głębokościami po gminę Nędza i Racibórz. Skały osadowe pochodzenia morskiego, pochodzące z tortonu (środkowy miocen) reprezentują iły, iły margliste z przewarstwieniami piasków, gipsów, wapieni i margli, które występują na głębokości od ok. 130 m do 220 m, a ich miąższość wynosi 100-150 m. Powyżej skał osadowych pochodzenia morskiego występują skały osadowe pochodzenia lądowego z sarmatu górny miocen), bowiem jest to gruba, występująca na głębokości 20-150 m, ok. stumetrowa seria niewarstwowych, plastycznych lub zwięzłych iłów z wkładkami: iłów węglowych i węgli brunatnych. W tej serii występują warstwy piasków drobnoziarnistych i pylastych, a rzadziej średnioziarnistych i gruboziarnistych. Wkraczają one daleko poza rów tektoniczny, a ich miąższość nie przekracza 40 m. Najmłodsze osady trzeciorzędu zwane serią Gozdnicy to kompleks osadów gruboplastycznych złożonych z różnoziarnistych żwirów i piasków przeławiconych iłami i glinami kaolinowymi, a osady te tworzą rozległe pokrywy na wysoczyznach.

Czwartorzęd

Utwory czwartorzędowe pokrywają całą powierzchnię miasta i reprezentowane są przez osady plejstocenu i holocenu. Utwory najstarszego południowopolskiego zlodowacenia zostały przykryte przez osady zlodowacenia środkowopolskiego są to utwory reprezentowane głównie przez piaski i żwiry wodnolodowcowe oraz gliny morenowe, które spotykane są na wysoczyznach – Płaskowyż Głubczycki i Płaskowyż Rybnicki, mają one zróżnicowaną, ale na ogół znaczną miąższość. Na obszarze Płaskowyżu Głubczyckiego wyróżniono dwa poziomy gliny morenowej z rozdzielającymi je piaszczystymi osadami interglacjalnymi, a na Płaskowyżu Rybnickim występuje jeden poziom gliny morenowej, którą przykrywa miąższe serii piasków wodnolodowcowych. Utwory zaliczane do zlodowacenia północnopolskiego reprezentowane są przez warstwy glin lessopodobnych, które pokrywają oba płaskowyże, o miąższości kilku metrów.

Dolina Odry stanowi holoceńskie utwory czwartorzędowe reprezentowane przez mady, gliny pylaste, namuły i torfy, a kształtowała się w fazie recesji lądolodu stadiału maksymalnego zlodowacenia środkowopolskiego. Przed tym okresem płynęła ona bardziej na wschód niż obecnie, a procesy erozyjne w czasie recesji lądolodu spowodowały wcięcie rzeki do głębokości 100 m poniżej obecnego dna doliny. Wypełnienie doliny materiałem żwirowo-piaszczystym jest rezultatem kilku kolejnych cykli akumulacyjno-erozyjnych, które zaznaczyły się w czwartorzędzie. Ostatnim etapem rozwoju doliny Odry było powstanie systemu tarasów zalewowych i nadzalewowych wyróżniających się w morfologii terenu.

[edytuj] Odra

Przez Racibórz przepływa druga, co do wielkości rzeka Polski, która swój początek bierze w Czechach w Górach Odrzańskich, na stoku Kozłowej Góry, który znajduje się 634 m n.p.m. W okolicach miasta Odra jest rzeką nizinną o dużych wahaniach wodostanu, co doprowadziło w 1997 r. do olbrzymiej powodzi i olbrzymich strat materialnych.

[edytuj] Środowisko przyrodnicze

Klimat

Racibórz należy do podsudeckiej dzielnicy klimatycznej, czyli występuje tam stosunkowo łagodny klimat. Związane jest to z usytuowaniem na przedpolu Sudetów oraz położeniem u północnych wrót Bramy Morawskiej. Tędy migrowały rośliny, zwierzęta i ludzie.

Średnia roczna temperatura powietrza waha się między 6 a 9°C. W lipcu, który jest najcieplejszym miesiącem, wynosi 19°C, a w najzimniejszym – lutym –3°C. Średnia temperatura stycznia jest wyższa niż w innych miastach w Polsce i wynosi –2°C – 0°C

Czas trwania okresu wegetacyjnego wynosi ok. 210 do powyżej 220 dni, a pokrywa śnieżna zalega przeciętnie 60-75 dni.

Opad śródroczny oscyluje wokół 695 mm, w półroczu letnim wynosi on ok. 495 mm, a w półroczu zimowym ok. 236 mm. W lipcu osiągany jest maksymalny opad, a w lutym i marcu minimalny. Wilgotność powietrza waha się między 75% a 82,5%. Można zaobserwować wiatry z kierunków: południowo-zachodniego, północno-zachodniego, zachodniego oraz północno-wschodniego. Ostatnich jest najmniej, ok. 6%. Wiatry są przeważnie słabe i stanowią ok. 60% całości, 35% stanowią wiatry bardzo słabe i umiarkowane, a 5% to wiatry silne i bardzo silne.

Gleby Klimat, który jest łagodny, działa bardzo sprzyjająco dla rolnictwa. Wraz z dobrymi glebami stawia Racibórz w czołówce pod względem produkcji rolnej w województwie śląskim. 59% ogólnej powierzchni gruntów ornych ziemi raciborskiej stanowią gleby o klasie I-III. Występują głównie gleby pyłowe pochodzenia wodnego, gliniaste, a także lessowe i lessopodobne. Mniej urodzajne gleby to mady, a nieurodzajne to gleby piaszczyste.

Szata roślinna

Duża lesistość charakteryzowała pierwotny krajobraz Raciborza. W ciągu wieków na ukształtowanie szaty roślinnej miasta znaczący wpływ wywarł człowiek. Lasy zachowały się w formie szczątkowej.

Zieleń na terenie Raciborza tworzą:

• Rezerwat leśno-stawowy Łężczok,
• Arboretum Bramy Morawskiej, o powierzchni 181,12 ha (dęby o 4-metrowym obwodzie),
• zieleńce i skwery, o pow. 28,65 ha (magnolie, tulipanowce, derenie),
• zieleń osiedlowa, o pow. 38,51 ha,
• ogródki działkowe, o pow. 96,65 ha,
• parki miejskie, o pow. 21,12 ha (topole, grzębiny, sosny, buki, graby, topole, miłorzęby, dęby białe i błotne).

Świat zwierząt Łagodny klimat oraz urozmaicona szata roślina sprzyjają rozwojowi fauny. W związku z tym w mieście i na ziemiach raciborskich występuje ok. 50 gatunków dziko żyjących ssaków, 250 gatunków ptaków, 15 gatunków płazów oraz kilkaset bezkręgowców.

Na terenie ziemi raciborskiej występuję 13 gatunków chronionych:

• ssaki: jeż, kret, łasica, ryjówka, wiewiórka
• płazy: ślimak winniczek, ropucha zwyczajna i zielona, traszka grzebieniasta, kumak nizinny, rzekotka drzewna, huczek ziemny
• gady: zaskrońce, jaszczurka zwinka, żmija zygzakowata

[edytuj] Podział administracyjny

Miasto Racibórz składa się z 11 dzielnic:

1. Centrum
2. Nowe Zagrody
3. Ocice
4. Stara Wieś
5. Miedonia
6. Ostróg
7. Markowice
8. Płonia
9. Brzezie
10. Sudół
11. Studzienna.

[edytuj] Struktura demograficzna

Najwcześniejsze dane o liczbie ludności pochodzą z 1787 r., w których liczba mieszkańców wynosi 3272 osoby. W 1800 r. populacja miasta wynosiła 3457 mieszkańców. Warto tutaj zaznaczyć, że w tamtych czasach miasto zamykało się w obrębie murów miejskich. W 1840 r. miasto liczyło 7022 mieszkańców, a [3 grudnia]] 1867 r. w Raciborzu było 14 571 mieszkańców. 2 grudnia 1895 r. populacja wyniosła 21 680. W 1900 r. miasto poszerzyło swoje granice o Bosacz, a w 1902 również o Starą Wieś, oraz Proszowiec, licząc wtedy łącznie 30 398 mieszkańców. 5 stycznia 1927 r. Ostroga, Studziennej, obszarów zamkowych i Ocic do miasta, które liczyło 49 076 mieszkańców. W 1974 r. miasto wchłonęło Markowice i Miedonię. Pod koniec 1975 r. Racibórz liczył 50 293 osób. W 1978 r. do miasta zostało włączone Brzezie, Ocice Górne oraz Sudół. 31 grudnia 1980 miasto liczyło 55 532 mieszkańców. 31 grudnia 1993 r. miasto liczyło 64 875 mieszkańców. W 2006 r. Racibórz liczył 57 987 mieszkańców.

Według danych z roku 2002⁶, średni dochód na mieszkańca wynosił 1294,31 zł.

[edytuj] Struktura powierzchni

Według danych z roku 2002⁶, Racibórz ma obszar 74,96 km², w tym:

• użytki rolne: 66%
• użytki leśne: 5%

Miasto stanowi 13,78% powierzchni powiatu.

[edytuj] Historia

Widokówka z początku XX wieku przedstawiająca rynek raciborski

Zajazd

Pomnik Zgody

Zamek piastowski

Budynek Sądu

[edytuj] Nazwa miasta

Nazwa miasta pochodziła najprawdopodobniej od słowiańskiego imienia "Racibor" ("Ratibor" – forma zgermanizowana). Według Weltzla pochodziła ona od czasownika "rati" = orać i "bor" = bór, las. Inne źródła nadają temu imieniu znaczenie "walczący na wojnie" bądź "chętny do boju"., co jest zgodnie z ostatnimi badaniami onomastycznymi nazwa miasta pochodzi od dwóch znaczeniowo tożsamych słów "rati=walczyć" oraz "boriti=walczyć" i oznacza "walczący na wojnie". Imię Racibor było charakterystyczne we wczesnym średniowieczu dla książąt pomorskich oraz obodrzyckich. Nadawano władcom imię Racibor być może na dobrą wróżbę, aby "walczyli i zwyciężali w boju".

[edytuj] Najważniejsze daty

• 1108 – historyczna wzmianka o Raciborzu w kronice Galla Anonima, bitwa pod Raciborzem
• 1172-1173 – Mieszko I Plątonogi otrzymuje oddzielne Księstwo Raciborskie,
• 1211-1217 – lokacja Raciborza na prawie flamandzkim przez księcia Kazimierza I,
• 1241 – zwycięska obrona miasta przed Tatarami, według legendy pod dowództwem Bartka Lasoty,
• 1246 – powstanie klasztoru dominikanów, w którym zapisano pierwsze polskie zdanie "Gorze szą nam stało", czyli "Gorzej się nam stało"
• 1280-1287 – budowa gotyckiego zamku i kaplicy na Ostrogu,
• 1287 – konflikt na terenie Raciborza biskupa Tomasza II i księcia śląskiego Henryka IV Probusa,
• 1296 – datacja zachowanej pieczęci z herbem miasta: pół orła i pół koła,
• 1299 – książę Przemysław przekazuje władzę w Raciborzu radzie miejskiej według prawa magdeburskiego: miasto otoczone jest murami obronnymi z trzema bramami; założenie klasztoru dominikanek,
• XIII wiek – w Raciborzu bito monetę z napisem "MILOST", mennica z przerwami działała do 1715 r.,
• 1302 – wzmianka o szkole parafialnej,
• 1336 – umiera ostatni piastowski książę raciborski Leszek; księstwo przechodzi w ręce czeskich Przemyślidów,
• 1521 – śmierć ostatniego księcia z dynastii Przemyślidów – Walentyna,
• 1532 – po śmierci księcia Jana Opolskiego Księstwo Raciborskie przechodzi w ręce Hohenzollernów, potem Habsburgów,
• 1567 – wzmianka o istnieniu browaru zamkowego, obecnie najstarszego browaru w Polsce,
• 1586 – przywilej cesarza Rudolfa II porządkuje żeglugę na Odrze; Racibórz do końca XIX w. jest miastem portowym,
• 1670 – wzmianka o działaniu poczty,
• 1683 – Jan III Sobieski ucztuje na zamku w drodze na odsiecz Wiednia,
• 1727 – wzniesienie na Rynku Kolumny Maryjnej dłuta Jana Österreicha,
• 1742 – Racibórz wraz ze Śląskiem staje się częścią Prus,
• 1788 – nieudana próba zabójstwa króla pruskiego Fryderyka II,
• 1819 – otwarcie gimnazjum,
• 1826 – oddanie do użytku budynku sądu według projektu Schinkla,
• 1846 – miasto uzyskało połączenie kolejowe z Wrocławiem,
• 1849 – uruchomienie linii telegraficznej Wiedeń – Racibórz – Berlin,
• 1858 – oddanie do użytku gazowni miejskiej,
• 1882 – w gimnazjum uczył się poeta Jan Kasprowicz,
• 1889 – ukazał się pierwszy numer polskich "Nowin Raciborskich",
• 1904 – uruchomienie elektrowni miejskiej,
• 1911 – otwarcie Domu Polskiego "Strzecha",
• 20 marca 1921 - plebiscyt górnośląski: w Raciborzu 25.336 (87,98%) głosujących opowiada się za przynależnością miasta do Niemiec, 2.227 (8,79%) za przyłączeniem do Polski
• 1921 – przeprowadzono plebiscyt na Górnym Śląsku i wybuchło III powstanie śląskie, w którego wyniku 437 ha obszaru miasta przekazano Polsce,
• 1939 – w mieście stacjonuje przed atakiem na Polskę niemiecka 14 Armia,
• 1945:
  • wojska radzieckie 31 marca zdobywają (po dwu miesięcznym oblężeniu) Racibórz;
  • 9 maja polska administracja obejmuje władzę;
  • 10 maja w mieście zostają ulokowane czechosłowackie władze powiatowe
• 1946 – powstanie pierwszej polskiej szkoły podstawowej SP 1,
• 1958 – obchody IX wieków Raciborza; otwarcie odbudowanego Domu Kultury "Strzecha",
• 1975 – miasto wraz z powiatem raciborskim zostały włączone do województwa katowickiego,
• 1986 – otwarcie Młodzieżowego Domu Kultury.
• 1990 – przeprowadzono pierwsze demokratyczne wybory do Rady Miejskiej,
• 1991 – podpisano umowę partnerską z miastem Opawa w Czechach,
• 1992 – podpisano umowę partnerską z Roth w Niemczech,
• 1993 – otwarto przejście graniczne Pietraszyn – Sudice,
• 1997 – Racibórz został dotknięty największą od stuleci klęską powodzi,
• 1999 – ukształtował się nowy podział administracyjny kraju – powstał powiat raciborski (1 września), powstał Euroregion Silesia (20 września),
• 2001 – jako pierwsze miasto w Polsce i Europie uzyskano certyfikat Zarządzania Środowiskowego wg normy ISO 14001,
• 2002 – podpisano umowę partnerską z miastem Kaliningrad w Rosji (5 marca), podpisano umowę partnerską z miastem Leverkusen w Niemczech (18 marca), zorganizowano III Dożynki Województwa Śląskiego, przeprowadzono pierwsze bezpośrednie wybory na prezydenta, burmistrza, wójta,
• 2005 – reaktywowano browar raciborski i podpisano umowę partnerską z miastem Kędzierzyn-Koźle.

[edytuj] Wyznania

[edytuj] Katolicy

Przeważająca większość mieszkańców Raciborza (97%) jest katolikami. W mieście istnieje 11 parafii. Racibórz posiada również sanktuarium, do którego corocznie przybywa wielu pielgrzymów, natomiast w Brzeziu znajduje się grób błogosławionej Dulcissimy. W połowie sierpnia corocznie wyrusza raciborski nurt opolskiej pieszej pielgrzymki do Częstochowy.

Parafie

Raciborskie parafie należą głównie do dekanatu raciborskiego, którego jest siedzibą, lecz również jedna parafia należy do dekanatu tworkowskiego, natomiast parafia w Brzeziu należy do archidiecezji katowickiej. Przy parafiach działa wiele grup, m.in. Róże Różańcowe, Liturgiczna Służba Ołtarza, Dzieci Maryi oraz Duszpasterstwo Młodzieży Miasta Racibórz "Linia Najwyższego Napięcia".

Cmentarze

• Cmentarz na Ostrogu

Nekropolia pochodzi najprawdopodobniej z XIV wieku, lecz nagrobki na nim się znajdujące pochodzą z pierwszej połowy XIX wieku. Na cmentarzu znajdują się dwie kaplice. Pierwsza, murowana, pochodzi z początku XIX wieku, natomiast druga – drewniana w stylu neogotyckim pochodzi prawdopodobnie z 1869 r.

[edytuj] Żydzi

Pierwsze wzmianki o ludności żydowskiej w Raciborzu pojawiły się ok. XI wieku, kiedy to, według podań ludowych, na miejscu obecnego kościoła św. Mikołaja miała istnieć bożnica. Jednak podczas II wojny światowej Żydzi opuścili Racibórz, emigrując lub trafiając do obozów koncentracyjnych, nigdy już nie wracając do rodzinnego miasta. Po wojnie nastąpiła kolejna fala ucieczki z miasta ze względu na represje władz komunistycznych. W Raciborzu istniała synagoga oraz cmentarz żydowski, a oba miejsca zostały rozebrane po wojnie. Obecnie w Raciborzu mieszka zaledwie 57 Żydów.

Synagoga

W mieście istniały prawdopodobnie trzy synagogi, żadna z nich nie przetrwała do dzisiaj. Pierwsza, według podań ludowych znajdowała się na miejscu obecnego kościoła św. Mikołaja, druga przy ul. Sukienniczej, obecnie róg ul. Solnej i Leczniczej, a ostatnia, rozebrana w latach pięćdziesiątych przy Szewskiej.

Kirkut

Pozostałości po cmentarzu żydowskim znajdują się na obecnej ulicy Głubczyckiej i Fojcika, za mleczarnią. Nekropolia założona została w 1814 r. i zajmowała łącznie powierzchnię 2,03 ha.

[edytuj] Protestanci

[edytuj] Ewangelicy

Obecnie parafia i jedyny ocalały cmentarz wraz z kaplicą należą do parafii ewangelicko-augsburskiej w Rybniku. Cmentarz jak i kaplica jest świadectwem współistnienia wiary protestanckiej z wiarą katolicką na przestrzeni wieków w Raciborzu.

Cmentarze

W mieście istniało pięć cmentarzy ewangelickich, lecz do dziś ocalał tylko jeden, przy ul. Starowiejskiej. Pozostałe znajdowały się przy ulicach: Zborowej i Mickiewicza, Nowej, Opawskiej, placu Długosza i na Płoni.

[edytuj] Ewangeliczni chrześcijanie

W Raciborzu działają trzy zbory o charakterze ewangelicznym. Należą do nich zbór Kościoła Ewangelicznych Chrześcijan, zbór Kościoła Zielonoświątkowego oraz zbór Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego.

[edytuj] Gospodarka

Miasto jest centralnym ośrodkiem powiatu raciborskiego, który jest regionem o charakterze rolniczo-przemysłowym. Przemysł jest skupiony przede wszystkim w mieście Racibórz.

[edytuj] Rolnictwo

Bardzo ważną rolę odgrywało rolnictwo w mieście, bowiem sprzyjały temu korzystne warunki naturalne, m.in. urodzajne gleby oraz sprzyjające warunki klimatyczne z długim okresem wegetacyjnym. Około 60% użytków rolnych na terenie gminy Racibórz to gleby w klasach bonitacyjnych od I do III. Na terenie miasta działa kilka organizacji i instytucji, które wspierają rozwój rolnictwa, są to m.in.: Agencja Rozwoju Rolnictwa i Przemysłu Przetwórczego Regionu Raciborskiego, Ośrodek Doradztwa Rolniczego, Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz Zrzeszenie Plantatorów Roślin Okopowych w Raciborzu.

[edytuj] Handel

Dzięki zmianom ustrojowym, które zaszły kilkanaście lat temu, w Raciborzu rozwinął się handel. Wolny rynek wyzwolił w ludziach inicjatywę i przedsiębiorczość. Szybko i na szeroką skalę przeprowadzono prywatyzację uspołecznionego handlu, przy jednoczesnym rozwinięciu sieci placówek prywatnych. Polityka władz miejskich sprzyjała temu rozwojowi – przekazano lokale na potrzeby handlu. W Raciborzu istnieje ponad 750 sklepów, z czego 98% stanowią sklepy prywatne. Istnieją także dwa duże targowiska, jedno obok rynku, a drugie przeniesione z placu przy pomniku Arki Bożka na ulicę Eichendorffa obok Jysk i OKAY. W ostatnich latach w Raciborzu zaczęły powstawać większe sklepy, są to m.in.:

• Auchan,
• Billa,
• Biedronka,
• Eko,
• Albert,
• Kaufland,
• Plus,
• Oman,
• Jysk,
• Handel 2000,
• Społem,
• Mrówka,
• Żabka
• OKAY,
• NOVEX,
• RTV MIX AGD,
• Neonet,
• RTV Euro AGD
• Avans,
• Castorama,
• Netto,
• Deichmann,
• Galeria Srebrna
• Komputronik,

[edytuj] Firmy i przedsiębiorstwa

Pod koniec 2002 r. w ewidencji Urzędu Miasta było zarejestrowanych 4108 przedsiębiorców, natomiast w 2003 r. już tylko 3982 – 126 przedsiębiorców zrezygnowało z prowadzenia działalności gospodarczej lub zmieniło prawną formę prowadzenia działalności gospodarczej. Raciborzan w wieku przedprodukcyjnym jest 26%, w produkcyjnym 58%, a w poprodukcyjnym 16%. Bezrobotnych w Raciborzu jest 2968, a stopa bezrobocia wynosi 6%. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto kształtuje się na poziomie 1,4 tys. zł.

[edytuj] Przemysł

Ziemia raciborska jak i sam Racibórz nie są bogate w kopaliny jak sąsiadujący z nimi Rybnicki Okręg Węglowy, mimo to dysponują dużymi zasobami piasków i żwirów eksploatowanych na północ i na południe od miasta oraz pokładami gliny, która służy do produkcji cegieł. Pomimo braku bogactw naturalnych Racibórz zawsze był miastem zasobnym w zakłady przemysłowe. To właśnie tutaj powstały pierwszy na ziemiach polskich browar Racibor, czy fabryka elektrod – jedna z najstarszych na świecie (obydwa zakłady pracują do dziś). O poziomie raciborskiego przemysłu i jakości jego produktów świadczą certyfikaty ISO oraz nagrody i wyróżnienia zdobywane na targach na całym świecie. Ważniejsze zakłady przemysłowe:

• SGL CARBON POLSKA S.A.
• Fabryka Kotłów "RAFAKO"
• Mieszko S.A.
• Henkel Polska
• Rameta Spółdzielnia Meblarska
• DHL
• Browar Racibórz
• Ecolab
• Cukrownia Racibórz
• Betra
• Kolzam
• Przedsiębiorstwo Przemysłu Spirytusowego-Arhos S.A.
• SUNEX sp.zoo producent kolektorów słonecznych
• Ema-Brzezie Sp. z o.o.producent topników spawalniczych
• ECO-Carbon
• Raciborska Sółdzielnia Mleczarska
• Eko-okna

[edytuj] Edukacja

W Raciborzu znajduje się 1 żłobek, 15 przedszkoli, 14 szkół podstawowych, 6 szkół gimnazjalnych, 9 szkół ponadgimnazjalnych oraz jedna uczelnia wyższa. W 2006 r. decyzją Rady Miasta zlikwidowane zostały dwie placówki: Szkoła Podstawowa nr 11 (włączone do Szkoły podstawowej nr 15 oraz Gimnazjum nr 4 (włączone Gimnazjum nr 5).

Edukacja w mieście stoi na bardzo wysokim poziomie, I Liceum Ogólnokształcące im. Jana Kasprowicza w Raciborzu od lat zajmuje czołową pozycję w rankingach szkół średnich.

[edytuj] Transport

Bardzo korzystne gospodarczo jest położenie Raciborza, bowiem miasto leży w obrębie Euroregionu Silesia, gdzie zlokalizowanych było do 2007 r. 21 przejść granicznych z Republiką Czeską (3 ogólnodostępne, 1 kolejowe i 17 małego ruchu). W odległości ok. 40 km od Raciborza znajduje się lotnisko międzynarodowe w Ostrawie, ponadto w niewielkiej odległości od miasta, ok. 30 km planowana jest budowa autostrady A-1.

[edytuj] Komunikacja miejska

Komunikacja miejska obejmuje przewóz pasażerów na terenie Gminy Racibórz oraz na terenie Gmin: Pietrowice Wielkie, Krzanowice, Lubomia, Rudnik, Kornowac, Rydułtowy, Pszów. Istnieje 10 linii autobusowych, które obsługuje Przedsiębiorstwo Komunalne. Są to linie: 1, 2, 3, 4, 6, 7, 8, 9, A, 14. W związku z posiadaniem certyfikatu ISO 14001 wszystkie autobusy przystosowane są do używania biopaliwa.

[edytuj] Transport kolejowy

W 1846 r. wybudowano pierwszą linię kolejową, która dwa lata później połączyła Berlin z Wiedniem. Racibórz był ważnym węzłem kolejowym.

Z Raciborza odjeżdża 27 pociągów osobowych, głównie do Rybnika, Kędzierzyna-Koźla, Pszczyny, Chałupek oraz jeden międzynarodowy pociąg osobowy do Ostravy (Czechy), a także jeden pociąg pośpieszny do Olsztyna przez Warszawę.

[edytuj] Tranzyt

Przez miasto przebiegają drogowe szlaki komunikacyjne. Są to m.in.:

• 45 Chałupki – Racibórz – Opole – Kluczbork – Praszka – Wieluń – Złoczew
• 416 Krapkowice – Głogówek – Głubczyce – Kietrz – Racibórz
• 915 Racibórz – Zawada Książęca – Ciechowice
• 916 Pietraszyn - Samborowice – Racibórz
• 917 Krzanowice – Racibórz – Sudół
• 919 Racibórz – Rudy -Sośnicowice
• 935 Racibórz – Rydułtowy – Rybnik – Żory – Pszczyna

Planowane drogi

• A1E75 Autostrada A1 (Gdańsk – Toruń – Łódź – Piotrków Trybunalski – Częstochowa – Gliwice – Żory – Gorzyczki)

[edytuj] Kultura

Racibórz zawsze był kulturalną stolicą regionu, do dziś tę tradycję kontynuują Dom Kultury "Strzecha", Młodzieżowy Dom Kultury, Muzeum, Raciborskie Centrum Kultury, Miejska Biblioteka Publiczna oraz Towarzystwo Miłośników Ziemi Raciborskiej. Działalność tych instytucji obejmuje, bowiem nie tylko miasto, ale również placówki kulturalno-oświatowe ziemi raciborskiej. Największą instytucją kulturalną jest jednak Raciborskie Centrum Kultury.

Kina

• Kino "Przemko"
• Kino "Bałtyk"

Domy Kultury

• Raciborskie Centrum Kultury
• Dom Kultury "Strzecha"
• Młodzieżowy Dom Kultury

Stowarzyszenia kulturalne

• Raciborskie Stowarzyszenie Kulturalne ASK; zobacz: www.ask.org.pl[1]
• Stowarzyszenie Artystów i Podróżników Grupa Rosynant; zobacz: www.rosynant.pl[2]
• Raciborskie Stowarzyszenie Twórców Kultury "Horyzont"
• Stowarzyszenie Kultury Ziemi Raciborskiej "Źródło"
• Stowarzyszenie Drengowie Znad Górnej Odry
• Stowarzyszenie SKALA na rzecz Obserwatorium Geofizycznego w Raciborzu

Inne

• Muzeum

[edytuj] Cykliczne imprezy kulturalne

• Raciborski Festiwal Sztuki "Ciało. Duch. Miasto"; zobacz: www.ask.org.pl[3]
• Festiwal Podróżniczy "Wiatraki"; zobacz: www.rosynant.pl[4]
• Dni Opawy w Raciborzu
• Dni Raciborza
• Konwent Miłośników Fantastyki i RPG Goblikon
• Memoriał imienia młodszego kapitana Andrzeja Kaczyny i druha Andrzeja Malinowskiego (sierpień)

[edytuj] Media

W mieście wydawane są dwa tygodniki i jeden miesięcznik, które traktują o sprawach związanych z regionem, nadaje także jedna lokalna stacja radiowa i telewizja.

Prasa

• "Tygodnik Regionalny Nowiny"
• "Nowiny Raciborskie"
• "Oblicza Ziemi Raciborskiej"
• "Gazeta: Informator Raciborski"

Radio

• Radio "Vanessa"
• Polsko-Niemieckie Radio "MITTENDRIN"

Telewizja

• Raciborska Telewizja Kablowa

Portale informacyjne

• Raciborski Portal Internetowy
• Informator miejski
• Racibórz, Powiat Raciborski

[edytuj] Ekologia

Racibórz jest pierwszą gminą w Polsce i w Europie, która zdobyła certyfikat ISO 14001. Miasto znane jest z nowatorskich rozwiązań w zakresie ochrony środowiska, m.in. w zakresie gospodarki odpadami, edukacji ekologicznej i ochrony przyrody. W mieście na każdym osiedlu znajdują się odpowiednie kontenery do segregacji odpadów, natomiast w domach jednorodzinnych dostarczane są odpowiednie worki. W Raciborzu jako w jednym z nielicznych miast autobusy komunikacji miejskiej poruszają się na ekologicznym paliwie produkowanym z rzepaku, który sprowadza się z Czech.

[edytuj] Sport

Racibórz jest miastem, w którym stworzone zostały właściwe warunki dla rozwoju sportu i rekreacji ruchowej oraz wychowania fizycznego. Na terenie miasta znajdują się m.in.:

• 10 stadionów i dużych boisk sportowych
• 3 hale sportowe
• 2 kryte pływalnie
• 8 kortów tenisowych
• 26 sal gimnastycznych
• lodowisko odkryte
• strzelnica sportowa

W mieście działa ponad 14 klubów sportowych, 30 stowarzyszeń i organizacji, które skupiają ok. 1 300 osób uprawiających 17 dyscyplin sportowych. Raciborscy sportowcy odnoszą sukcesy indywidualnie jak i zespołowo. Największym osiągnięciem było zdobycie złotego medalu na Igrzyskach Olimpijskich w Atlancie w 1996 r. przez zapaśnika Ryszarda Wolnego.

Wielu raciborskich zapaśników, pływaków, lekkoatletów i szachistów reprezentowało nasz kraj na Mistrzostwach Świata i Europy, zdobywali również tytuły i medale Mistrzostw Kraju w różnych kategoriach sportowych.

Największym kompleksem obiektów sportowych w mieście zarządza Ośrodek Sportu i Rekreacji, który w 1995 r. oddał do użytku pole minigolfa, a w 1996 r. dokonał gruntownego remontu basenu. W latach 1995-1997 Ośrodek Sportu i Rekreacji przeprowadził 329 imprez sportowych, w których wzięło udział 125 tysięcy uczestników.

Miasto od wielu lat jest miejscem, gdzie są rozgrywane mistrzostwa kraju w pływaniu, zapasach oraz ogólnopolskie i międzynarodowe wyścigi kolarskie i turniejów szachowych. To tutaj odbywa się wojewódzka inauguracja Dni Olimpijczyka. W poprzednich latach w Raciborzu odbyły się Mistrzostwa Polski w szachach i akrobatyce, Ogólnopolskie Dni Kultury Fizycznej, a także Centralna Inauguracja Sportowego Roku Szkolnego.

Racibórz jest miastem, w którym funkcjonuje zamknięty cykl szkolenia sportowego, który rozpoczyna się od klas sportowych, poprzez doskonalenie umiejętności w Zespole Szkół Ogólnokształcących Mistrzostwa Sportowego, kończąc na możliwości kontynuowania nauki w Kolegium Nauczycielskim.

Miasto organizuje (w tym roku XIV) Memoriał im. młodszego kapitana A. Kaczyny i druha A. Malinowskiego (strażaków poległych w gaszeniu dużego pożaru lasu w Kuźni Raciborskiej w sierpniu 1992), dawniej wyścig kolarski, a obecnie zawody zapaśnicze. Z Raciborza wywodzi się pływaczka Katarzyna Dulian oraz złoty medalista z Atlanty, zapaśnik Ryszard Wolny.

[edytuj] Kluby sportowe

• Pływacki: Victoria SMS Racibórz
• Piłkarskie: Unia Racibórz,KP Polonia Racibórz, LKS 07 Markowice, Rafako Raciborz, Ocice Racibórz
• Sport zapaśniczy: MKZ Unia Racibórz
• Siatkarski: KS Rafako, AZS Rafako Racibórz
• Tenisowy: TKKF Rafako
• Karate:Raciborski Klub Karate Kyokushin

[edytuj] Zabytki i atrakcje turystyczne

Miasto od wieków zaliczało się do najznamienitszych miast śląskich, które miały duże znaczenie gospodarcze, komunikacyjne i kulturalne. Niemal wszystkie epoki zapisały się w nim bogatą architekturą i sztuką, której część możemy podziwiać do dzisiaj.

[edytuj] Zabytki

• Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi – gotycki, pochodzi z 1205 r.
• Kościół św. Jakuba – gotycki, pochodzi sprzed 1258 r., podominikański.
  • Kaplica Gaszynów – barokowa, wykonana między 1637 a 1665 r.
• Kościół św. Ducha – gotycki, pochodzi z 1327 r., podominikański.
• Kaplica zamkowa pw. św. Tomasza Kantuaryjskiego – tzw. perła gotyku śląskiego, pochodzi po 1287 r.
• Baszta więzienna – pochodzi z XVI wieku. Została ukazana na jednorazowej serii monet "Miasta Polski".
• Kościół św. Jana Chrzciciela na Ostrogu – neogotycki, pochodzi z 1856 r.
• Kościół św. Mikołaja na Starej Wsi – neogotycki, pochodzi z 1902 r.
• Kościół Matki Bożej – barokowy, pochodzi z 1727 r.
• Rynek
  • Kolumna Matki Boskiej, tzw. Kolumna Maryjna wykonana w latach 1725-1727 przez Jana Melchiora Oesterreicha.
• Zamek książąt raciborskich – wzniesiony w latach 1281-1287.
• Mury obronne – powstałe w latach 1287-1290.
• Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa – wzniesiony w latach 1934-1935.
• Statua Zgody – wybudowana na przełomie XVIII i XIX wieku.
• Budynek Sądu – późnoklasyczny, wybudowany w latach 1823-1826 według projektu Karla Friedricha Schinkla.
• Zespół budynków więzienia – neogotycki, wybudowany w latach 1845-1851.
• Zakład Poprawczy – dawniej budynek Sądu Krajowego, neorenesansowy, wybudowany w latach 1889-1892.
• Budynek Poczty – neorenesansowy, pochodzący z 1889 r.

[edytuj] Szlaki turystyczne

Szlak im. Polskich Szkół Mniejszościowych

• Trasa: Chałupki – Tworków – Racibórz – Markowice – Łęg – Kuźnia Raciborska – Bierawa

Szlak im. Husarii Polskiej

• Trasa: Będzin – Bytom – Tarnowskie Góry – Gliwice – Rudy – rezerwat Łężczok – Racibórz – Pietrowice Wielkie – Krzanowice

Szlak im. Młodości J. Von Eichendorffa

• Trasa: Brzezie – Pogrzebień – Kobyla – Markowice – Łubowice

Szlak Gołęszyców

• Trasa: Racibórz Kamieniok – Brzezie – Kobyla – Grodzisko – Syrynia

[edytuj] Trasy rowerowe

• Trasa rowerowa Racibórz – Krzanowice – jest częścią trasy rowerowej nr 6, która prowadzi z Krakowa do Opawy. Częściowo prowadzi szlakiem im. Husarii Polskiej, a ukazuje walory przyrodnicze i architektoniczne terenu przez który prowadzi. Jej długość to 19 km.
  • Trasa: Racibórz – Ocice – Wojnowice – Bojanów – Krzanowice – Pietraszyn

[edytuj] Noclegi

• Hotele i motele
  • Hotel Polonia (***), plac Dworcowy 16, tel. +48 32 414 02 70, www: Hotel Polonia
  • Hotel Ragos (**), ul. Kościuszki 38, tel. +48 32 415 05 05, www: Hotel Ragos
  • Motel Daro (***), ul. Rybnicka 112, tel. + 48 32 415 65 85
• Inne
  • Dom Sportowca OSiR, ul. Łąkowa 33
  • Pokoje Gościnne, ul. Staszica 20, tel. +48 32 415 25 44
  • Dom Studenta 1, ul. Słowackiego 57, tel. +48 32 415 55 30
  • Dom Studenta 2, ul. Matejki 10
  • Pensjonat VIP, ul. Matejki 9, tel. +48 32 415 54 01
  • Dom Sportowca, ul. Zamkowa 4, tel. +48 32 415 37 17
  • Dom Gościnny "IZA", ul. Bosacka 28, tel. +48 32 419 00 19

[edytuj] Polityka

[edytuj] Urzędy i instytucje

W Raciborzu jako siedzibie powiatu raciborskiego znajduje się wiele ważnych urzędów i instytucji, takich jak:

• Starostwo Powiatowe
• Urząd Miasta
• Urząd Stanu Cywilnego
• Urząd Skarbowy
• Powiatowy Urząd Pracy
• Powiatowy Zarząd Dróg
• Powiatowy Inspektorat Nadzoru Budowlanego
• Komenda Powiatowa Państwowej Straży Pożarnej
• Komenda Powiatowa Policji
• Sąd Rejonowy
• Prokuratura Rejonowa
• Śląski Oddział Straży Granicznej w Raciborzu
• Urząd Celny
• Regionalne centrum krwiodawstwa i krwiolecznictwa w Raciborzu
• Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Gliwicach inspektorat w Raciborzu
• ZUS inspektorat
• PZU inspektorat
• Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa w Katowicach oddział w Raciborzu
• KRUS placówka terenowa
• Archiwum Państwowe w Katowicach oddział w Raciborzu
• Zakład Sejsmologii – Instytut Geofizyki Polskiej Akademii Nauk
• Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej – stacja meteorologiczna w Raciborzu
• Miejska i Powiatowa Biblioteka Publiczna
• Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Katowicach Filia w Raciborzu

Sąd Okręgowy Do lat 50 XX w istniał w Raciborzu sąd okręgowy. Mieścił się on w budynku obecnego zakładu poprawczego. Został on zlikwidowany w związku z reorganizacją sądownictwa. Powodem były m.in. braki kadrowe. Sądy okręgowe zostały zniesione a na ich miejsce wprowadzono sądy wojewódzkie. Do jego właściwości należały powiat głubczycki i kozielski i raciborski.

[edytuj] Prezydent

Obecnym prezydentem miasta Racibórz jest Mirosław Lenk. Od zajęcia miasta przez wojska radzieckie w marcu 1945 r. miasto miało 17 prezydentów i 24 wiceprezydentów. Najważniejsze stanowisko we władzach wykonawczych Raciborza było na przestrzeni lat różnie nazywane: od 9 maja 1950 zwano ich przewodniczącymi rady miejskiej, od 15 maja 1963 r. zwano ich naczelnikami, a od 30 czerwca 1975 r. przywrócono nazwę prezydent, która jest w użyciu do dziś.

[edytuj] Rada Miasta

Obecnie przewodniczącym rady miejskiej jest Tadeusz Wojnar, a w jej skład wchodzi 23, wybieranych w wyborach bezpośrednich radnych. W 2002 r., po nowelizacji Ustawy o samorządzie lokalnym rada miasta utraciła prawo wyboru prezydenta. Zgodnie z tą ustawą 27 października 2002 odbyły się pierwsze wybory powszechne na prezydenta Raciborza, w których został wybrany Jan Osuchowski.

[edytuj] Znani ludzie

Ta sekcja wymaga określenia jasnych kryteriów wyboru. Kryteria powinny być poparte źródłami, nie mogą naruszać zasady neutralnego punktu widzenia, należy też unikać próżnych wyrażeń takich jak "znani", "najlepsi" itd. Kryteria możesz omówić w dyskusji artykułu. Zobacz też: Zasady tworzenia list.

[edytuj] Znane osoby urodzone w Raciborzu

• Eufemia (Ofka) (przed 1299-1359)
• Jan II Żelazny (ok. 1365-1424)
• Adolf Baginsky (1843-1918)
• Arnold Ludwig Mendelssohn (1855-1933)
• Max Böhm (1879-1936)
• Max Berek (1886-1949)
• Arka Bożek (1889-1954)
• Otto Bernert (1893-1918)
• Hubert Kostka (1940)
• Jacek Wojciechowicz (1963)
• Ryszard Wolny (1969)
• Katarzyna Dulian (1987)
• Artur Noga (1988)
• Magdalena Walach (1976)
• Sebastian Tyrała (1988)
• Iwo Kitzinger (1985)
• Grzegorz Jakosz (1979)
• Michał Kamiński (siatkarz) (1987)

[edytuj] Znane osoby związane z Raciborzem

• Mieszko I Plątonogi (1130-1211)
• Wincenty z Kielczy (1200-1262)
• Mikołaj II (1288-1365)
• Joseph von Eichendorff (1788-1857)
• Antoni Stabik (1807-1887)
• Emanuel Smołka (1820-1854)
• Józef Rostek (1859-1929)
• Jan Kasprowicz (1860-1926)
• Georg Graf von Arco (1869-1940)
• Theodor Kaluza (1885-1954)
• Dulcissima (1910-1936)
• Herbert Hupka (1915-2006)
• Franciszek Smuda (1948)
• Paweł Rusek (1983)
• Augustyn Weltzel (1817-1897)

[edytuj] Miasta partnerskie

• Opawa – umowę podpisano: 1 czerwca 1991 w Opawie,
• Roth – umowę podpisano: 19 lutego 1992 w Raciborzu,
• Kaliningrad – umowę podpisano: 5 marca 2002 w Kaliningradzie,
• Leverkusen – umowę podpisano: 18 marca 2002 w Raciborzu,
• Tyśmienica – umowę podpisano: 8 maja 2004 w Raciborzu,
• Kędzierzyn-Koźle – umowę podpisano: 22 lipca 2005 w Raciborzu,
• Villeneuve d'Ascq - umowe podpisano: 16 października 2007 w Villeneuve d'Ascq.

[edytuj] Sąsiednie gminy

Kornowac, Krzanowice, Krzyżanowice, Lubomia, Lyski, Nędza, Pietrowice Wielkie, Rudnik.

[edytuj] Bibliografia

• praca zbiorowa, Racibórz wczoraj i dziś..., Racibórz 1998, wyd. R.A.F. SCRIBA, ISBN 83-87151-01-7
• J. Szczęsny, Racibórz w fotografii Bolesława Stachowa, Katowice 1998, wyd. Infomax Katowice
• G. Wawoczny, Dawny Racibórz, Racibórz 2002, wyd. WAW
• G. Wawoczny, Racibórz nieznany, Racibórz 2003, wyd. WAW

[edytuj] Zobacz też

• książęta raciborscy
• powiat raciborski
• Zakład Karny Racibórz
• 6 Pułk Huzarów im. Hrabiego Goetzena (2 Śląski)

[edytuj] Linki zewnętrzne

• Mapy: Autopilot • Google Maps • Szukacz • Targeo • Zumi

• Zdjęcia satelitarne: Google Maps • Wikimapia • Zumi

• Panoramy z różnych części miasta
• Oficjalna strona miasta
• Przedwojenny i powojenny Racibórz
• RSS Nasze Miasto Racibórz