Ismail Kadare
Z Wikipedii
Ismail Kadare | |
Ismail Kadare |
|
Data i miejsce urodzenia | 28 stycznia 1936, Gjirokastra |
Narodowość | Albańczyk |
Dziedzina sztuki | literatura |
Ważne dzieła | Powieści: Generał martwej armii; Krew za krew; Kronika w kamieniu; Kto przyprowadził Doruntinę; Następca, Pałac Snów, Piramida, Zamek. |
Kolekcja cytatów w Wikicytatach |
Ismail Kadare (ur. 28 stycznia 1936 r. w Gjirokastrze na południu Albanii), pisarz i poeta albański.
Spis treści |
[edytuj] Życiorys
Studiował literaturę na Uniwersytecie w Tiranie, a następnie w Instytucie Gorkiego w Moskwie. Pierwszy zbiór wierszy Frymëzime djaloshare publikuje w roku 1954. W 1960 r. zmuszony do powrotu do kraju z powodu zerwania stosunków ze Związkiem Radzieckim przez Albanię. Po powrocie do kraju pracuje jako dziennikarz, był także deputowanym do parlamentu albańskiego. W 1963 r. publikuje pierwszą powieść Generał martwej armii, która przynosi mu sławę w Albanii, a następnie uznanie międzynarodowe. Opuścił Albanię 24 października 1990 r. i uzyskał azyl polityczny we Francji. W 2005 r. otrzymał nagrodę Man Booker International. W roku 2007, w związku z nominacją powieści Pałac Snów do Nagrody Literackiej Europy Środkowej Angelus pisarz po raz pierwszy odwiedził Polskę, spotykając się z czytelnikami w Warszawie i we Wrocławiu.
Mieszka w Paryżu i w Tiranie. Jego żona, Elena także jest pisarką.
[edytuj] Polskie przekłady powieści Ismail Kadare
- Generał martwej armii, przeł. M. i C. Gawrysiowie, Warszawa 1984.
- recenzje
- B.Górowska, Słowo Polskie 1984/210, s.4.
- T.Krzemień, Tu i Teraz 1984/29, s.10.
- M.Troszyński, Nowe Książki 1984/11, s.133-134.
- Wig, Echo Dnia 1985/51, s.5.
- S.Szulist, Kierunki 1986/5, s.12.
- recenzje
- Krew za krew, przeł. A. Mecwel, Warszawa 1988.
- recenzja
- A. Ulman, Nowe Książki 1989/1, s.51-52.
- recenzja
- Kto przyprowadził Doruntinę?, przeł. Anna Laurent, Warszawa 1991.
- recenzja
- A.Cebulska, Pytanie, Wprost 1992/6, s.67.
- recenzja
- Akta sprawy H., przeł. Anna Laurent, Warszawa 1994.
- recenzja
- Red, Magazyn Literacki 1999/6-7, s.88.
- recenzja
- Potwór, przeł. K. Arustowicz, Warszawa 2000.
- Pałac Snów, przeł. Dorota Horodyska, wyd. Znak, Kraków 2006 (pierwszy przekład na język polski bezpośrednio z języka albańskiego)
- recenzja
- J.Kurkiewicz, Teczki snów, Polityka 2006/26, s.58.
- recenzja
[edytuj] Poezja
- Piramida Cheopsa, Czekając na Ciebie, [w:] Tylko Itaka pozostanie. Antologia poezji albańskiej i polskiej XX w., przeł. M.Saneja, Warszawa 1993.
- Poezja, Pisane 31 grudnia, Twój telefon, Stare kino, Przeklęte Góry, Gitarzysta, Czekając na Ciebie, Tło, Paralela, Piramida Cheopsa, [w:] Nie jest za późno na miłość. Antologia poezji albańskiej XX wieku, przeł. M.Saneja, Sejny 2005.
[edytuj] Wywiady z pisarzem
- Albański prawie noblista, rozm. Gabriele Invernizzi, Forum 1991/12, s.18.
- Czyje Kosowo, rozm.Henri Guirchon, Jacques Julliard, Forum 1998/15, s.6.
- Dobra nowina dla Albanii, rozm. Grzegorz Dobiecki, Rzeczpospolita 18 X 2003.
- Dyktatura i literatura to dzikie bestie, rozm. Grzegorz Dobiecki, Rzeczpospolita, dod. Plus Minus 2007/1 (6-7 I 2007), s.A11.
- Kultura kontra komunizm, rozm. Jose Alain Fralou, Nicole Zand, Forum 1992/2, s.17.
- Literatura to dzika bestia, rozm. Magdalena Miecznicka, Dziennik 2007/275, s.27.
- Musimy rozmawiać, rozm.Anna Uzelac, Gazeta Wyborcza 1996/265, s.10.
- Odurzający smak wolności, rozm. Marek Rapacki, Gazeta Wyborcza 1998/298, s.14.
- Tak wygląda życie małego narodu, rozm. Marek Rapacki, Gazeta Wyborcza 1999/79, s. 12.
- Wywiad Ismaila Kadare dla "Newsweek" z 13 maja 1991 r., Przegląd Międzynarodowy 1991/18, s.44.
[edytuj] Varia
- Dramat domu Szehu, Gazeta Wyborcza 1993/213, s.14-16.
- e.[lsa] d.[emo], Kadare në finalen “Angelus” Shekulli 26 X 2007.
- Elsa Demo, Nuk jeni më njollë e bardhë në Poloni, Shekulli 25 IX 2007.
- Kryłowski Zygmunt, Aneks czyli "Czerwoni paszowie", [w:] Fatos Lubonja, Albania-wolność zagrożona, Sejny 2005.
- Naród albański u progu trzeciego tysiąclecia, przeł. Dorota Horodyska, Więź 1999/12
- Sowula Grzegorz, Ismail Kadare wyróżniony, Rzeczpospolita 2005/129, s.A21.
- Tragiczny koniec iluzji, przeł. Dorota Horodyska, Gazeta Wyborcza 2004/72, s.16-17.
- UKA, Kadare, Odra 1995/1, s.121-122, portr.
- Wielka zima, przeł. Bereś Stanisław, Laurent Anna, Odra 1993/1.
- Z Tirany w świat, Forum 1999/15, s.18-19.
[edytuj] Scenariusze filmowe
- 1979: Balle per balle
- 1979: Emblema e dikurshme
- 1979: Radiostacioni
- 1985: Te paftuarit
- 1989: Kthimi i ushtrise se vdekur
- 1991: Enigma
- 2007: Time of the Comet