Języki salisz

Z Wikipedii

Języki salisz (ang. salish) to grupa języków używanych przez Indian w zachodniej Kanadzie i północno-zachodnich Stanach Zjednoczonych. Większość języków z tej grupy jest zagrożona przez ekspansję języka angielskiego. Posługują się nimi głównie starsi ludzie, niektóre języki zna tylko kilka osób.

[edytuj] Charakterystyka

Języki salisz reprezentują typ aglutynacyjny. Charakteryzują się również dużą ilością zbitek spółgłoskowych. Możliwe są całe zdania złożone z samych tylko spółgłosek, jak np. xłp̓x̣ʷłtłpłłskʷc̓ (wym. [xɬpʼχʷɬtɬpɬːskʷʦʼ]), co oznacza w języku nuxálk "on miał krzak jeżyny".

Niektóre języki z rodziny salisz, jak luszucid znad Zatoki Pugeta nie mają w ogóle nosówek, co jest wielką rzadkością w językach świata.

Inną ciekawą właściwością jest struktura zdania. Podmiot wyrażany jest przez rzeczownik w dopełniaczu, a dopełnienie - przez rzeczownik w mianowniku.

[edytuj] Klasyfikacja

Nie wiadomo czy języki salisz są spokrewnione z innymi językami Indian. Najbardziej prawdopodobne jest pokrewieństwo z językiem kutenai, a także - według Edwarda Sapira - z językami wakaskimi i czimakuan.

[edytuj] Podział

• Gałąź bella coola
• nuxálk (Bella Coola)

• gałąź centralna
  • Grupa A
    • hutjéju (Tillamook)
  • Grupa B
    • komox
    • halkomelem
    • klallam (Clallam, Nəxʷsƛ̕ay̕əmúcən)
    • luszucid (Puget Salish, Skagit-Nisqually)
    • saanicz (Northern Straights Salish)
    • nuksak
    • pentlacz
    • seczelt (Seshelt, Shashishalhem)
    • skokomisz (Twana)
    • skuamisz (Sqwxwu7mish, Skwxwu7mesh)

• gałąź camosańska
  • cowlitz (Lower Cowlitz)
  • dolny czehalis
  • górny czehalis
  • quinault

• gałąź śródlądowa
  • grupa północna
    • st’át’imcets (Lillooet)
    • język secwepemc (Shuswap, Secwepemctsín)
    • język nlaka’pamux (Ntlakapmuk, Thompson)
  • grupa południowa
    • snczicu’umszcn (Cœur d’Alene)
    • Columbian (Columbia, Moses Columbia, Moses Columbian)
    • nsilxcín (Okanagan, Colville-Okanagan)
    • flathead (Spokane-Kalispel-Flathead)