Jan Szostak
Z Wikipedii
Jan Szostak – polski rzeźbiarz ludowy, funkcjonariusz aparatu bezpieczeństwa PRL, szef UB w Augustowie oraz przewodnicząc tamtejszego Prezydium Miejskiej Rady Narodowej.
Urodził się w Augustowie. Uczestnik walk kampanii wrześniowej. Według jego akt osobowych już w latach 1939-1941 był współpracownikiem NKWD o kryptonimie ”Wrona”. Według jego własnych relacji – wydał w ręce radzieckiego wywiadu kilkanaście osób oraz magazynów broni. Jednocześnie do 1942 r., był żołnierzem AK, pseudonim ”Kruk”. W Armii Krajowej kolejno pełnił funkcję łącznika, dowódcy drużyny i dowódcy plutonu. Od 1944 r., ponownie był współpracownikiem NKWD (jego oficerem prowadzącym był major Wasilenko, późniejszy doradca Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa).
W 1945 r., zgłosił się do pracy w Urzędzie Bezpieczeństwa Publicznego. Początkowo funkcjonariusz w Augustowie, po przeszkoleniu przeniesiony na stanowisko starszego referenta PUBP w Ełku. Następnie zastępca szefa urzędu w Białymstoku, pełniący jednocześnie obowiązki kierownika. Od 1947 r., kierownik PUBP w Augustowie. Znany był z wyjątkowego okrucieństwa, mówiono między innymi iż bije ludzi do momentu śmierci z upływu krwi. Nazywany był ”Panem życia i śmierci” oraz ”Katem Augustowa”. Po odejściu z aparatu bezpieczeństwa, członek Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w Augustowie, oraz jej przewodniczący. W grudniu 1952 r., po wyborach kiedy nie został ponownie wybrany na stanowisko przewodniczącego, według protokołu odprawy, miał powiedzieć :
| „ | ”Jak trzeba było wieszać ludzi, strzelać do nich i topić ich w ustępach, to nikogo nie było. A teraz moich zasług nikt nie bierze pod uwagę". | ” |
W ostatnich latach życia znany był jako rzeźbiarz ludowy, tworzył między innymi rzeźby o tematyce religijnej. Jego dom odwiedzały wycieczki szkolne. Sam Szostak rzadko opuszczał dom w obawie przed zemstą swoich ofiar lubi ich rodzin. Po jego śmierci w mieście pojawiły się klepsydry o treści ”Z radością informujemy, że zmarł największy kat Augustowa”. Grób Jana Szostaka był kilkakrotnie dewastowany.
[edytuj] Bibliografia
- Audycja Lecha Pilarskiego z Radia Białystok pt. ”Twarze białostockiej bezpieki” z udziałem Piotra Łapińskiego, Łukasza Lubicza-Łapińskiego i Tomasza Danileckiego - historyków z białostockiego oddziału IPN
- Artykuł Adama Białousa pt. ”Niech wyjdą z cienia” w ”Naszym Dzienniku” (20 czerwca 2007, Nr 142 (2855))
- Artykuł pt. ”Esbecy ujawnieni” na portalu www.wspolczesna.pl (15 czerwca 2007 r.)
