Jeździec z Bassenheim
Z Wikipedii
| Jeździec z Bassenheim | |
 |
|
| Czas powstania |
ok. 1240 |
| Miejsce przechowywania |
Bassenheim |
Jeździec z Bassemheim (niem. Bassenheimer Reiter) - zabytek rzeźby wczesnogotyckiej, pochodzący z terenu Nadrenii w Niemczech. Rzeźba przedstawia św. Marcina na koniu. Obecnie znajduje się w miejscowości Bassenheim koło Koblencji.
Spis treści |
[edytuj] Sprawa atrybucji i datowanie
Większość badaczy to dzieło przypisuje Mistrzowi Naumburskiemu, autorowi m.in dekoracji rzeźbiarskiej w chórze zachodnim oraz lektorium katedry w Naumburgu. Datowaną na ok. 1240 rok rzeźbę cechuje wczesny realizm w sztuce gotyckiej, który znajdzie swoje apogeum od 2. ćwierci XV wieku.
[edytuj] Opis dzieła
Jest to rzeźba wykonana z piaskowca, jedno z trzech zachowanych w Niemczech średniowiecznych, pełnoplastycznych przedstawień postaci na koniu. Przedstawienia z Bambergu oraz Magdeburga reprezentują rzeźbę monumentalną, zaś św. Marcin stanowił element dekoracyjny, prawdopodobnie przegrodę lektorium, między nawą a prezbiterium. Badacze twierdzą, że zachowana figura jest fragmentem kilkuscenowego przedstawienia Legendy Św. Marcina, z katedry w Moguncji.
Rzeźba ukazuje św. Marcina w jego charakterystycznym typie ikonograficznym - jako uzbrojonego rycerz na koniu w momencie rozcinania mieczem płaszcza na pół, który następnie wręczy nagiemu biedakowi. Typ ten rozwinął się wraz z kultem świętego, rozpowszechnionym szczególnie w obszarze arcybiskupstwa mogunckim, ale także na terenie całej Europy. Przez uwypuklenie trójwymiarowości sceny figuralnej (figury dotykają tła jedynie w kilku miejscach) i cofnięcie w głąb tła, twórca osiągnął tu rzadko spotykaną w ówczesnej rzeźbie przestrzeń, którą jeszcze bardziej pogłębia świadomie powiększone wymiary figur wobec ramy. Forma zdradza znajomość gotyckiej rzeźby francuskiej, a bezpośrednim wpływem mogła byc architektoniczna rzeźba w Katedrze w Reims.
[edytuj] Literatura
- Paulus Hinz Der Naumburger Meister, Berlin 1951
