Realizm
Z Wikipedii
Realizm – pojęcie wieloznaczne, zmieniające sens w zależności od kontekstu. Ogólnie jest to silna wiara w obiektywne (realne) istnienie zewnętrznego świata w formie zgodnej z tym, jaki przedstawia się on ludzkim zmysłom i rozumowi oraz odrzucanie wszelkich koncepcji sugerujących subiektywność jego istnienia lub zaprzeczających jego substancjalności.
Spis treści |
[edytuj] Realizm w filozofii
Realizm epistemologiczny to pogląd, że przedmioty dane w doświadczeniu istnieją niezależnie od podmiotu poznania. Realizm pojęciowy to pogląd, że pojęciom przysługuje istnienie realne.
[edytuj] Realizm w sztuce
Zobacz więcej w osobnym artykule: :realizm (malarstwo).W sensie ogólnym realizmem w sztuce nazywa się naśladowczy sposób przedstawiania rzeczywistości.
W historii sztuki, realizmem nazywa się kierunek artystyczny w malarstwie drugiej połowy XIX wieku, zakładający wierne odtwarzanie rzeczywistości i kwestionujący akademizm. Realizm w tym sensie charakteryzuje się spokojną i cichą kompozycją, bohaterem dzieł jest człowiek pracy, ofiara niesprawiedliwości i wyzysku. Tło najczęściej stanowią piękne ojczyste krajobrazy.
Cechy malarstwa realistycznego:
- artyści wiernie odtwarzali rzeczywistość, starając się dokładnie odwzorować kształt, materię oraz barwę przedmiotu,
- stosowanie perspektywy geometrycznej (zbieżnej) i powietrznej w malarstwie,
- ukazywanie życia prostych ludzi, ich pracy, codziennych obowiązków, bez idealizowania i upiększania,
- zaniechanie przedstawiania tego, co nie może być sprawdzone i poznane (tematy zaczerpnięte z historii, Pisma Świętego lub mitologii antycznych),
- rozszerzenie kręgu zainteresowań artystycznych o motywy dotychczas niegodne sztuki.
[edytuj] Realizm w stosunkach międzynarodowych
Jedna z perspektyw teoretycznych w badaniu stosunków międzynarodowych. Nowoczesny realizm rozwinął się po II wojnie światowej. Jego źródeł i tradycji można szukać już w pracach m.in. Tukidydesa, Hobbesa i Machiavellego. Głównymi teoretykami powojennego realizmu są: Edward Carr, Hans Morgenthau, Reinhold Niebuhr i Kenneth Waltz. W obrębie realizmu wyróżnia się rozmaite nurty, takie jak: klasyczny realizm, realizm strukturalny lub neorealizm, realizm liberalny (szkoła angielska).
Głównymi założeniami klasycznego realizmu są: prymat państwa jako podmiotu w stosunkach międzynarodowych; ograniczona lub żadna rola moralności w stosunkach między państwami; analiza oparta na pomiarze siły poszczególnych państw.
Dominacja realizmu w badaniu stosunków międzynarodowych osłabła nieco na skutek krytyki związanej m.in. z przemianami początku lat dziewięćdziesiątych. Zdaniem krytyków realizmu (np. przedstawicieli tzw. liberalnego instytucjonalizmu) realizm nie dostarcza wyczerpującego wyjaśnienia tego i innych fenomenów z powodu braku narzędzi analizy np. międzynarodowej współpracy.
[edytuj] Realizm w literaturze
Realizmem w literaturze nazywamy metodę polegającą na wiernym i obiektywnym opisywaniu rzeczywistości. W węższym znaczeniu terminu „realizm” używa się do określenia prądu literackiego, który powstał w latach dwudziestych XIX wieku we Francji. Realizm rozwinął się później w drugiej połowie XIX stulecia i „zadomowił się” w literaturze europejskiej. Do najważniejszych pisarzy realistycznych zaliczamy między innymi: Balzaka, Stendhala, Flauberta, Gogola, Dostojewskiego, a z polskich Prusa i Orzeszkową.
