Jerzy Aleksander Zawisza
Z Wikipedii
Ten artykuł wymaga dopracowania zgodnie z zaleceniami edycyjnymi. Po naprawieniu wszystkich błędów można usunąć tę wiadomość. |
Ten artykuł wymaga dodania linków wewnętrznych. Jeśli możesz, dodaj je teraz. Linki do innych haseł: hasło, hasłowy, hasłami zapisujemy jako [[hasło]], ''[[hasło]]wy'', '''[[hasło|hasłami]]'''. |
Jerzy Aleksander Zawisza (ur. 18 czerwca 1895 w Wilnie, zm. 22 lutego 1995 r. w Martin Coronado, Argentyna), polski emigracyjny działacz społeczny, generał Wojska Polskiego, uczestnik I wojny światowej, wojny bolszewickiej i II wojny światowej.
Spis treści |
[edytuj] Wykształcenie
Matura w 1914 r. (gimnazjum ks. Kiryła Nokołajewicza Teniszewa w Petersburgu), studia na Wydziale Rolniczym Politechniki Ryskiej, członek Korporacji Akademickiej Arkonia. 1916 r. kurs oficerów w Michajłowskiej Akademii Artylerii. 1921-25 Wyższa Szkoła Wojenna w Warszawie i Szkoła Nauk Politycznych. 1938 r. Kurs Wyższych Oficerów Artylerii w Toruniu.
[edytuj] I wojna światowa
Od 1916 r. udział w walkach na terenie wschodniej Polski i w Rumunii, medal św. Anny III i IV klasy za męstwo, 1917 awans na lejtnanta (porucznik).
I Polski Korpus na Wschodzie gen. Józefa Dowbora-Muśnickiego (dywizja gen. Wacława Iwaszkiewicza), Samoobrona Krajowa Litwy i Białorusi, Polska Organizacja Wojskowa (POW) w Wilnie, oddział rotmistrza Jerzego Dąbrowskiego (vel Dąmbrowskiego).
[edytuj] Wojna bolszewicka
Dowódca 3 baterii w 10 pułku artylerii polowej w Zgierzu, 8 baterii 2 pułku artylerii polowej w Dywizji Litewsko-Białoruskiej, później w 2 Dywizji Piechoty Legionów; udział w ofensywie 1919 r. Maj 1920 r. 10-dniowa bitwa pod wsią Murowa na linii Berezyny, Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari (nr 348) oraz Krzyż Walecznych. Uczestnictwo w walkach z Armią Konną Siemiona Budionnego i w pościgu za cofającą się Armią Czerwoną, bitwa nad Niemnem.
[edytuj] Kariera wojskowa w II RP
1921 r. awans na kapitana. Studia w Wyższej Szkole Wojennej i Szkole Nauk Politycznych w Warszawie, 1924 r. awans na majora Sztabu Głównego. 1925-26 dowódca dywizjonu w 14 wielkopolskim pułku artylerii polowej (14 Dywizja Piechoty), 1926-28 oficer sztabu w Inspektoracie Armii nr 1 w Wilnie, 1928-30 Szef Sztabu 19 Dywizji Piechoty w Wilnie; 1931 r. awans na podpułkownika i zastępcę dowódcy 28 pułku artylerii polowej w Zajezierzu, 1934 r. dowódca 2 dywizjonu artylerii konnej w Dubnie (2 Pułk Ułanów Grochowskich), 1937-38 dowódca 30 pułku artylerii lekkiej w Brześciu. 1938 r. awans na pułkownika dypl., Kurs Wyższych Oficerów Artylerii w Toruniu, oficer Sztabu w Generalnym Inspektoracie Sił Zbrojnych.
[edytuj] II wojna światowa
4 września 1939 r. mianowany Szefem Sztabu Armii Lublin (dowódca - gen. Tadeusz Piskor), 20 września 1939 r. dostaje się do niemieckiej niewoli. Wychodzi na wolność w kwietniu 1945 r., po wyzwoleniu oflagu VII A Murnau, służba w II Korpusie gen. Władysława Andersa (5 Dywizja Kresowa gen. Nikodema Sulika i 2 Warszawski Korpus Pancerny), Komisja Studiów II Korpusu, 1947-49 Polski Korpus Przysposobienia i Rozmieszczenia w Wielkiej Brytanii.
[edytuj] Działalność powojenna
1949 r., po demobilizacji, wyjeżdża do Argentyny. Czynny udział w pracy społecznej; prezes, następnie prezes honorowy Stowarzyszenia Polskich Kombatantów w Argentynie i Stowarzyszenia Kawalerów Orderu Wojennego Virtuti Militari w Argentynie, Polska Macierz Szkolna (1955 r. - prezes), 5-krotnie prezes największej organizacji polonijnej Związku Polaków w Argentynie, organizuje m.in. obchody 1000-lecia Chrztu Polski. 1964 r. awansowany przez Prezydenta RP na Wychodźstwie Augusta Zalewskiego na stopień generała brygady, 1975 r. dożywotni, honorowy prezes Związku Polaków w Argentynie, 1978 r. Złota Odznaka Honorowa przyznana w Londynie przez Zarząd Główny Stowarzyszenia Polskich Kombatantów.
[edytuj] Najważniejsze odznaczenia państwowe i wojskowe:
- Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari V klasy (1920),
- Order Odrodzenia Polski
- Krzyż Komandorski III klasy (15 sierpnia 1981)
- Krzyż Kawalerski V klasy (11 listopada 1935)
- Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Zasługi Rzeczypospolitej (12.XII.1994)
- Krzyż Walecznych (1920)
- Złoty Krzyż Zasługi
- Medal Niepodległości
[edytuj] Uchwała Senatu RP
Pośmiertnie upamiętniony specjalną uchwałą Senatu RP (12 maja 1995 r.) następującej treści: Senat Rzeczypospolitej Polskiej, pomny zasług generała brygady Jerzego Aleksandra Zawiszy, składa hołd Jego wysiłkom żołnierskim na rzecz wskrzeszenia Polski w 1918 r., obrony niezawisłości w 1920 r. i zachowania niepodległości w 1939 r. Na najwyższy szacunek zasługuje postawa obywatelska i praca społeczna Generała podczas pobytu na emigracji we Włoszech, Wielkiej Brytanii i Argentynie. Senat Rzeczypospolitej stwierdza, że generał Jerzy Aleksander Zawisza dobrze zasłużył się Ojczyźnie.