Jezioro Wulpińskie
Z Wikipedii
Jezioro Wulpińskie (Tomaszkowskie, Dorotowskie, dawniej Wulpynk) - jezioro na Pojezierzu Olsztyńskim, kilka kilometrów na południowy zachód od Olsztyna. Nad jeziorem znajdują się wsie: Dorotowo, Tomaszkowo, Majdy (Mojdy), Kręsk.
- Gmina Stawiguda
- dorzecze: Giłwa-Pasłęka
- wysokość nad poziom morza: 105,8 m
- Powierzchnia: 706,7 ha
- Powierzchnia wysp: 23,6 ha
- Głębokość maksymalna: 54,6 m
- Głębokość średnia: 10,5 m
- Długość maksymalna: 8320 m
- Szerokość maksymalna: 2330 m
- Długość linie brzegowej: 29 800 m
Jezioro składa się z dwóch części, połączonych cieśniną szerokości ok. 100 m. Cieśnina ta dawniej nazywana była "Szyja". We wschodniej części jeziora znajduje się osiem wysp i wysepek pokrytych lasem liściastym. Największą wyspę (7 ha) od najdawniejszych czasów nazywano Baciów Ostrów, później Petrykowski Ostrów. Z początkiem XX wieku na wyspie tej utworzono miejsce wycieczkowo-rozrywkowe i nadano nazwę wyspie "Herta" (Dorotowski Ostrów, niem. Herta Insel). Wybudowano dwie sale taneczne, restaurację i muzeum regionalne.
Inne wyspy nazywano: Łórbonki, Sitowe Góry, Geców Ostrów, Wojdowski Ostrów, Kampa. Najważniejsze półwyspy nosiły nazwę: Klampa, Raczak, Kejsów Róg, Kraniki Ostrów. Nazwy zatok (z końca XIX w.): Zielski Kąt (wiejski), Szylków Kąt, Pelnoga.
Brzegi wschodniej części jeziora są płaskie lub lekko wzniesione, natomiast brzegi zachodniej strony są stosunkowo wysokie i strome. Od strony południowo-zachodniej wypływa rzeka Giłwa, na zachód od wsi Kręsk w głębokim jarze wypływa strumień. Jezioro otoczone jest polami uprawnymi i łąkami oraz działkami osadniczymi, tylko miejscami znajdują się kępy leśne.
Jezioro Wulpińskie to sielawowy typ jeziora, występuje szczupak, węgorz, sieja.
[edytuj] Bibliografia
- Paweł Turowski: Sto siedemdziesiąt trzy lata walki o mowę ojczystą jednej wsi warmińskiej. Wstęp i opracowanie Danuta i Norbert Kasparkowie. UWM w Olsztynie, 2003.
- "Jeziora okolic Olsztyna. Seria Przewodniki Wędkarskie, cz. 1", Olsztyn 1996, Wyd. IRŚ.
