José Sarney

Z Wikipedii

José Sarney
Data urodzenia	24 kwietnia 1930
35. Prezydent Brazylii
Okres urzędowania	od 15 marca 1985 do 15 marca 1990
Przynależność polityczna	Brazylijski Ruch Demokratyczny
Poprzednik	Tancredo Neves
Następca	Fernando Collor de Mello
23. Wiceprezydent Brazylii (elekt)
Poprzednik	Aureliano Chaves
Następca	Itamar Franco

José Ribamar Ferreira Sarney de Araujo Costa (ur. 24 kwietnia 1930 w Pinheiro, stan Maranhao), polityk brazylijski, malarz, poeta, prezydent Brazylii w latach 1985-1990.

Z wykształcenia prawnik, adwokat; autor książek beletrystycznych, jest członkiem Brazylijskiej Akademii Literatury (od 1980). W latach 1956-1966 deputowany do Kongresu Narodowego, 1965-1970 pełnił funkcję gubernatora rodzinnego stanu Maranhao. Zasiadł następnie (1970) w Senacie. W latach 1980-1984 kierował rządzącą Partią Demokratyczno-Społeczną (PDS). Opuścił PDS w lipcu 1984 i utworzył nowe ugrupowanie – Partię Frontu Liberalnego (PFL). 15 stycznia 1985 został wybrany na wiceprezydenta Brazylii; w związku z ciężką chorobą prezydenta-elekta Tancredo Nevesa objął w jego imieniu władzę 15 marca 1985. Po śmierci Nevesa w kwietniu t.r. został zaprzysiężony jako pełnoprawny prezydent (do końca 4-letniej kadencji Nevesa). Był pierwszym cywilnym szefem państwa od 21 lat.

Za jego kadencji wprowadzono początkowo poprawkę do konstytucji, ustanawiającą bezpośrednie wybory prezydenckie (wcześniej było to zadaniem kolegium elektorskiego), a w 1988 nową konstytucję. Złą sytuację gospodarczą prezydent (będący jednocześnie szefem rządu) próbował zwalczyć planem stabilizacyjnym (Plano Cruzado), ale bez powodzenia. W czerwcu 1988 Kongres wydłużył kadencję Sarneya o dodatkowy rok; jego następcą został wybrany w grudniu 1989 Fernando Collor de Mello, zaprzysiężony w marcu 1990.

Po odejściu z funkcji prezydenta ponownie zasiadł w Senacie, w latach 2003-2005 był przewodniczącym tej izby. Jego syn José Sarney Filho został ministrem środowiska w administracji prezydenta Lula da Silva.