Kapela Rorantystów
Z Wikipedii
Kapela Rorantystów | |
Państwo | Polska |
Miasto | Kraków |
Instytucja | Katedra na Wawelu |
Rok założenia | 1543 |
Rok rozwiązania | 1794 |
Zobacz też: chór, Chóry w Polsce |
Kapela Rorantystów – męski zespół wokalny ufundowany przez króla Zygmunta I Starego w 1540 r. i działający w Katedrze na Wawelu od 1543 do ok. 1794 roku.
[edytuj] Historia
Był to średniej wielkości zespół męski, złożony wyłącznie z duchownych polskiego pochodzenia, i zobowiązanych – poza normalnymi zadaniami kapłańskimi – do wykonywania obowiązków muzycznych. Rorantyści zamieszkali w Domu Katedralnym, a dochody na ich utrzymanie płynęły z żup wielickich i bocheńskich, cła krakowskiego i dziesięcin z podkrakowskich wsi. Zespół liczył 9 właściwych członków (ustanawianych przez biskupa) oraz kleryka i kierowany był przez prepozyta (przełożonego). Z czasem do tego składu dołączyło kilku zastępców, zwanych "substytutami". Pierwszym przełożonym kapeli był Mikołaj z Poznania.
Rorantyści śpiewali głównie w Kaplicy Zygmuntowskiej, a do ich obowiązków należało codzienne wykonywanie śpiewów we mszy świętej roratniej oraz w czasie większych świąt kościelnych. Repertuar zespołu był bardzo ambitny, śpiewali bowiem wielogłosowe utwory na 4-5 głosów równych a capella, zarówno kompozytorów polskich, jak i obcych, wśród nich Palestriny, Orlando di Lasso, Certona i Goudimela. Zarówno skład jak i repertuar zespołu można odtworzyć na podstawie zachowanych dokumentów i rękopisów nutowych przechowywanych w Katedrze na Wawelu.
W XVII w. poziom zespołu zaczął podupadać wskutek powstania konkurencyjnej wokalno-instrumentalnej kapeli katedralnej, lepiej odpowiadającej gustom epoki baroku. W 1794 r. zaprzestano finansować kapelę rorantystów, co spowodowało jej likwidację.
[edytuj] Źródła
- Z muzycznej przeszłości katedry wawelskiej – parę słów o kapeli rorantystów
- Encyklopedia Krakowa, PWN, ISBN 83-01-13325-2