Karl Lueger
Z Wikipedii
Karl Lueger (ur. 24 października 1844 w Wiedniu, zm. 10 marca 1910 tamże), prawnik i prawicowy polityk austriacki, burmistrz Wiednia.
Był adwokatem, który prowadził praktykę w Wiedniu. Karierę polityczną rozpoczął w latach 70. XIX w. uczestnicząc w życiu samorządowym miasta. W 1885 został członkiem Izby Deputowanych Austrii, a w 1890 posłem dolnoaustriackiego Landtagu. W roku 1895 został wiceburmistrzem Wiednia, a w latach 1897-1910 był jego burmistrzem.
Początkowo liberał, stopniowo skłaniał się ku konserwatyzmowi, w efekcie założył w 1893 Austriacką Partię Chrześcijańsko-Społeczną. Był świetnym mówcą o wielkiej charyzmie. W walce politycznej często posługiwał się przeciw swoim przeciwnikom hasłami antysemickimi, wierząc, że poprawa bytu ludności może być osiągnięta przez ustawodawstwo antyżydowskie. Z tego powodu powoływał się na niego jako na jeden swoich wzorów Adolf Hitler, a także cesarz Franciszek Józef I kilkakrotnie odmawiał jego nominacji na stanowisko burmistrza i żądał powtórzenia wyborów do rady miejskiej (ustąpił dopiero na prośbę papieża Leona XIII). Lueger jako burmistrz zwalczał socjaldemokratów, ale także radykalne dążenia niemieckonarodowe.
Zapisał bardzo znaczącą kartę w historii Wiednia. Jego rządy w stolicy zaznaczyły się dużym jej unowocześnieniem - zrealizowano wówczas liczne duże projekty komunalne dotyczące m.in. doprowadzenia wodociągów, elektryfikacji i gazyfikacji, rozwoju komunikacji miejskiej, opieki społecznej. Dzięki temu zdobył popularność i uznanie mieszkańców stolicy, której efektem jest nazwisko Luegera upamiętnione w nazwie części wiedeńskiego "Ringu", a także placu, na którym wzniesiono w 1926 jego pomnik. Jego postać pojawiała się także w piosenkach oraz dramacie i operetce, wykorzystano ją także w nazistowskim filmie propagandowym.
Zmarł na cukrzycę. Po jego śmierci popularność jego stronnictwa w Wiedniu spadła - częściowo z powodu odejścia jego lidera, bardzo popularnego, częściowo także wskutek zniesienia kurialnego systemu wyborczego, zapewniającemu decydującą rolę w wyborach bogatszej części społeczeństwa.
Linki zewnętrzne:
