Kartel
Z Wikipedii
Kartel – zmowa (umowa) państw lub przedsiębiorstw posiadających decydujący wpływ w tej samej lub podobnej gałęzi gospodarki, mająca na celu całkowitą kontrolę nad rynkiem i jego regulację (ceny, podaży, popytu). Tworzenie karteli pomiędzy przedsiębiorstwami jest nielegalne w Unii Europejskiej oraz w Stanach Zjednoczonych, jak również w wielu innych państwach świata.
Kartelem międzypaństwowym jest OPEC.
Spis treści |
[edytuj] Kartele w Unii Europejskiej
Kartele w Unii Europejskiej są nielegalne na mocy artykułu 81 Traktatu Rzymskiego.
[edytuj] Kartel producentów gumy
W listopadzie 2006 roku Unia Europejska ukarała karą grzywny w wysokości 519 mln euro uczestników kartelowej zmowy cenowej na rynku produktów gumowych.[1] Wg. inspektorów w 1996-2002 kartel sztucznie kontrolował ceny kauczuku syntetycznego, co wymiernie odbiło się na cenach opon. Obok największych europejskich koncernów ENI, SHELL karę zapłaci też czeski Unipetrol (należy do PKN Orlen) oraz Trade-Stomil. Kary nie zapłaci koncern Bayer, który doniósł o procederze i współpracował z unijną komisją ds.konkurencji (zob. leniency). Unia Europejska stosuje bardzo srogi system kar; zazwyczaj w takich sytuacjach nakłada karę 400mln euro.
[edytuj] Kartele w Stanach Zjednoczonych
Tworzenie karteli w Stanach Zjednoczonych jest nielegalne na podstawie uchwalonego w 1890 roku Sherman Antitrust Act. Na jego podstawie zmowy pomiędzy producentami mogą być traktowane jak przestępstwa kryminalne.
[edytuj] Kartel witamin
Pod koniec lat 90. Departament Sprawiedliwości Stanów Zjednoczonych rozpoczął śledztwo w sprawie utworzenia kartelu producentów witamin. W jego trakcie udowodniono, że uczestnicy kartelu byli w zmowie dotyczącej regulacji podaży oraz cen witamin dostarczanych do firm takich jak General Mills, Kellogg, Coca-Cola, Tyson Foods i Procter & Gamble. Efektem zmowy były zawyżone ceny wielu produktów codziennej konsumpcji. Proces doprowadził do wysokich kar finansowych dla uczestników kartelu oraz kar pozbawienia wolności dla osób organizujących kartel. Tylko w 1999 roku nałożono łączne kary w wysokości 850 milionów USD, w tym rekordową karę w wysokości 500 milionów USD na firmę Hoffmann-La Roche oraz 225 milionów USD na firmę BASF AG.[2]
[edytuj] Zobacz też
- kartel korporacji akademickich
- holding, koncern, konsorcjum, pool, syndykat, trust
- gospodarka wolnorynkowa, konkurencja, monopol
- kartel narkotykowy
- OPEC
Przypisy
- ↑ Konrad Niklewicz, Gumowy kartel rozbity, 30 listopada 2006 Gazeta Wyborcza
- ↑ (en) Antitrust Enforcement and the Consumer Departament Sprawiedliwości USA