Kary mutylacyjne
Z Wikipedii
Kary mutylacyjne (mutylacja) zalicza się do kategorii kar cielesnych (obok np. kary pręgierza czy kary chłosty). Polegały na okaleczeniu, odcinaniu skazanemu poszczególnych części ciała. Stosowano np. obcięcie dłoni, obcięcie całych rąk, nóg, obcięcie nosa, uszu, piersi, oślepienie (wydarcie oczu), wyrwanie języka.
Kary mutylacyjne były bardzo popularne w średniowieczu. Były to tzw. kary odzwierciedlające, co oznaczało, że poszczególny typ przestępstw był karany obcięciem konkretnej części ciała, niekiedy „związanej” z danym przestępstwem. Przykładowo za kradzież karano obcięciem dłoni, za hultajstwo (szelmostwo) obcięciem uszu (stąd popularne powiedzenie „szelma bez ucha”), złamanie postu karano wybiciem zębów, czyny lubieżne były karane obcięciem genitaliów, zdrada stanu była karana oślepieniem lub obcięciem wszystkich członków (zob. książę Zbigniew, biskup Stanisław).
Statuty Kazimierza Wielkiego z XIV wieku wymieniały następujące kary mutylacyjne: obcięcie ucha, przekłucie lub ucięcie ręki i napiętnowanie gorącym żelazem (ale już nie oślepienie).
Od XIV-XV wieku znaczenie kar mutylacyjnych stało się coraz mniejsze. Wynikało to z powszechnego stosowania podczas śledztwa tortur, w wyniku których osoba poddana przesłuchaniu nie doczekawszy wyroku najczęściej zostawała kaleką. Inną przyczyną zaniku kar mutylacyjnych było z jednej strony coraz większe znaczenie kar pieniężnych i izolacyjnych, a z drugiej strony należy pamiętać, że dopiero koniec średniowiecza przyniósł rozpowszechnienie kary śmierci, która była wykonywana na tak wiele sposobów, że całkowicie zaspokajała społeczne odczucie sprawiedliwości wśród panujących i poddanych. Koniec stosowania kar mutylacyjnych przypadł na okres oświecenia.